Gospodarka otwarta
Gospodarka otwarta – gospodarka, w której występuje wymiana towarów i usług oraz przepływ kapitału z zagranicą. W gospodarce otwartej występuje zarówno eksport towarów z danego państwa do innych państw, jak i otwarcie rynku krajowego na towary z zagranicy. W gospodarce otwartej społeczeństwo danego kraju jest włączone w międzynarodowy podział pracy.
Pojęcie gospodarki otwartej jest ściśle związane z istnieniem państw i rządów. Istniejące granice państw umożliwiają szacunki, ile towarów i usług „przekracza” te granice, a rządy poszczególnych państw mogą prowadzić politykę gospodarczą, która sprzyja lub utrudnia rozwój tej wymiany.
Otwarcie się gospodarki sprzyja szybszemu wzrostowi gospodarczemu i przyczynia się z reguły do wzrostu dobrobytu danego społeczeństwa. Skutkiem otwarcia gospodarki jest dopuszczenie na krajowy rynek firm zagranicznych, czyli poszerzenie i zintensyfikowanie konkurencji. Konkurencja pobudza wprowadzenie innowacji technicznych, organizacyjnych, wymusza podnoszenie jakości wyrobów i świadczonych usług. Oprócz wzrostu konkurencji, otwarcie się gospodarki sprzyja napływowi kapitału zagranicznego. W przypadków krajów, które doświadczyły transformacji gospodarczej z gospodarki centralnie zarządzanej do rynkowej, np. Polska po 1990 roku, dopuszczenie obcego kapitału było potrzebne do zmodernizowania gospodarki i kształtowania dobrych wzorców zarządzania i organizacji pracy[1].
Naturalnie można wskazać na pewne negatywne efekty otwarcia gospodarki na wymianę z zagranicą – jednym z nich jest ograniczona autonomia krajowej polityki pieniężnej ze względu na wpływ polityki pieniężnej prowadzonej przez kraje będące głównymi eksporterami kapitału (np. USA, strefa euro)[2]
Przeciwieństwem gospodarki otwartej jest gospodarka zamknięta[3].
Miernik otwartości gospodarki
edytujNajczęściej stosowanym miernikiem jest udział eksportu (importu) w PKB[4]. Jednak w dzisiejszych czasach coraz większego znaczenia nabierają powiązania gospodarcze z zagranicą za pośrednictwem rynków finansowych. Dlatego są opracowywane alternatywne mierniki, jak np. Open Markets Index (OMI) opracowywany przez Międzynarodową Izbę Handlową, w którym uwzględnia się takie charakterystyki, jak otwarcie na wymianę handlową z zagranicą, politykę handlową, otwartość na bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ), poziom infrastruktury dla handlu[5].
Makroekonomia gospodarki otwartej
edytujMakroekonomia gospodarki otwartej zajmuje się badaniem wpływu rynków zagranicznych na gospodarkę krajową; głównymi kanałami wpływu są kurs walutowy, wymiana handlowa i przepływ kapitału.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Marzenna A. Weresa: Skutki inwestycji zagranicznych dla gospodarki kraju przyjmującego - doświadczenia Polski. www.case-research.eu. [dostęp 2015-12-11].
- ↑ A. Kaźmierczak: Polityka pieniężna w gospodarce otwartej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015. ISBN 978-83-01-15496-7..
- ↑ Matthew Bishop: Essential economics: an A−Z guide. New York: Bloomberg Press, 2009, s. 233. ISBN 978-1-57660-351-2.
- ↑ Mariusz-Jan Radło, Oskar Kowalewski: Wpływ globalizacji na polską gospodarkę. www.nbp.pl. [dostęp 2015-12-11].
- ↑ International Chamber of Commerce: Open Market Index. www.iccwbo.org. [dostęp 2015-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-09)].
Bibliografia
edytuj- D. Begg, R. Dornbusch, S. Fischer, G. Vernasca: Makroekonomia. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2014. ISBN 978-83-208-2097-3.
- M. Burda, Ch. Wyplosz: Macroeconomics. A European text. Oxford: Oxford University Press, 2013. ISBN 978-0-19-960864-5.
- A. Kaźmierczak: Polityka pieniężna w gospodarce otwartej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015. ISBN 978-83-01-15496-7.
- J. Świerkocki: Zarys ekonomii międzynarodowej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2011. ISBN 978-83-208-1932-8.