Geretowo
Geretowo (dawniej Katharinenflur, pol. Katarzynka) – dawna posiadłość ziemska i folwark znajdujący się na terenie przedrozbiorowego patrymonium toruńskiego, należące w 2. poł. XVIII w. do Samuela Luthera Gereta[1].
.jpg)
Posiadłość powstała w II poł. XVII wieku[1]. W 1777 roku powstał plan Geretowa[2]. Autorem planu był kapitan Heinrich Gebhardt Marx z korpusu inżynieryjnego[3]. W 1791 roku do Geretowa przyłączono inne posiadane grunta. W ten sposób powstała posiadłość zajmująca prawie 340 hektarów powierzchni. Posiadłość została nazwana Katharinenflur, na cześć żony Gereta, Katarzyny Goebel (zm. w 1792 roku)[1]. Do czasu włączenia Torunia do Królestwa Prus w 1793 roku Katharinenflur leżał na obszarze administracyjnym terytorium Torunia. Po II rozbiorze Polski patrymonium miejskie zlikwidowano[4].
W 1796 roku Geret sprzedał majątek Christianowi Elsnerowi. Po nim majątek należał do kolejnych spadkobierców i następców. W 1857 roku właścicielem gruntów i willi był Adam Röder[4].
W 1950 roku obszar i zabudowa dawnego folwarku została upaństwowiona i przekazana miastu. Dwór obecnie jest administrowany przez Zakład Gospodarki Mieszkaniowej[4]. Budynek wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków (nr 1667)[5]. Na zachodniej części dawnego Katharinenflur mieści się Centralny Cmentarz Komunalny, na wschodniej miejskie składowisko odpadów[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Dygdała 2000 ↓, s. 93.
- ↑ Mikulski 2015 ↓, s. 60.
- ↑ Molewski i Bachanek 2015 ↓, s. 313.
- ↑ a b c d Katarzynka (Geretowo). turystyka.torun.pl. [dostęp 2023-05-05].
- ↑ Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 116.
Bibliografia
edytuj- Jerzy Dygdała, Geret Samuel Luther, [w:] Krzysztof Mikulski (red.), Toruński Słownik Biograficzny, t. 2, Toruń: Towarzystwo Miłośników Torunia, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 2000.
- Krzysztof Mikulski, Socjotopografia przedmieść toruńskich w XIV–XVIII wieku – przypadek Żabieńca, „Archaeologia Historica Polona”, 23, 2015.
- Paweł Molewski, Jacek Bachanek, Relikty przebiegu sieci drożnej bliskich przedmieść Torunia z końca XVIII wieku we współczesnej topografii miasta na podstawie analizy GIS, „Archaeologia Historica Polona”, 23, 2015.