Globus (choroba)
Globus, gałka (łac. globus hystericus) – zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego objawiające się wrażeniem obecności ciała obcego albo ściskania w gardle, które ustępuje podczas spożywania pokarmów lub picia płynów. Objawom tym nie towarzyszy utrudnione lub bolesne przełykanie i nie można ich tłumaczyć chorobą organiczną. Globus jest jednym z zaburzeń konwersyjnych[1].
| globus hystericus | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Epidemiologia
edytujZaburzenie to występuje u około 46% zdrowej populacji, najczęściej stwierdza się je w wieku średnim. Kobiety częściej odczuwają dyskomfort związany z globusem, choć występuje ona u obu płci w podobnym odsetku.
Etiologia
edytujGlobus może być somatyzacją w zaburzeniach lękowych i somatoformicznych[2].
Objawy
edytujPacjenci skarżący się na globus, poza odczuwaniem ciała obcego (np. kluski, kęsa pokarmowego, kłębu włosów) w gardle, skarżą się również na:
- ściskanie w gardle
- duszenie
- drapanie
Objawy ustępują podczas jedzenia lub picia i nie towarzyszą im zaburzenia przełykania. W jednym z badań stwierdzono, że 95,5% pacjentów zauważa związek między wzmożonym napięciem emocjonalnym a nasileniem objawów choroby[3].
Kryteria rozpoznania
edytujGlobus rozpoznaje się na podstawie kryteriów rzymskich III. Początek objawów musi występować co najmniej 6 miesięcy przed postawieniem diagnozy. Konieczne jest spełnienie wszystkich poniższych warunków przez co najmniej 3 miesiące:
- Okresowo lub stale występujące odczuwanie obecności ciała obcego w gardle
- Obecność tego objawu tylko w okresie międzyposiłkowym
- Brak dysfagii i odynofagii
- Wykluczona choroba refluksowa przełyku
- Wykluczona na podstawie badania histopatologicznego choroba organiczna powodująca zaburzenia motoryki przełyku
Diagnostyka
edytujKonieczna jest konsultacja laryngologiczna w celu wykluczenia chorób gardła i krtani. Szczegółową diagnostykę zaleca się w przypadku występowania objawów takich jak: bolesne przełykanie, utrudnione przełykanie, spadek masy ciała, chrypka, podwyższona temperatura ciała czy niedokrwistość. Objawy te sugerują inne choroby i wymagają wykonania dodatkowych badań np. gastroskopii, laryngoskopii, pH-metrii, badań rentgenowskich.
Badaniem służącym do potwierdzenia globusa jest manometria przełyku – w przypadku globusa nie stwierdza się zaburzeń ciśnienia w obrębie górnego zwieracza przełyku, a także zaburzeń czynności motorycznej w zakresie trzonu przełyku.
Leczenie
edytujNie ma skutecznego leczenia farmakologicznego. Zaleca się poinformowanie chorego o łagodnej naturze choroby i jej istocie, co często powoduje uspokojenie chorego i złagodzenie dolegliwości. W przypadkach gdy globus jest objawem depresji, poprawę może przynieść leczenie antydepresyjne[4][5].
Globus w literaturze
edytujNa globus chorowała Emilia Korczyńska, jedna z bohaterek powieści Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej[6].
Przypisy
edytuj- ↑ S. Hossein Fatemi, Paula J. Clayton: The medical basis of psychiatry. Totowa, NJ: Humana Press, 2008, s. 190. ISBN 978-1-58829-917-8.
- ↑ S. Hossein Fatemi, Paula J. Clayton: The medical basis of psychiatry. Totowa, NJ: Humana Press, 2008, s. 93. ISBN 978-1-58829-917-8.
- ↑ W.G. Thompson, K.W. Heaton. Heartburn and globus in apparently healthy people.. „Canadian Medical Association journal”. 126 (1), s. 46–8, Jan 1982. PMID: 7059872.
- ↑ EM Cybulska. Globus hystericus--a somatic symptom of depression? The role of electroconvulsive therapy and antidepressants. „Psychosomatic medicine”. 59 (1), s. 67–9, 1997. PMID: 9021868.
- ↑ EM Cybulska. Globus hystericus or depressivus?. „Hospital medicine (London, England : 1998)”. 59 (8), s. 640–1, Aug 1998. PMID: 9829059.
- ↑ Eliza Orzeszkowa: Nad Niemnem. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996. ISBN 83-04-04337-8.
Bibliografia
edytuj- Dorota Waśko-Czopnik: Zaburzenia czynnościowe przełyku. W: Leszek Paradowski (red.): Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego. Wrocław: Cornetis sp. z o.o., 2007, s. 85–6. ISBN 83-919540-8-0.
- Choroby czynnościowe przewodu pokarmowego. Wytyczne rzymskie III.. „Medycyna Praktyczna”. 8/2007 (wydanie specjalne), s. 9–10, 2007. Kraków: Medycyna Praktyczna. ISSN 0867-499X. (pol.).
- Rome III Diagnostic Criteria for Functional Gastrointestinal Disorders. romecriteria.org, 2006. s. 886. [dostęp 2009-09-12]. (ang.).
