Grodna (Wzgórza Łomnickie)
Grodna (506 m n.p.m.) – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce, w południowej części Wzgórz Łomnickich, w środkowej części Kotliny Jeleniogórskiej.
Wzniesienie Grodna (w głębi po prawej stronie) widoczne od strony południowej z drogi do Karpacza. Na pierwszym planie miejscowość Sosnówka. | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość |
506 m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów | |
50°50′10,0932″N 15°43′26,0768″E/50,836137 15,723910 |
Położenie
edytujWzniesienie położone w środkowej części Kotliny Jeleniogórskiej, w południowej części Wzgórz Łomnickich, około 1,1 km na wschód od centrum miejscowości Marczyce.
Opis
edytujGrodna jest najwyższym wzniesieniem Wzgórz Łomnickich, górującym od wschodniej strony nad miejscowością Marczyce, a od południa nad Sosnówką na Wzgórzach Łomnickich. Wyrasta w kształcie niewielkiej, wyraźnie zaznaczonej kopuły, z lekko stromymi zboczami, w niewielkiej odległości od zbiornika Sosnówka, położonego po południowo-zachodniej stronie. Powierzchnia szczytowa jest wyraźnie zaznaczona, a najwyższy punkt wzniesienia jest łatwo rozpoznawalny. Położenie wzniesienia, kształt i wyraźnie podkreślona część szczytowa, czynią wzniesienie rozpoznawalnym w terenie.
Wzniesienie zaliczane jest do Korony Sudetów Polskich. Na szczycie wzniesienia hr. Henryk XXXVIII Reuß zu Köstritz z Nowego Dworu koło Kowar w 1806 r. wybudował punkt widokowy (romantyczną budowlę w formie ruiny gotyckiego zamku; niem. Heinrichsburg) z okrągłą wieżą widokową z blankami i dwiema izbami, pełniącymi funkcję schronu myśliwskiego. Jest to pseudogotycka baszta obronna, która w XIX w. stanowiła modne, romantyczne urozmaicenie krajobrazu. Założenie uzupełniły alejki spacerowe obsadzone drzewami i krzewami ozdobnymi. W 1816 r. Grodną odwiedziła księżna Izabela Czartoryska, bawiąca na kuracji w Cieplicach. Fakt ten opisała w swym dzienniku z podróży Dyliżansem przez Śląsk (wyd. w 1968 r.).
Grodna łączy się z mniejszymi wzniesieniami Wzgórz Łomnickich, takimi jak: Gaik, Wrona, Czubek, Skalista (Kopki).
U podnóża wzniesienia, po południowo-zachodniej stronie, położony jest zbiornik wody pitnej "Sosnówka".
Budowa geologiczna
edytujPodłoże wzniesienia zbudowane z granitów karkonoskiego i uformowane w wyniku ich selektywnego wietrzenia. Na północnych i zachodnich zboczach poniżej szczytu występują okazałe granitowe skałki o 15-metrowej wysokości z kociołkami wietrzeniowymi: "Urwisko" oraz "Skalna Ściana" w kształcie muru skalnego o ponad 30-metrowej długość z naturalnym oknem skalnym.
Roślinność
edytujCałą powierzchnię szczytową oraz górne partie zboczy porasta las liściasty z domieszką drzew iglastych. Pozostałą część zboczy wzniesienia zajmują łąki.
Turystyka
edytujPrzez szczyt wzniesienia prowadzą szlaki turystyczne.
Ze skałki Urwisko położonej pod szczytem, przy niebieskim szlaku ponad zbiornikiem wodnym Sosnówka rozciąga się panorama na Grabowiec i Karkonosze oraz okoliczne wzniesienia i miejscowości.
Bibliografia
edytuj- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 4. Kotlina Jeleniogórska, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 1999, ISBN 83-85773-31-2
- Sudety Zachodnie. Skala 1:75.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Plan, 2003. wyd. II. ISBN 83-88049-21-6.
- Dolina Pałaców i Ogrodów. Kotlina Jeleniogórska, mapa turystyczna, skala 1:25 000, Wydawnictwo Turystyczne "Plan", Wyd. II, Jelenia Góra, 2006, ISBN 978-83-62917-37-2