Grote of Sint-Jacobskerk we Vlissingen

zabytkowa świątynia protestancka w Holandii

Grote of Sint-Jacobskerk – kościół kalwiński znajdujący się w holenderskim mieście Vlissingen, przy placu Oude Markt.

Grote of Sint-Jacobskerk
kościół parafialny
Ilustracja
Widok z południa
Państwo

 Holandia

Prowincja

 Zelandia

Miejscowość

Vlissingen

Adres

Oude Markt 2, 4381 HK Vlissingen

Wyznanie

kalwińskie

Kościół

Protestancki w Holandii

Wezwanie

św. Jakuba Większego

Położenie na mapie Holandii
Mapa konturowa Holandii, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Grote of Sint-Jacobskerk”
Położenie na mapie Zelandii
Mapa konturowa Zelandii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Grote of Sint-Jacobskerk”
51,44269°N 3,57437°E/51,442694 3,574375
Strona internetowa

Historia

edytuj

Świątynię wybudowano w latach 1304–1328, pierwotnie nosiła wezwanie Najświętszej Maryi Panny (niderl. Onze Lieve Vrouwen kerk)[1]. Gotycki hełm wieży rozebrano w 1501 roku i zastąpiono nowym, wzniesionym na planie ośmiokąta[2]. Od 1572 kościół jest w rękach protestantów[3]. Wezwanie św. Jakuba Większego nadano mu w XVII wieku[1] w nawiązaniu do położenia na szlaku pielgrzymkowym do Santiago de Compostela[3].

Kościół doszczętnie spłonął 5 września 1911 roku, ocalały mury zewnętrzne i część filarów, w większości zniszczone zostało wyposażenie wraz z organami. Płonąca iglica wieży zawaliła się na posadzkę, niszcząc zabytkowe nagrobki. Po odbudowie, ukończonej w 1915 roku, poziom posadzki obniżono o 70 cm[3]. Konsekracja kościoła miała miejsce 6 maja 1915. W 1943 dzwony zostały zarekwirowane przez nazistowskie władze okupacyjne, a rok później stan kościoła został naruszony wskutek bombardowania. W 1951 zainaugurowano nowy karylion, który zawieszono na wieży. W 1953 budynek został ponownie uszkodzony przez powódź, zniszczenia spowodowane zalaniem i wojną naprawiono do roku 1955. Świątynię gruntownie odrestaurowano w latach 1997–1998[4]. 29 marca 2005 powołano fundację Sint Jacobskerk zajmującą się świątynią[5].

Architektura i wyposażenie

edytuj

Kościół gotycki, halowy, trójnawowy, wzniesiony na planie krzyża[6]. Nawa główna jest nieco szersza od naw bocznych. Wieża kościelna ma wysokość 47,5 m[4]. Wnętrze zdobią pozostałości epitafium z 1619 roku i ambona z początku XVIII wieku[6].

25 stycznia 1769 zainaugurowano organy z warsztatu Albertusa van Osa. Wyremontowano je w latach 1821–1822 i w 1875. Instrument ten został zniszczony podczas pożaru z 1911. Budowę obecnych organów zlecono w 1958 w warsztacie Flentrop w Zaandam, ich inauguracja miała miejsce 28 czerwca 1968. W latach 1999–2000 wyczyszczono piszczałki a prospekt organowy przemalowano na kolor czerwony. Instrument ponownie uruchomiono 16 marca 2000[4].

Pierwsze siedemnaście dzwonów kurantowych odlano w roku 1587, nowy, czterdziestodzwonowy karylion zainstalowano w roku 1769. Został zniszczony w pożarze w 1911, nowy instrument odlano w roku 1914. Dzwony zostały zarekwirowane przez niemieckich okupantów w 1943 roku. Zastąpiono je 49-dzwonowym carillonem, wykonanym w 1951 roku w ludwisarni Petit & Fritsen(inne języki) z Aarle-Rixtel(inne języki). Od czasu renowacji z lat 1997–1998 jest napędzany komputerowo[2].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b De geschiedenis van de Grote Markt in Vlissingen [online], Zeeuwse Ankers [dostęp 2024-06-25] (niderl.).
  2. a b Cultuurpodium Sint Jacobskerk Vlissingen – Kerkgebouw [online], Cultuurpodium Sint Jacobskerk [dostęp 2024-06-25] (niderl.).
  3. a b c Cultuurpodium Sint Jacobskerk Vlissingen – De Geschiedenis [online], Cultuurpodium Sint Jacobskerk [dostęp 2024-06-25] (niderl.).
  4. a b c Kerk & Orgel [online], www.kerk-en-orgel.nl [dostęp 2024-06-25].
  5. admin, Sint Jacobskerk [online], IN Vlissingen, 21 marca 2022 [dostęp 2024-06-25] (niderl.).
  6. a b Grote of Sint-Jacobskerk in Vlissingen [online], rijksmonumenten.nl [dostęp 2024-06-25] (niderl.).