George Cruikshank

George Cruikshank (ur. 27 września 1792 w Londynie, zm. 1 lutego 1878, tamże) – angielski rysownik, karykaturzysta i grafik.

Życiorys

Wzorem swojego ojca, Izaaka, zaczął od rysowania politycznych karykatur Napoleona Bonapartego oraz członków brytyjskiego rządu i rodziny królewskiej. Potem wziął się za satyrę społeczną, łącząc drwiący humor z silnym wyczuciem moralności i chęcią reform. W 1820 współpracował ze swym bratem Robertem przy publikacji Życia w Londynie, humorystycznego przeglądu szumnych zabaw półświatka z głównymi postaciami Toma i Jerry'ego. Ukazujący się co roku Almanach humoru (1835–53) George'a Cruikshanka cieszył się stałym powodzeniem u publiczności^[1].

Do największych dokonań karykaturzysta zaliczane są ilustracje książkowe. Tworzył ryciny do dzieł wielu popularnych pisarzy, jak Walter Scott i William Harrison Ainsworth. Ilustracje do Bajek braci Grimm (1812) John Ruskin nazwał najlepszymi sztychami po Rembrandcie^[1]. Współpracował także z Karolem Dickensem. Wykonywał winiety do Skeczy Boza (1836) i Olivera Twista (1838–41). Obfitowały one w szczegóły i postacie nawiązujące do treści lub upiększające tekst. W 1871 artysta wdał się w kłótnię, ponieważ domagał się uznania autorstwa Olivera Twista.

W wieku 50 lat Cruikshank stał się abstynentem i gorliwym głosicielem antyalkoholowych reform^[1]. Do ich głoszenia wykorzystywał swą sztukę w cyklu pt. Butelka (1847) oraz wizjonerskie malowidła olejne Uwielbienie Bachusa (1860–62).

Główne dzieła

Zdusić Bony'ego, 1814 (British Museum, Londyn, Anglia)
Niewygody przepełnionej przebieralni, 1818 (British Museum, Londyn, Anglia)
Ilustracje do "Skeczy Boza" Karola Dickensa, 1836 (British Library, Charles Dickens Museum, Princeton University Library i inne zbiory)
Ilustracje do "Olivera Twista" Karola Dickensa, 1838–41 (British Library, Charles Dickens Museum, Princeton University Library i inne zbiory)
Uwielbienie Bachusa, 1860–62 (Tate Collection, Londyn, Anglia)
Brytyjski ul, 1867 (Victoria & Albert Museum, Londyn, Anglia)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Nicola Moorby, George Cruikshank [w:] 501 wielkich artystów pod red. Stephena Farthinga, wyd. MWK, Warszawa, 2009, ISBN 978-83-61065-32-6, str. 196, tłum. Dominika Zielińska, Ryszard Jacoby

[słow196-1] Nicola Moorby, George Cruikshank [w:] 501 wielkich artystów pod red. Stephena Farthinga, wyd. MWK, Warszawa, 2009, ISBN 978-83-61065-32-6, str. 196, tłum. Dominika Zielińska, Ryszard Jacoby

[1]