Georg Hellmesberger Sr.
Georg Hellmesberger Sr. (ur. 24 kwietnia 1800 w Wiedniu, zm. 16 sierpnia 1873 tamże)[1][2] – austriacki skrzypek, dyrygent, pedagog i kompozytor.
 Georg Hellmesberger Sr. (1839) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Życiorys
edytujUrodził się w Rossau (obecnie na terenie Wiednia)[3]. Podstawy muzyki i gry na skrzypcach otrzymał od swojego ojca – nauczyciela i urzędnika[1][3]. Uczył się w gimnazjum klasztornym cystersów w Heiligenkreuz. Studiował w Konserwatorium Wiedeńskim pod kierunkiem Josepha Böhma (skrzypce) i Emanuela Förstera (kompozycja)[1][2].
W 1821 został asystentem Böhma. Od 1826 był profesorem tytularnym, a od 1833 do emerytury w 1867 – profesorem rzeczywistym w Konserwatorium Wiedeńskim. Przyczynił się do powstania wiedeńskiej szkoły gry na skrzypcach. Wśród jego uczniów byli m.in. Joseph Joachim i Leopold Auer oraz jego synowie: Joseph i Georg, z którymi koncertował w Londynie w 1847[2][3][4].
W 1830, po śmierci Ignaza Schuppanzigha, został koncertmistrzem w operze dworskiej (Hofoper), a krótko potem członkiem dworskiej kapeli (Hofkapelle) w Wiedniu. Był również fundatorem i pierwszym dyrygentem koncertów filharmonicznych, organizowanych od 1842[1][2], a także koncertów kameralnych odbywających się w jego domu[2].
Życie prywatne
edytujBył dwukrotnie żonaty. W 1823 roku ożenił się z Elisabeth z d. Kupelwieser (1802–1827), kuzynką austriackiego malarza – Leopolda Kupelwiesera[3]. Rok po jej śmierci, w 1828 roku ożenił się z Anną z d. Mayerhofer (1804–1867), z którą miał dwóch synów: skrzypka i dyrygenta Josefa (1828–1893) oraz skrzypka i kompozytora Georga (1830–1852). Muzykami zostali również jego dwaj wnukowie – synowie Josefa: Josef zwany Pepi (1855–1907) i Ferdinand (1863–1940)[2][3].
Georg Hellmesberger zmarł w Neuwaldegg (obecnie na terenie Wiednia), w wieku 73 lat. Został pochowany na wiedeńskim cmentarzu Hietzinger.
Twórczość
edytujJego działalność kompozytorska nie była szczególnie istotna. Opublikował dwa koncerty skrzypcowe, kwartet smyczkowy, kilka wariacji oraz innych utworów na skrzypce i fortepian z towarzyszeniem kwartetu smyczkowego lub orkiestry[2][4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Michniewicz 1993 ↓, s. 172.
- ↑ a b c d e f g Evidon 2004 ↓.
- ↑ a b c d e Barbara Boisits, Christian Fastl: Hellmesberger (Helmesberger), Familie. [w:] Oesterreichisches Musiklexikon online [on-line]. 2019-12-06. [dostęp 2020-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-27)]. (niem.).
- ↑ a b Michniewicz 1993 ↓, s. 173.
Bibliografia
edytuj- Jerzy Michniewicz: Hellmesberger Georg I. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 4: HIJ część biograficzna. Kraków: PWM, 1993, s. 172-173. ISBN 83-224-0453-0. (pol.).
- Richard Evidon: Hellmesberger family. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. H. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Georg Hellmesberger Sr. – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Dyskografia Georga Hellmesbergera, Sr. w bazie MusicBrainz (ang.)
- Georg Hellmesberger Sr.. tribalsmile.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-11-11)]. w Music Encyclopedia (ang.)
- Georg Hellmesberger Sr. w Österreich-Lexikon (niem.)