Budynek Kurii Prowincjalnej Jezuitów w Krakowie

Budynek Kurii Prowincji Polski Południowej Jezuitów (także Kolegium św. Barbary) – budynek znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy I przy Małym Rynku 8, na rogu z ulicą Sienną 8a, na Starym Mieście.

Budynek Kurii Prowincji Polski Południowej Jezuitów
Zabytek: nr rej. A-348 [A-190/M] z 28 marca 1931 (27 kwietnia 1973)[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

Mały Rynek 8
ul. Sienna 8a

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Budynek Kurii Prowincji Polski Południowej Jezuitów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Budynek Kurii Prowincji Polski Południowej Jezuitów”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Budynek Kurii Prowincji Polski Południowej Jezuitów”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Budynek Kurii Prowincji Polski Południowej Jezuitów”
Ziemia50°03′39,6″N 19°56′22,9″E/50,061000 19,939694

Historia

edytuj

W średniowieczu w miejscu obecnego gmachu znajdowało się sześć gotyckich domów mieszczańskich. W 1583 jezuici zakupili budynek przylegający do kościoła św. Barbary i zaadaptowali go na zaplecze zakonne[2]. W latach 1609–1612 zakon dokupił kolejne pięć kamienic, które w 1615 połączono w jeden gmach domu zakonnego. W latach 1683–1687 został on przebudowany w stylu barokowym. Po kasacie zakonu jezuitów, w 1773, budynek przekazano mansjonarzom, a w 1775 przeszedł on na własność Kongregacji Kupieckiej. W 1780, staraniem Andrzeja Badurskiego, gmach przekazano na potrzeby nowo utworzonego szpitala akademickiego Uniwersytetu Jagiellońskiego, będącego pierwszym szpitalem klinicznym w Polsce. W 1788 klinikę przeniesiono do klasztoru Karmelitów na Wesołej. W 1796 rząd austriacki przekazał gmach wraz z sąsiednim kościołem św. Barbary bożogrobcom. Oficjalne przejęcie budynków przez zakon miało miejsce 17 czerwca 1798, choć już w październiku 1797 w budynku zakonnym otwarto szkołę normalną. W 1809 została ona przekształcona w szkołę wydziałową, w 1817 w Liceum św. Barbary, a w 1834 szkołę techniczną. W 1835 szkołę zlikwidowano, a w gmachu zakwaterowano milicję Wolnego Miasta Krakowa. W 1842 w budynku zlokalizowano Bursę Akademicką św. Barbary. 12 lutego 1908 został on odkupiony przez jezuitów za 210 tysięcy koron. W latach 1908–1909 przebudowano go gruntownie według projektu Józefa Pokutyńskiego. Uroczyste otwarcie odbyło się 8 października 1909[3].

 
Tablica na fasadzie upamiętniająca Andrzeja Badurskiego

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2022-01-07].
  2. Mały Rynek – Przewodnik Kraków. krakow-przewodnik.com.pl. [dostęp 2018-04-08].
  3. Historia kościoła. swietabarbara.jezuici.pl. [dostęp 2018-04-10].