Wikipedia

Grądy Małe

wieś w województwie podlaskim

Grądy Małe – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Jedwabne[6][5].

Grądy Małe
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

łomżyński

Gmina

Jedwabne

Liczba ludności (2011)

72[2][3]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-420[4]

Tablice rejestracyjne

BLM

SIMC

0398014[5]

Położenie na mapie gminy Jedwabne
Mapa konturowa gminy Jedwabne, na dole znajduje się punkt z opisem „Grądy Małe”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Grądy Małe”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Grądy Małe”
Położenie na mapie powiatu łomżyńskiego
Mapa konturowa powiatu łomżyńskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Grądy Małe”
Ziemia53°16′01″N 22°20′36″E/53,266944 22,343333[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jakuba Apostoła w Jedwabnem[7].

Części wsi

edytuj
Integralne części wsi Grądy Małe[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0398020 Nowiny część wsi

Historia

edytuj

Nie są znane początki wsi. Grądy istniały już na początku XV wieku. Pierwsze znane zapiski z 1417 roku mówią o Janie z Grądów. W pierwszej połowie XV wieku Grądy należały do rodziny Szorców herbu Mora. W 1465 roku, po ożenku z Katarzyną Szorc, część Grądów przypadła Krystynowi z Karwowa. On to po osiedleniu się w Grądach zaczął używać nazwiska Grądzki. W połowie XVIII wieku Grądy dzieliły się na dwie miejscowości – Grądy Szlacheckie i Grądy Włościańskie. Pod koniec XVIII wieku Grądy Włościańskie nazywane były Grądami Chłopskimi. W 1784 roku wsie były zaściankami szlacheckimi zamieszkanymi przez następujące rodziny:

  • Grądy Chłopskie (Włościańskie): Chojnowscy, Filipkowscy, Krajewscy,
  • Grądy Szlacheckie: Grzymałowie, Karwowscy, Kosakowscy, Ramotowscy, Rostkowscy, Truszkolascy.

W połowie XIX wieku zaczęto używać nazw – Grądy Duże i Grądy Małe. Po drugiej wojnie światowej Grądy Duże zmieniły nazwę na Grądy Wielkie.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 194 osoby w 27 budynkach[8]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Jedwabnem. Podlegała pod Sąd Grodzki w Stawiskach i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Jedwabnem[9].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego[10]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy[11].

Bibliografia

edytuj
  • Czesław Brodzicki „Początki osadnictwa Wizny i ziemi wiskiej na tle wydarzeń historycznych w tym regionie Polski (do 1529 roku)” Warszawa 1994 rok
  • Franciszek Czaykowski „Regestr Diesezjów czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783 – 1784” z przypisami i wstępem Krzysztofa Chłapowskiego i Sławomira Górzyckiego Warszawa 2006 rok
  • Dokumenty metrykalne parafii Jedwabne. Archiwum Państwowe Łomża.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 38374
  2. ↑ Wieś Grądy Małe w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-03-10], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-12-10].
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 334 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  7. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
  8. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 44.
  9. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 487.
  10. ↑ Карманный атлас СССР. 11-е изд. – Ленинград: ГУГК при СНК СССР, 1940, karta 39
  11. ↑ Städte und Amtsbezirke im Bezirk Bialystok [Stand 31. 7. 1944] [online], territorial.de [dostęp 2020-04-11].
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Grądy_Małe&oldid=75081383”