Golem (film 1915)
Golem (niem. Der Golem) – niemiecki film z 1915 roku w reżyserii Henrika Galeena i Paula Wegenera[1] na podst. powieści Gustava Meyrinka o tym samym tytule[2]. Pierwszy z trylogii filmów o Golemie autorstwa Paula Wegenera[3]. Obecnie częściowo zaginiony i do czasów obecnych ocalały jedynie 4 minuty.
 scena z filmu | |
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji |
1915 |
| Data premiery |
15 stycznia 1915 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
60 min |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Henrik Galeen |
| Główne role |
Paul Wegener |
| Muzyka |
Michael Klubertanz |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Produkcja |
Hanns Lippmann |
| Wytwórnia | |
| Poprzednik |
Golem (1920) |
| Kontynuacja |
Golem i tancerka (1917) |
Fabuła
edytujW starej żydowskiej dzielnicy Pragi robotnicy budowlani kopią szyb pod fontannę, kiedy dokonują odkrycia. Jest to ogromny gliniany posąg. Przynoszą oni posąg żydowskiemu handlarzowi starzyzną, który wkrótce zdaje sobie sprawę, że ma przed sobą Golema. Handlarz wyciąga starą książkę i recytuje zaklęcie rabina Loewa, aby ożywić gliniane stworzenie[4].
Głupi kolos służy handlarzowi w jego biednym mieszkaniu, włączając w to ciężkie prace, takie jak kucie rozpalonego do czerwoności żelaza. Pewnego dnia Golem zakochuje się w córce handlarza, ta jednak w ogóle nie odwzajemnia jego uczuć. Czuje odrazę do niezdarnego olbrzyma i boi się go. Raczej serce córki handlarza śmieciami należy do hrabiego. W chwili, gdy golem zrozumie swoje nieludzkie pochodzenie i beznadziejność swojej miłości, staje się niszczycielskim potworem[4].
Na letnim przyjęciu, w którym bierze udział córka handlarza hrabia, dochodzi do ostatecznej rozgrywki. Kiedy pojawia się Golem, przerażeni imprezowicze uciekają. Dziewczyna i hrabia również uciekają przed golemem. Całkowicie zdyszani docierają do budynku rezydencji, aż na taras na dachu. Golem dogania ich i rzuca się na hrabiego, aby zabić swojego konkurenta. Przed tym powstrzymuje go córka handlarza i prowadzi do tego, że golem spada z wysokości i rozlatuje się w kawałkach o ziemię. Zdyszany handlarz w końcu dociera na taras i obejmuje córkę w ramiona[4].
Obsada
edytuj- Paul Wegener – Golem
- Lyda Salmonova – córka handlarza starzyzną
- Henrik Galeen – handlarz starzyzną
- Carl Ebert – hrabia
- Rudolf Blümner – uczony
- Jakob Tiedtke
Przypisy
edytuj- ↑ St. Pierre 2016 ↓, s. 65.
- ↑ Krasilovsky 2017 ↓.
- ↑ Hughes 2013 ↓, s. 119.
- ↑ a b c Mückenberger 1988 ↓, s. 26.
Bibliografia
edytuj- William Hughes: Historical Dictionary of Gothic Literature. Lanham (Maryland): Scarecrow Press, 2013. ISBN 978-0-8108-7228-8. (ang.).
- Alexis Krasilovsky: Great Adaptations: Screenwriting and Global Storytelling. Nowy Jork: Taylor & Francis, 2018. ISBN 978-1-315-66926-7. (ang.).
- Christiane Mückenberger: Günther Dahlke, Karl Günter (red.): Deutsche Spielfilme von den Anfängen bis 1933. Ein Filmführer. Berlin: Henschel-Verlag Kunst und Gesellschaft, 1988. ISBN 3-362-00131-9. (niem.).
- Paul Matthew St. Pierre: Cinematography in the Weimar Republic: Lola Lola, Dirty Singles, and the Men Who Shot Them. Lanham (Maryland): Fairleigh Dickinson University Press, 2016. ISBN 978-1-61147-945-4. (ang.).