Gorzyce (województwo śląskie)
Gorzyce (niem. Gorschütz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim, siedziba gminy Gorzyce przy drodze krajowej nr 78.
| wieś | |
 Pałac hrabiów d’Arco w Gorzycach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2010) |
2472 |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
44-350[2] |
| Tablice rejestracyjne |
SWD |
| SIMC |
0214592 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wodzisławskiego  | |
Położenie na mapie gminy Gorzyce  | |
 49°57′39″N 18°23′26″E/49,960833 18,390556[1]
| |
| Strona internetowa | |
_COA.svg)
Historia
edytujDzieje Gorzyc ściśle były powiązane z dziejami odległego o około 10 km. miasta Wodzisławia i ziemi wodzisławskiej.
Najwcześniejsza datowana wzmianka o Gorzycach pochodzi z 1229 roku[3] z w bulli papieża Grzegorza IX dla benedyktynów tynieckich, zatwierdzającej ich posiadłości w okolicy Orłowej, w tym wieś maiori Gorzice[4]. Powstała w 1268 filia tegoż klasztoru w Orłowej posiadała pod koniec XIII wieku prawa do dochodów z tej wsi[5], która w 1278 r. występowała jako Goriz. Nazwa, funkcjonująca też jako Gorzyca, pochodzi od słów góra lub gorzeć i w tym drugim przypadku oznaczałaby osadę założoną na wygorzałym miejscu[6].
W 1869 roku urodził się tu Georg Graf von Arco, niemiecki naukowiec i wynalazca z dziedziny radiotelegrafii i radiofonii.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonował komisariat Straży Granicznej i placówka II linii SG „Gorzyce”[7].
Podczas II wojny światowej w Gorzycach znajdował się Obóz niemiecki dla Polaków (Polenlager nr 168)[8].
W latach 1945–1991 stacjonowała tu strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza. Z dniem 16 maja 1991 roku strażnica została przejęta przez Straż Graniczną i funkcjonowała do października 1999 roku, kiedy to została rozformowana.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gorzyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Zabytki
edytuj- zespół pałacowy, ul. Zamkowa[9]
- Pałac hrabiów d’Arco w Gorzycach, XVIII w.
- Pałac myśliwski w Gorzycach, XIX w.
- park angielski, XIX w.[10]
Urodzeni
edytujW Gorzycach żył i tworzył malarz Józef Sowada.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35208
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 326 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Piotr Hojka: O początkach Wodzisławia Ślaskiego. Racibórz: Wydawnictwo Nowiny, 2023, s. 48. ISBN 978-83-954738-5-2.
- ↑ Kodeks dyplomatyczny klasztoru tynieckiego (online). (Wyd.) Wojciech Kętrzyński, Stanisław Smolka. Lwów: 1875, s. XIa, XIb.
- ↑ Idzi Panic: Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 430. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ Henryk Borek, Górny Śląsk w świetle nazw miejscowych, Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1988, s. 45.
- ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 26. ISBN 83-87424-77-3.
- ↑ Zapomniane obozy [online], obozynazistowskie.dsh.waw.pl [dostęp 2023-05-26].
- ↑ Numer rejestru zabytków A/1388/89 z 10.10.1989
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.