Lesko (gmina)
Lesko – gmina miejsko-wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie leskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie krośnieńskim.
gmina miejsko-wiejska | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
TERC |
1821033 | ||||
Burmistrz |
Adam Snarski | ||||
Powierzchnia |
111,58 km² | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
103,0 os./km² | ||||
Nr kierunkowy |
13 | ||||
Tablice rejestracyjne |
RLS | ||||
Adres urzędu: ul.Parkowa 138-600 Lesko | |||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
49°28′N 22°20′E/49,474444 22,328889 | |||||
Strona internetowa | |||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Siedziba gminy to Lesko.
Według danych z 30 czerwca 2004[3] gminę zamieszkiwało 11 530 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku gminę zamieszkiwało 11439 osób[4].
Na terenie gminy funkcjonuje lądowisko Bezmiechowa.
Struktura powierzchni
edytujWedług danych z roku 2002[5] gmina Lesko ma obszar 111,58 km², w tym:
- użytki rolne: 40%
- użytki leśne: 46%
Gmina stanowi 13,37% powierzchni powiatu.
Historia
edytuj1934–1939
edytujGminę zbiorową Lesko utworzono 1 sierpnia 1934 roku w województwie lwowskim, w powiecie leskim, z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bezmichowa Dolna, Bezmichowa Górna, Glinne, Huzele, Jankowce, Łukawica, Manasterzec, Posada Leska, Postołów i Wola Postołowa[6]. Gminy te przekształcono 17 września 1934 w dziesięć gromad (sołectw) gminy Lesko[7].
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę granica niemiecko-sowiecka przedzieliła gminę wzdłuż Sanu. Zasadnicza część gminy Lesko, a także miasto Lesko, została włączona do ZSRR, gdzie została zniesiona i włączona do utworzonego 10 stycznia 1940 rejonu leskiego w obwodzie drohobyckim[8]. Jedynie lewobrzeżne gromady Huzele i Postołów oraz lewobrzeżna (niezamieszkana) część gromady Wola Postołowa (wraz z lewobrzeżną częścią Leska o nazwie Zasanie) zostały zajęte przez Niemców, wchodząc w skład gminy Łukowe (gromada Huzele z Zasaniem) oraz gminy Sanok (główna część gromady Postołów z częścią Woli Postołowej) w Landkreis Sanok dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa[9].
1941–1944
edytujRejon leski w ZSRR przestał istnieć wraz z wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej 22 czerwca 1941. Na mocy dekretu Adolfa Hitlera z 1 sierpnia 1941 prawobrzeżny obszar dawnej gminy Lesko wraz z miastem Leskiem wszedł w skład Generalnego Gubernatorstwa. Jednak nie zdecydowano się na odtworzenie gminy Lesko, a jej wszystkie dawne gromady (łącznie z lewobrzeżnymi, znajdującymi się przejściowo w gminach Łukowe i Sanok w GG) włączono do miasta Leska. 15 listopada 1941 tak rozszerzone Lesko włączono do powiatu sanockiego w dystrykcie krakowskim[10]. Liczba mieszkańców Wielkiego Leska w 1943 roku wynosiła 6199[11].
Latem 1944, po zajęciu terenów na wschód od Sanu przez Armię Czerwoną, podział obszaru Wielkiego Leska (t.zn. przedwojennej gminy Lesko) na Sanie zamanifestował się identycznie co w latach 1940–41. Prawie cały jego obszar włączono do reaktywowanego rejonu leskiego w obwodzie drohobyckim w ZSRR. Jedynie lewobrzeżne gromady Huzele i Postołów oraz lewobrzeżna (niezamieszkana) część gromada Wola Postołowa (wraz z lewobrzeżną częścią Leska o nazwie Zasanie) zostały zajęte przez Niemców, wchodząc ponownie w skład gminy Łukowe (gromada Huzele z Zasaniem) oraz gminy Sanok (główna część gromady Postołów z częścią Woli Postołowej) w Landkreis Sanok dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa[12]. W ZSRR obszar Wielkiego Leska podzielono na miasto Lesko i szereg rad wiejskich[13].
1945–1954
edytujW marcu 1945, w wyniku wytyczenia granicy między ZSRR a Polską, cały rejon leski wszedł w skład Polski, po czym reaktywowano powiat leski w szczątkowym "województwie lwowskim". W powiecie leskim powołano ponownie gminę wiejską Lesko w jej przedwojennych granicach (a więc łącznie z lewobrzeżnymi gromadami, znajdującymi się przejściowo w gminach Łukowe i Sanok)[12][14].
18 sierpnia 1945 gmina Lesko wraz z całym powiatem leskim weszła w skład nowo utworzonego województwa rzeszowskiego[15].
Według stanu z dnia 1 lipca 1952 gmina Lesko składała się nadal z 10 gromad: Bezmichowa Dolna, Bezmichowa Górna, Glinne, Huzele, Jankowce, Łukawica, Manasterzec, Posada Leska, Postołów i Wola Postołowa[16].
Gminę Lesko zniesiono jesienią 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[17]. Jej obszar wszedł w skład nowych gromad Lesko i Łukawica[18].
1973–
edytujGminę Lesko reaktywowano 1 stycznia 1973 w powiecie bieszczadzkim w woj. rzeszowskim w związku z kolejną reformą administracyjną[19]. Gmina objęła 16 sołectw: Bachlawa, Bezmiechowa Dolna, Bezmiechowa Górna, Dziurdziów, Glinne, Hoczew, Huzele, Jankowce, Łączki, Łukawica, Manasterzec, Posada Leska, Postołów, Średnia Wieś, Weremień i Wola Postołowa[20]. Nowa gmina Lesko objęła obszar większy niż w odsłonie sprzed 1954 roku, ponieważ w jej skład weszła także część niereaktywowanej gminy Hoczew (Bachlowa, Dziurdziów, Hoczew, Średnia Wieś i Weremień); powstało też nowe sołectwo Łączki z części sołectwa Weremień[16].
1 lutego 1991 miasto i gminę Lesko połączono w jednągminę miejsko-wiejską Lesko[21].
W latach 1975–1998 (od 1 czerwca 1975) gmina położona była w województwie krośnieńskim[22].
1 stycznia 1998 z gminy Lesko wyłączono Wolę Postołową (z włączoną do niej Posadą Leską), włączając ją do Leska[23].
Od 1 stycznia 1999 w nowym w województwie podkarpackim i powiecie bieszczadzkim z siedzibą w Ustrzykach Dolnych.
1 stycznia 2002 gmina weszła w skład (wydzielonego z powiatu bieszczadzkiego) powiatu leskiego[24].
Demografia
edytujDane z 31 grudnia 2017 roku[4]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 11 439 | 100 | 5 860 | 51,2 | 5 579 | 48,8 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
103 | 52 | 51 |
- Piramida wieku mieszkańców gminy Lesko w 2014 roku[1].
Sołectwa
edytujSąsiednie gminy
edytujBaligród, Olszanica, Sanok (gmina wiejska), Solina, Tyrawa Wołoska, Zagórz
Przypisy
edytuj- ↑ a b Gmina Lesko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Urząd Statystyczny w Rzeszowie
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ a b Gmina Lesko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-29] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 595
- ↑ Lwowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 101
- ↑ Хроніка за 17 січня 1940 року на сайті Інститут історії України НАН України
- ↑ Gemeindekarte des Generalgouvernements für die besten polnischen Gebiete (1940).
- ↑ Dekret o zmianie granic Starostw Powiatowych i Związków Gmin w Okręgu Krakau, z dnia 3 listopada 1941 r. (Dziennik Rozporządzeń dla Generalnego Gubernatorstwa z dnia 30 listopada 1941 r., Krakau, Nr. 111, str. 659)
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ a b 1944 рік в історії (history.org.ua)
- ↑ NBUV
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej – 1948 r.
- ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 168
- ↑ a b Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Uchwała Nr 25/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu leskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972, Nr 16, Poz. 193).
- ↑ Dz.U. z 1991 r. nr 3, poz. 12
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 19
- ↑ Dz.U. z 1997 r. nr 116, poz. 742.
- ↑ Dz.U. z 2001 r. nr 62, poz. 631
- ↑ Strona gminy, sołectwa