Geta (cesarz)
Geta (ur. 27 maja 189 w Rzymie, zm. 26 lutego 212) Lucius Publius Septimius Geta – cesarz z dynastii Sewerów, młodszy syn cesarza Septymiusza Sewera i Julii Domny, brat współrządzącego z nim Karakalli. August od jesieni 209 roku (współrządził z bratem i ojcem w latach 209–211 i z bratem w latach 211–212), zamordowany przez Karakallę na początku 212 roku.
Cesarz rzymski | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Przyczyna śmierci |
zabójstwo |
Ojciec | |
Matka | |
Rodzeństwo | |
Moneta | |
Denar Publiusza Septymiusza Gety |
W chwili śmierci ojca, w roku 211 Geta miał 22 lata i podobnie jak starszy brat nosił wszystkie tytuły należne cesarzowi. W swym testamencie Septymiusz Sewer oddał równą władzę obydwu braciom, bez podziału kompetencji lub terytorium cesarstwa. Sam ten fakt utrudniał współpracę między nimi. Jednak głębszą przyczyną konfliktu jaki miał wybuchnąć między braćmi była szczera nienawiść jaką darzyli się od wczesnego dzieciństwa[1]. Nie zażegnała ich wymuszona nad grobem ojca zgoda – do jakiej nakłoniła współcesarzy matka, Julia Domna. Jedyną zgodną decyzją młodych cezarów było zakończenie trzyletniej ekspedycji w Brytanii – podczas której zmarł ich ojciec – i powrót do Rzymu.
Po powrocie do stolicy każdy z braci zajął oddzielną część pałacu na Palatynie i obstawił swoimi strażami. Cesarze spotykali się tylko na oficjalnych uroczystościach. Jedną z nich było zaliczenie ich ojca w poczet bogów (deifikacja). Rywalizacja pomiędzy braćmi przybierała na sile i ogarniała powoli cały Rzym, w którym niemal każdy obywatel był zmuszony opowiedzieć się po jednej ze stron. Brak podziału kompetencji powodował chaos, dlatego powstał projekt podzielenia władzy terytorialnie. Pomysł nie doszedł jednak do skutku – według relacji Herodiana – na skutek sprzeciwu cesarzowej wdowy[1]. Tymczasem bracia ufali sobie coraz mniej, posądzając się nawzajem o próbę fizycznego usunięcia przeciwnika. Przy czym agresywniejszy w atakowaniu brata był starszy Karakalla, który usiłował zgładzić Getę w trakcie saturnaliów roku 211.
Nieudany zamach na brata oraz bardzo agresywne zachowanie Karakalli czyniło Getę coraz bardziej popularnym. Karakalla spróbował więc innej drogi. Od początku roku 212 czynił gesty świadczące o chęci zaniechania walki. Dążąc do formalnego pogodzenia z Getą, zaaranżował 26 lutego tego roku spotkanie w komnatach ich matki. Bracia mieli się tam zjawić sami – nieuzbrojeni. Jednak Karakalla zdradził brata i przybywszy tam z centurionami kazał go zgładzić. Geta zginął, usiłując schronić się w ramionach matki, która sama została ranna próbując ratować syna[1]. Karakalla natychmiast ogłosił, że został zaatakowany przez brata i tylko dzięki pomocy wiernych przyjaciół ocalony. Geta został skazany na najgorszy rodzaj kary, stosowany wobec znienawidzonych cesarzy po ich śmierci – wymazano jego imię ze wszystkich oficjalnych dokumentów, zatarto wszelkie dowody jego istnienia i zakazano okazywania po nim żałoby – nawet jego własnej matce.
Juliusz Bassianus | Publiusz Septymiusz Geta | Fulvia Pia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gajusz Juliusz Awitus Aleksianus | Julia Maesa | Julia Domna | Septymiusz Sewer (193–211) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sextus Varius Marcellus | Julia Soaemias | Julia Mamaea | Gessius Marcianus | Karakalla (211–217) | Geta (211–212) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heliogabal (218–222) | Aleksander Sewer (222–235) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Aleksander Krawczuk, Poczet cesarzy rzymskich, Warszawa: Wydawnictwo ISKRY, 2001, s. 290–297, ISBN 83-207-1489-3, OCLC 749593191 .