Graniczna Placówka Kontrolna Świnoujście

Graniczna Placówka Kontrolna Świnoujście:

  1. pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na przejściu granicznym.
  2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej pełniący służbę na przejściu granicznym i realizująca zadania w ochronie granicy państwowej.
GPK Świnoujście
GPK SG w Świnoujściu
Historia
Państwo

 Polska

Rozformowanie

24 sierpnia 2005 (przekształcenia)[1]

Tradycje
Rodowód

Przejściowy Punkt Kontrolny Worubie

Kontynuacja

Placówka Straży Granicznej
w Świnoujściu

Organizacja
Dyslokacja

Świnoujście

Formacja

WOP
Straż Graniczna

Podległość

(12)Pomorska Brygada WOP
Pomorski Oddział SG

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

Rozkaz organizacyjny MON nr 077/0rg z 2.03.1947 nakazywał przenieść PPK Worubie do Świnoujścia. Na podstawie tego rozkazu szef Departamentu WOP zorganizował drogowy Przejściowy Punkt Kontrolny Świnoujście o etacie 7/33 o stanie 13+1[a]. Jesienią 1947 GPK Świnoujście przeniesiono z etatu 7/33 na etat 7/32 Morskiej GPK o stanie 68 wojskowych +4 kontraktowych[b]. W 1948 Graniczna Placówka Kontrolna nr 17 „Świnoujście” (morska) podlegała 8 Brygadzie Ochrony Pogranicza[2].

Rozkazem organizacyjnym dowódcy WOP nr 0148 z 2.09.1963 rozformowano strażnicę WOP Świnoujście-port. Tym samym rozkazem zorganizowano GPK Świnoujście-Port. Jesienią 1965 placówka weszła w podporządkowanie Komendy wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej[3].

Straż Graniczna:
15 maja 1991 po rozwiązaniu Wojsk Ochrony Pogranicza, 16 maja 1991 ochronę granicy państwa przejęła nowo sformowana Straż Graniczna. Graniczna Placówka Kontrolna w Świnoujściu weszła w podporządkowanie Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej[4] i przyjęła nazwę Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Świnoujściu (GPK SG w Świnoujściu}.

Od 1 stycznia 2004 placówka weszła w podporządkowanie Morskiego Oddziału Straży Granicznej[5]. Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Świnoujściu została zniesiona 23 sierpnia 2005. W jej miejsce powołana została Placówka Straży Granicznej w Świnoujściu[c].

Przejścia graniczne

edytuj

Dowódcy/komendanci granicznej placówki kontrolnej

edytuj
  • por. Mieczysław Katarzyński (?–1947)[6]
  • kpt. Paweł Gawdun (1947–?)[6]
  • mjr Stefan Dobrzyński (01.01.1964–02.12.1966)[7][6]
  • kpt. Roman Sokólski[6]
  • kpt. Dwojak[6]
  • mjr Marian Żarkowski[6]
  • mjr Tadeusz Siudy[6]
  • kpt. Horodyński[6]
  • ppłk Ryszard Lasecki[8][9]
  • ppłk Wiesław Chudzik[8]

---

  • Koczanowski Roman
  • Kowalczuk Andrzej.
  1. Rozkaz organizacyjny szefa Departamentu WOP nr 013 z 21.03.1947
  2. Rozkaz dowódcy WOP nr 079 z 4.11.1947.
  3. W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).

Przypisy

edytuj
  1. Techman 2011 ↓, s. 112.
  2. Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
  3. Jackiewicz 1998 ↓, s. 22-23.
  4. Łach 2013 ↓, s. 295.
  5. Goryński 2011 ↓, s. 163.
  6. a b c d e f g h Jarmoliński 2013 ↓, s. 163.
  7. Stefan Dobrzyński. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2019-12-31]. (pol.).
  8. a b Jarmoliński 2013 ↓, s. 164.
  9. Jerzy Jankowski: Wspomnienie z pogrzebu płk. Ryszarda LASECKIEGO!. emeryci-sg.org.pl, 2019-05-02. [dostęp 2019-05-05]. (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945-1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945 – 1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.
  • Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej w latach 1989-2004. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
  • Ryszard Techman: Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991–2011. Materiały poseminaryjne – Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
  • Grzegorz Goryński: Morski Oddział Straży Granicznej im. płk. Karola Bacza w Gdańsku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
  • Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/6, Historia Pomorskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Szczecin 1961.
  • Archiwum Straży Granicznej. Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.