Grumman Aerospace Corporation

amerykańska wytwórnia lotnicza

Grumman Aerospace Corporation – jedno z najważniejszych przedsiębiorstw przemysłu lotniczego i kosmicznego w Stanach Zjednoczonych w XX wieku, formalnie założone 5 grudnia 1929 roku przez Leroya Grummana i Jake’a Swirbula, rozpoczęło działalność 2 stycznia 1930 roku. W przedsiębiorstwie zatrudniającym w szczytowym okresie 25 000 pracowników, powstały jedne z najistotniejszych amerykańskich wojskowych konstrukcji lotniczych oraz konstrukcji kosmicznych, jak F6F Hellcat, TBF Avenger, F-14 Tomcat, czy lądowniki księżycowe programu Apollo. Jako niezależna firma istniała w Bethpage na Long Island w stanie Nowy Jork, do chwili swego upadku i przejęcia przez konkurencyjny Northrop Corporation w roku 1994, kiedy z połączenia dwóch przedsiębiorstw powstał koncern Northrop Grumman. Przed swoim upadkiem jednak, wśród pilotów Grumman nosił przydomek Iron Works, gdyż dzięki solidnemu wykonaniu, maszyny tego producenta mimo bardzo poważnych uszkodzeń bojowych, często donosiły swoich pilotów z powrotem na własne lotnisko.

Grumman Aerospace Corporation
Grumman Aircraft Engineering Corporation
Logo
Państwo

 Stany Zjednoczone

Siedziba

Bethpage

Adres

Long Island, Nowy Jork

Data założenia

5 grudnia 1929

Data likwidacji

1994

Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Grumman Aerospace Corporation”
Ziemia40°44′48″N 73°29′04″W/40,746667 -73,484444

Historia

edytuj

W latach 20. XX wieku Leroy Grumman, a wraz z nim Edmund Poor, William Schwendler, Jake Swirbul(inne języki), i Clint Towl, pracowali w Loening Aircraft Engineering Corporation(inne języki), do czasu gdy przedsiębiorstwo to zostało połączone z Keystone Aircraft Corportion z Bristolu w Pensylwanii i przeniesione tam z Nowego Jorku[1]. Grumman i Swirbul, wraz z czterema pozostałymi, nie chcąc opuszczac Long Island postanowili nie przenosić się do Bristolu i założyli własne przedsiębiorstwo Grumman Aircraft Engineering Corporation, w dawnych zakładach Cox-Klemin Aircraft Co., w Baldwin na Long Island, z pochodzącym ze środków własnych kapitałem zakładowym w wysokości 64 325 dolarów[1].

Spółkę zarejestrowano 5 grudnia 1929 roku a działanie rozpoczęła 2 stycznia 1930 roku. Na początku zakład zajmował się spawaniem aluminiowych profili do samochodów, jednocześnie starano się pozyskiwać kontrakty z marynarką wojenną. Jako pierwszą konstrukcję dla marynarki opracowano pływaki z chowanym podwoziem. Był to początek aktywności Grummana w obszarze lotnictwa. Pierwszy samolot Grummana został zbudowany również dla marynarki. Był to Grumman FF-1, dwupłat z chowanym podwoziem. Potem nastąpiła seria udanych projektów. W miarę rozwoju firmy i rosnących potrzeb poszukiwano nowych miejsc do prowadzenia działalności. Najpierw produkcja przeniesiona została do to Valley Stream, następnie do Farmingdale, a w końcu do Bethpage. W czasie II wojny światowej, m.in. dzięki zakładom Grummana w Bethpage produkującym myśliwce pokładowe Wildcat i Hellcat oraz samoloty bombowo-torpedowe Avenger, Long Island stała się centrum amerykańskiego przemysłu lotniczego, zaś zakłady Grummana na Long Island podstawą zaopatrzenia amerykańskiej marynarki w samoloty. Jak stwierdził admirał John McCain „Grumman jest dla marynarki tym, czym Sterling dla srebra”, odnosząc się do najwyższej jakości i wytrzymałości przy uszkodzeniach bojowych samolotów Grummana, bez których trudno wyobrazić sobie lotnictwo marynarki[2].

Pierwszym samolotem z napędem odrzutowym był Panther, który wszedł do służby w 1949 roku. Największymi sukcesami okresu powojennego były samoloty. Grumman był także głównym dostawcą modułu księżycowego dla programu Apollo, który umożliwił lądowanie człowieka na Księżycu[3]. Kontrakt na dostawy uzyskano 7 listopada 1962 roku i zbudowano 13 pojazdów. Po zakończeniu programu Apollo Grumman zaangażował się w prace nad samolotem kosmicznym, jednak w tej konkurencji został pokonany przez firmę Rockwell International.

W roku 1969 firma zmieniła nazwę na Grumman Aerospace Corporation, a w roku 1978 sprzedała swój oddział Grumman-American Division do Gulfstream Aerospace Corporation. Koniec okresu zimnej wojny i następująca w konsekwencji tego redukcja wydatków na obronność doprowadziła do szeregu zmian wśród producentów lotniczych. W roku 1994 w wyniku połączenia Grummana z Northrop Corporation powstał koncern Northrop Grumman.

Samoloty Grumman

edytuj
 
Budynek byłej siedziby Grummana w Bethpage

A-6 Intruder i F-14 Tomcat.

 
Grumman F6F Hellcat
 
Grumman TBF Avenger
 
Lądownik księżycowy misji Apollo 16
 
Grumman F-14 Tomcat
 
Grumman Albatross
 
Grumman EA-6B Prowler
 
Grumman E-2 Hawkeye
 
Grumman Gulfstream II

Przypisy

edytuj
  1. a b William Kaiser, dr Charles Stonier: The Development, s. 48–48.
  2. Bernie Bookbinder: Long Island, s. 218–219.
  3. Bernie Bookbinder: Long Island, s. 238–239.

Bibliografia

edytuj
  • Bernie Bookbinder: Long Island; People and Places, Past and Present. Nowy Jork: 1983. ISBN 0-8109-1259-7.
  • William Kaiser, dr Charles Stonier: The Development of the Aerospace Industry On Long Island: Financial And Related Aspects. Hempstead, NY: Hofstra University(inne języki), 1968. OCLC 67-30029.
  • George Skurla, William Gregory: Inside the Iron Works; How Grumman’s Glory Days Faded. Naval Institute Press, 2004. ISBN 1-55750-329-X.