Wikipedia

Gliniszcze Wielkie

wieś w województwie podlaskim

Gliniszcze Wielkie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Sokółka[5][6].

Gliniszcze Wielkie
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

sokólski

Gmina

Sokółka

Liczba ludności (2011)

157[2][3]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-100[4]

Tablice rejestracyjne

BSK

SIMC

0040086[5]

Położenie na mapie gminy Sokółka
Mapa konturowa gminy Sokółka, u góry znajduje się punkt z opisem „Gliniszcze Wielkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Gliniszcze Wielkie”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Gliniszcze Wielkie”
Położenie na mapie powiatu sokólskiego
Mapa konturowa powiatu sokólskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gliniszcze Wielkie”
Ziemia53°28′00″N 23°30′43″E/53,466667 23,511944[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wieś położona jest na obszarze polodowcowym, bez wód podziemnych i o małej ilości wód powierzchniowych i gruntowych. Skałę macierzystą, na której kształtuje się gleba, stanowi glina. W związku z tym występuje tu dużo nieużytków i lasów.

Nazwa miejscowości pochodzi od gliny, stanowiącej podłoże geologiczne, na którym leży wieś. Wzmianki o wsi, pochodzące z X w., są wysnute na podstawie oględzin wielkiego cmentarzyska, zwanego Mohlicą (od mogił), leżącego obok wsi. Cmentarz powstał prawdopodobnie w XI w., w czasie wielkiego pomoru ludności miejscowej i zwierząt. W XV w. powstała tu wielka cegielnia, w której ręcznie produkowano cegły z gliny (z cegieł tych wybudowano koszary wojskowe na Osiedlu Zielonym w Sokółce)[7].

Wieś Hliniszcze powstała na początku XVI wieku przy trakcie z Kuźnicy do Goniądza na fali osadnictwa[8]. W latach 1558–1563, wskutek pomiary włócznej przeprowadzonej przez królową Bonę w powiecie grodzieńskim, nieregularna zabudowa i rozproszony układ pól zostały zastąpione przez regularny charakter wsi. W lipcu 1578 roku część wsi Hliniszcze została nadana przez króla Stefana Batorego Jelskim[9] – w ten sposób od Hliniszcz oddzieliła się wieś Jelskie. W XIX wieku Hliniszcze zmieniły nazwę na Gliniszcze Stare[10], a w II RP na Gliniszcze Wielkie.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Przemienienia Pańskiego w Sokolanach[11].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 32980
  2. ↑ Wieś Gliniszcze Wielkie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-10-10], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 298 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Pochodzenie nazw niektórych miejscowości w Gminie Sokółka. [dostęp 2010-02-28].
  8. ↑ EUGENIUSZ ŻUK – NOWY DWÓR. ZARYS DZIEJÓW.
  9. ↑ NARB, op. cit. V. Kisjaliov, Za odvażnyja spravy prodka tago doma, „Biełaruskaja Minuszczyna”, nr 3, Minsk 1995.
  10. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XV cz.1
  11. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Gliniszcze_Wielkie&oldid=72538228”