Geografia Brytyjskiego Terytorium Oceanu Indyjskiego
Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego jest wyspiarskim terytorium będącym posiadłością Wielkiej Brytanii. Położone jest w centralnej części Oceanu Indyjskiego, w przybliżeniu w połowie odległości między Afryką, a Australią. Zaliczane jest do obszaru Azji Południowej[1][2]. Charakteryzuje się nizinnym krajobrazem i tropikalnym klimatem.
Powierzchnia i skrajne punkty
edytujPowierzchnia – lądowa wynosi 60 km², powierzchnia wraz z wodami to 54,4 tys. km².
Skrajne punkty: północny 5°15'S, południowy 7°42'S, zachodni 70°50'E, wschodni 72°30'E. Wyspy leżą około 500 km na południe od Malediwów i tradycyjnie zalicza się je do Azji.
Linia brzegowa – 698 km
Budowa geologiczna i rzeźba
edytujBrytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego obejmuje archipelag wysp Czagos, składa się z pięciu grup wysp. Łącznie wszystkich wysp koralowych i atoli jest ponad 2 300. Wszystkie wyspy cechują się niskim i piaszczystym wybrzeżem. Największą wyspą jest Diego Garcia o powierzchni 44 km².
Wyspy leżą na oceanicznym grzbiecie – Grzbiet Malediwski i są pochodzenia koralowego, zbudowane z wapieni i osadów koralowych. Wyspy są płaskie i wybitnie nizinne, gdzie średnia wysokość nad poziomem morza wynosi jedynie kilka metrów. Najwyższy punkt leżący na Diego Garcia ma 15 m n.p.m.
Klimat
edytujBrytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego leży w strefie klimatu równikowego wilgotnego, gdzie na klimat mają wpływ wiatry monsunowe i wiejące z południowego wschodu pasaty, które łagodzą temperatury. Przebieg temperatur typowy dla klimatu równikowego, gdzie średnia roczna wynosi 28 °C. Roczne i dobowe amplitudy są niewielkie. Opady nie są niskie w porównaniu ze strefą równikową. Wiąże się to po pierwsze z monsunowym charakterem regionu i z brakiem obszarów wysoko położonych, które wymuszałyby ruchy wznoszące powietrza. Przez cały rok utrzymuje się wysoka wilgotność powietrza i nasłonecznienie.
Wody
edytujNa wyspach Brytyjskiego Terytorium Oceanu Indyjskiego wody powierzchniowe są bardzo ubogie. Wielkość wysp, płaski teren i niewielkie opady sprawiają, że nie istnieje tam stała sieć rzeczna. Wody, zarówno powierzchniowe jak i gruntowe są zasolone ze względu na bliskość morza.
Przyroda
edytujSzata roślinna na największej wyspie jest w znacznym stopniu zdegradowana. Mniejsze wyspy cechują się dobrze zachowaną roślinnością. Naturalną formację stanowią zarośla i lasy strefy okołorównikowej. Są to przede wszystkim różne gatunki palm, głównie kokosowych i filaosów. Na wyspach występują paprocie i 41 gatunków roślin kwiatowych W wodach przybrzeżnych występują rafy koralowe. Na niektórych wyspach wybrzeże jest miejscami porośnięte mangrowcami.
Brak dużych ssaków, liczne są zwierzęta drobne prowadzące wodno-lądowych tryb życia. Są to głównie żółwie do których zaliczyć należy m.in. żółwie zielone, a także liczne skorupiaki jak np. kraby palmowe Liczne są też ptaki morskie, gdzie w regionie tym występują 33 gatunki tych zwierząt.
Przypisy
edytuj- ↑ British Indian Ocean Territory, Central Intelligence Agency, 6 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-06] (ang.).
- ↑ British Indian Ocean Territory [online], climate-zone.com (ang.).
Bibliografia
edytuj- Adam Jelonek, Florian Plit, Jarosław Balon (red.), Encyklopedia Geograficzna Świata. Afryka, Kraków: OPRESS, 1997, ISBN 83-85909-21-4, OCLC 297562607.
Linki zewnętrzne
edytuj- Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2011-02-20].
- British Indian Ocean Territory [online], Department of Plant Sciences, University of Oxford [zarchiwizowane z adresu 2010-12-31] (ang.).