Grodziszcz
Grodziszcz[1] (hist. Grodziszcze[2]; cz. Hradiště, niem. Grodischcz[3]) – wieś i gmina katastralna o nazwie Hradiště pod Babí horou (Grodziszcz pod Babią Górą) w południowo-wschodniej części gminy Cierlicko, w powiecie Karwina, w kraju morawsko-śląskim, w Czechach. Powierzchnia 781,0802 ha[4], w 2001 liczba mieszkańców wynosiła 829[5], zaś w 2012 odnotowano 330 adresów[6].
.jpg) Przedszkole i Szkoła Podstawowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Gmina | |
| Powierzchnia |
7,81 km² |
| Populacja (2001) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
735 42 |
Położenie na mapie Czech  | |
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego  | |
 49°44′14″N 18°31′25″E/49,737222 18,523611
| |
Historia
edytujMiejscowość poświadczona jest pośrednio po raz pierwszy w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305, kiedy to wymieniona jest miejscowość Grodische villa Snessonis[7][8][9]. Jednakowoż zapis w Liber fundationis... jednoznacznie sugeruje, że owa Grodische, wioska Snessona jest starsza od pozostałych wiosek położonych pomiędzy Skoczowem a Czechowicami wśród których została wymieniona, a gdzieś obok niej istniała druga osada o podobnej nazwie i to jeszcze starsza, gdyż w owym dokumencie nie została wymieniona w ogóle. Z położenia wioski Snessona wynika niewątpliwie, że chodzi o współczesny Grodziec, natomiast drugie Grodische utożsamia się właśnie z Grodziszczem[10]. Tak więc Grodziszcz mógł już istnieć w okresie funkcjonowania kasztelanii cieszyńskiej, a następnie w utworzonym w 1290 roku księstwie cieszyńskim i jako w pełni rozwinięta wieś nie potrzębująca uregulowania kwestii płatności świętopietrza biskupom wrocławskim, podobnie jak np. Puńców czy Goleszów, nie została wymieniona w Liber fundationis...
W 1450 roku wieś została zakupiona przez marszałka Mikołaja z Dębowca, który został zobowiązany do wystawienia z Grodziszcza orszaku zbrojnego, w którym marszałkowi towarzyszyć miał jeden konny strzelec[11]. W 1520 został odkupiony przez Jana Bruzowskiego wraz z synami, Andrzejem i Jakubem, od Filipa Boryńskiego[12].
Według austriackiego spisu ludności z 1910 Grodziszcz miał 785 mieszkańców, z czego 756 było zameldowanych na stałe, 735 (97,2%) było polsko-, 13 (1,7%) niemiecko- a 8 (1,1%) czeskojęzycznymi, 370 (47,1%) było katolikami, 398 (50,7%) ewangelikami, 8 (1%) wyznawcami judaizmu, a 9 osób innej religii lub wyznania[3].
Po podziale Śląska Cieszyńskiego w 1920 miejscowość znalazła się w granicach Czechosłowacji i powiatu Czeski Cieszyn.
W październiku 1938 Grodziszcz został wraz z resztą tzw. Zaolzia zaanektowany przez Polskę, a podczas II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy.
Grodziszcz został włączony do gminy Cierlicko w 1975 roku.
Przypisy
edytuj- ↑ Zmiany wprowadzone na LXXIII posiedzeniu Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych (5 września 2012 roku)
- ↑ Ustawa z dnia 27 października 1938 r. o podziale administracyjnym i tymczasowej organizacji administracji na obszarze Ziem Odzyskanych Śląska Cieszyńskiego. „Dziennik Ustaw Śląskich”. nr 18/1938, poz. 35, Katowice, 31 października 1938 r..
- ↑ a b Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
- ↑ Informace o katastrálním území Hradiště. [dostęp 2012-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-06)]. (cz.).
- ↑ Český statistický úřad: Historický lexikon obcí ČR 1869 - 2005 - 1. díl. 20 sierpnia 2008. s. 718-719. [dostęp 2010-10-05]. (cz.).
- ↑ Adresy v České republice. 2010-10-05. [dostęp 2010-10-05]. (cz.).
- ↑ Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 299. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889
- ↑ I. Panic, 2010, s. 291
- ↑ j.w., s. 280.
- ↑ j.w., s. 346.