Grażyna Plebanek
Grażyna Plebanek (ur. w 1967 w Warszawie) – polska pisarka, felietonistka, autorka bestsellerowych powieści i opowiadań, autorka sztuk teatralnych. Pisze też scenariusze filmowe. Publikuje w języku polskim, angielskim, holenderskim, francuskim. Warszawianka, od 2005 mieszka w Brukseli. W latach 2000–2005 mieszkała w Sztokholmie[1].
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1967 |
|---|---|
| Dziedzina sztuki |
literatura |
| Strona internetowa | |
Życiorys
edytujGrażyna Plebanek ukończyła filologię polską na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Pracowała jako dziennikarka dla agencji Reuters i „Gazety Wyborczej”.
Stała felietonistka tygodnika Polityka, od 2016 pisze felietony w duecie z Sylwią Chutnik[2]. W Wysokich Obcasach Extra[3] publikuje autorski Słownik Wyrazów Obcych. Od 2010 roku ma swój stały felieton w magazynie Trendy. Laureatka nagrody Złote Sowy za promowanie Polski za granicą. Laureatka nagrody Komisji Artystycznej Wrocławskiego Teatru Współczesnego i nagrody specjalnej w II konkursie dramaturgicznym Strefy Kontaktu za sztukę Pani Furia. Premiera 12 maja 2018[4]. Znalazła się w grupie międzynarodowych artystów, których portrety belgijskiego fotografa Stephana Vanfleterena można oglądać na wystawie w Brukseli otwartej w latach 2009-2019[5]. Książka Nielegalne związki "Illegal liaisons" została wybrana przez These Little Words powieścią roku 2012 w Wielkiej Brytanii[6]. Otrzymała też znakomita recenzję w prestiżowym Publishers Weekly[7]. W 2013 roku zorganizowano spacer po Brukseli śladami bohaterów powieści Nielegalne związki[8]. Spacer udokumentowano na zdjęciach Sabiny Jaworek.
Zaangażowana w sprawy kobiet, edukacji a także społeczne uwarunkowania różnic kulturowych[9]. Bierze udział w licznych konferencjach, panelach dyskusyjnych i spotkaniach. Od lat promuje literaturę polską za granicą występując jako gość na festiwalach literackich. M.in. w styczniu 2018 gościła na festiwalu Writers Unlimited w Hadze (Holandia) gdzie odczytała swoją wersje Ody do radości - hymnu europejskiego[10].
W grudniu 2017 roku w Londynie spotkała się z czytelnikami podczas rozmowy o książce Condradologia (wyd. Comma Press) do której napisała po angielsku opowiadanie pt. Mamy[11]. W 2017 roku w Brukseli była gościem na spotkaniu autorskim zorganizowanym w Parlamencie Europejskim[12]. W 2016, w Barcelonie wzięła udział w panelu "How to foster identification with EU?" podczas konferencji European Citizenship in Challenging Times[13]. Gościła na międzynarodowym festiwalu IFOA w Toronto, w 2013 roku, w którym uczestniczyli również Steven King, Margaret Atwood, Salman Rushdie[14]. Brała udział w spotkaniach m.in. z cyklu "Głosy Europy" na Uniwersytecie Bostońskim w Centrum Studiów Europejskich, w Bostonie w 2013 roku. a także konferencji "United in Diversity" w tym samym roku[15]. W ramach promocji Nielegalnych związków spotkała się z czytelnikami w Nowym Jorku, Chicago, Bostonie (University of Boston).
Stale obecna również na arenie polskiego życia literackiego. Bierze udział w najważniejszych festiwalach w Polsce m.in. Conrad Festival[16], Off Festiwal[17] Festiwal Opowiadania we Wrocławiu[18], Apostrof. Międzynarodowy Festiwal Literatury[19], Big Book Festival[20], Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie, gdzie spotyka się z czytelnikami i uczestniczy w panelach dyskusyjnych. Na festiwalu w Szczebrzeszynie prowadzi też Letnią Szkołę Pisania[21].
Autorka książek
edytujPowieści
edytuj- Pani Furia, Znak Litera Nova, 2016
- Bokserka, Wydawnictwo W.A.B. (2014, 2017)
- Nielegalne związki, Wydawnictwo W.A.B.(2010, 2014, 2017)
- Przystupa, Wydawnictwo W.A.B.(2007, 2010)
- Pudełko ze szpilkami, Zysk i S-ka 2002; W.A.B. 2006
- Dziewczyny z Portofino, Wydawnictwo W.A.B. 2005; Znak Litera Nova 2018
Esej literacki
edytuj- Córki rozbójniczki, Wydawnictwo W.A.B. 2013
- Rozbójniczki. Opowieść o ważnych kobietach, Osnova 2021
- Bruksela. Zwierzęcość w mieście, Wielka Litera 2021 - wyróżnienie Nagrody Magellana 2022 w kategorii książek podróżniczych[22]
Opowiadania
edytuj- www.fuckclub.com [w] Zachcianki, Świat Książki 2012
- K. [w] Dziewczyńskie bajki na dobranoc, Amea 2008
- Żywot Gwidona [w] Projekt mężczyzna, Centrum Kultury Zamek 2009
- Oczko [w] Zaraz wracam, Centrum Kultury Zamek 2008
- Łóżko [w] Wbrew naturze, Centrum Kultury Zamek 2010
- W stronę Zośki [w] Piątek, 2:45, Wydawnictwo Filar 2010
- Jestem u siebie, je suis chez moi, home, sweet home [w] Transgresje antologia, Towarzystwo Aktywnej Komunikacji, Wrocław 2014
- Gare du Midi [w] Atlas Brussel, DW B, Leuven 2017
Wydania zagraniczne
edytuj- Illegal Iiaisons:
- angielskie wydanie Stork Press 2012. tłum. Danusia Stok
- amerykańskie wydanie New Europe Books 2013. tłum. Danusi Stok
- wietnamskie wydanie Nha Xuat Ban Tre 2013. tłum. Tieu thuyet
Audiobooki
edytuj- Bokserka, czyta Anna Apostolakis, Biblioteka Akustyczna 2014
- Nielegalne związki, czyta Olga Miłaszewska, Biblioteka Akustyczna 2011
- Dziewczyny z Portofino, czyta Grażyna Plebanek, Biblioteka Akustyczna 2008
- Pudełko ze szpilkami, czyta Izabela Dąbrowska, Biblioteka Akustyczna 2008
Przypisy
edytuj- ↑ Justyna Sobolewska. Cudzoziemki. „Polityka”. 13 (2951), s. 84–86, 26 marca 2014. Warszawa: Polityka sp. z o.o. ska. ISSN 0032-3500.
- ↑ Dziewuchy, co dalej? [online], archiwum.polityka.pl, 8 listopada 2016 (pol.).
- ↑ Wysokie Obcasy Extra [online], wysokieobcasy.pl [dostęp 2018-04-11] (pol.).
- ↑ a (red.), „Pani Furia” Grażyna Plebanek [online], Wrocławski Teatr Współczesny [dostęp 2018-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-12] (pol.).
- ↑ l, Rencontres centre-européennes: Grażyna Plebanek [online], PolishCulture.eu [dostęp 2018-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-12].
- ↑ Best of 2012: Illegal Liaisons by Grazyna Plebanek, „These Little Words”, 6 grudnia 2012 [dostęp 2018-04-11] (ang.).
- ↑ Fiction Book Review: Illegal Liaisons by Grazyna Plebank, trans. from the Polish by Danusia Stok. New Europe (Random, dist.), $14.95 (256p) ISBN 978-0-9850623-6-1 [online], PublishersWeekly.com [dostęp 2018-04-11] (ang.).
- ↑ Grażyna Plebanek [online], www.grazynaplebanek.pl [dostęp 2018-04-11] (ang.).
- ↑ Grażyna Plebanek [online], www.grazynaplebanek.pl [dostęp 2018-04-11] (ang.).
- ↑ Writers Unlimited | Writers Unlimited [online], Writers Unlimited [dostęp 2018-04-11] (niderl.).
- ↑ Conradology - CommaPress [online], commapress.co.uk [dostęp 2018-04-11].
- ↑ Grażyna Plebanek [online], www.grazynaplebanek.pl [dostęp 2018-04-11] (ang.).
- ↑ Grażyna Plebanek [online], www.grazynaplebanek.pl [dostęp 2018-04-11] (ang.).
- ↑ Five Questions with... Grażyna Plebanek - International Festival of Authors (IFOA), „International Festival of Authors (IFOA)”, 7 października 2013 [dostęp 2018-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-12] (ang.).
- ↑ Grażyna Plebanek [online], www.grazynaplebanek.pl [dostęp 2018-04-11] (ang.).
- ↑ Szukaj "Plebanek" - Conrad Festival [online], Conrad Festival [dostęp 2018-04-11] (pol.).
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2018-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-11)].
- ↑ Grażyna Plebanek – gość 6. MFO [online], opowiadanie.org [dostęp 2020-05-11] (pol.).
- ↑ Apostrof - Międzynarodowy festiwal literatury - EMPIK.COM [online], Empik [dostęp 2020-05-11] (pol.).
- ↑ Goście [online], Big Book Festival [dostęp 2020-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-15] (ang.).
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2018-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)].
- ↑ Nagrody Magellana 2022 dla książek turystycznych przyznane [online], Rynek książki, 30 maja 2022 [dostęp 2022-07-04] (pol.).
Bibliografia
edytuj- artykuł o Grażynie Plebanek oraz wywiad z nią: „Lampa”, marzec 2006, nr 3(24)
- wywiad z Grażyną Plebanek, Zwierciadło, kwiecień 2010
- wywiad z Grażyną Plebanek, Wysokie Obcasy, kwiecień 2010
- recenzja książki pt. Nienachalny feminizm - newsweek.pl
- artykuł Czas mądrych kobiet, Elle, kwiecień 2010