Wikipedia

Grobowiec Humajuna

grób w Deli

Grobowiec Humajuna (hindi: हुमायूँ का मकबरा, ang. Humayun’s Tomb, pers. آرامگاه همایون) – kompleks budowli w Nowym Delhi, miejsce pochówku Humajuna (1508–1556), władcy Indii z dynastii Wielkich Mogołów (1530–1540, 1555–1556).

Grobowiec Humajuna w Delhi[1][a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Indie

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, IV

Numer ref.

232

Region[b]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1993
na 7. sesji

Położenie na mapie Delhi
Mapa konturowa Delhi, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Grobowiec Humajuna w Delhi”
Położenie na mapie Indii
Mapa konturowa Indii, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Grobowiec Humajuna w Delhi”
Ziemia28°35′35,75″N 77°15′02,17″E/28,593264 77,250603
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Grobowiec Humajuna został wzniesiony w charakterystycznym stylu architektury Mogołów, łączącym sztukę indyjską ze sztuką perską.

W 1993 roku grobowiec został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO[2].

Opis

edytuj

Budowa grobowca rozpoczęła się w 1564 roku[3], po śmierci Humajuna[4], a została zakończona w 1572 roku[a][3]. Grobowiec został najprawdopodobniej zaprojektowany przez samego Humajuna[5]. Pracami budowlanymi kierowała wdowa po Humajunie – Hamida Banu Begum[4], a prace prowadzone były przez perskiego architekta – Miraka Mirzę Ghijatha[5].

Budowla powstała z czerwonego piaskowca, a do wykończenia użyto białego marmuru[4]. Mauzoleum stoi na kwadratowej podstawie[5], z arkadami z każdej strony i szesnastoma osobnymi wejściami do budynku[6]. W środku wzniesiono oktagonalną komnatę, nakrytą kopułą – miejsce pochówku Humajuna (1508–1556)[4] – otoczoną przez mniejsze oktagonalne pomieszczenia[6], gdzie znajdują się groby Hamidy oraz dziewięciu innych członków rodziny królewskiej[4]. W środkowej komnacie znajduje się cenotaf[5].

Grobowiec otaczają ogrody w stylu perskim[7], założone na planie kwadratu, podzielone na cztery części oddzielone groblami, którymi poprowadzone są wąskie kanały[5]. Całość otacza mur z dwiema bramami, od południa i od zachodu[5]. Przy części środkowej muru wschodniego stoi pawilon baradari, a przy środkowej części muru północnego – hammam[5].

Grobowiec jest jednym z pierwszych założeń ogrodowych wzniesionych przez Mogołów[4], a ogrody najstarszymi, które zachowały się do dziś na oryginalnym planie[7]. Reprezentuje on wczesny styl architektury Mogołów, który ewoluował w późniejszym okresie i znalazł zastosowanie przy budowie Tadź Mahal w Agrze[4].

  •  
    Grobowiec Humajuna, 1858 rok
  •  
    Grobowiec Humajuna położony w ogrodzie krajobrazowym, typowym dla architektury Mogołów (por. Tadź Mahal)
  •  
    Grobowiec Humajuna
  •  
    Grobowiec Humajuna
  •  
    Cenotaf Humajuna

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Inne źródła podają, ze budowa rozpoczęła się w 1569 roku. Patrz Archaeological Survey of India.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
  2. ↑ UNESCO: Humayun’s Tomb, Delhi. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
  3. ↑ a b Ilustrowana księga świata – skarby świata – Azja. Bielsko-Biała: Pascal, 2002, s. 26. ISBN 83-7304-020-X.
  4. ↑ a b c d e f g Soma Mukherjee: Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books, 2001, s. 194. ISBN 978-81-212-0760-7. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
  5. ↑ a b c d e f g Archaeological Survey of India, Government of India: World Heritage Sites – Humayun’s Tomb. 2011. [dostęp 2016-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-10)]. (ang.).
  6. ↑ a b ʻAlī Jāvīd, Tabassum Javeed: World Heritage Monuments and Related Edifices in India. Algora Publishing, 2008, s. 262. ISBN 978-0-87586-482-2. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
  7. ↑ a b Soma Mukherjee: Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books, 2001, s. 209. ISBN 978-81-212-0760-7. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Grobowiec_Humajuna&oldid=71106360”