Gazomia Stara

wieś w województwie łódzkim

Gazomia Starawieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Moszczenica.

Gazomia Stara
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

piotrkowski

Gmina

Moszczenica

Liczba ludności (2022)

221[2]

Strefa numeracyjna

44

Kod pocztowy

97-310[3]

Tablice rejestracyjne

EPI

SIMC

0546868

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gazomia Stara”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Gazomia Stara”
Położenie na mapie powiatu piotrkowskiego
Mapa konturowa powiatu piotrkowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Gazomia Stara”
Położenie na mapie gminy Moszczenica
Mapa konturowa gminy Moszczenica, po prawej znajduje się punkt z opisem „Gazomia Stara”
Ziemia51°29′49″N 19°44′31″E/51,496944 19,741944[1]

W Gazomii Starej urodził się Jerzy Szymczyk, polski siatkarz, trener, nauczyciel akademicki, olimpijczyk z Meksyku 1968.

Historia

edytuj

Wieś biskupstwa włocławskiego w powiecie piotrkowskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku[4]. W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gazomia Stara, po jej zniesieniu w gromadzie Moszczenica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

W 1370 roku Zbilut, biskup kujawski, wydał w Raciążu przywilej Piotrowi z Zakrzewa na sołtystwo, dla osadzenia wsi na obszarze lasu biskupiego, zwanym „Gazomia”. Taką też nazwę wieś przyjęła. Na podstawie tego przywileju osadnicy mieli mieć 12 wolności i po ich upływie płacić mieli 12 groszy czynszu z łanu. Znamy nazwiska tych sprzed prawie pięciuset lat. W 1534 roku wieś zamieszkiwali gospodarze: Ćmierzowa, Grzanka, Niedźwiedź, Przybył, Pirkowicz, Michałowicz, Swiezek, Klepacz, Wiadro, Zirek, Dupany, Barteczek i Zaremba. We wsi była gospoda. W 1829 roku wieś, własność rządowa, liczyła 32 domy i miała 218 mieszkańców.

Nieco później, prawdopodobnie w I połowie XIX wieku, na południe od starej (jeszcze nie z nazwy) Gazomi, powstaje kolonia Gazomia (nazywana też Gazumia), gdzie osiedla się wielu mieszkańców narodowości niemieckiej. Na początku XX wieku dla odróżnienia od kolonii Gazomia (Gazumia), wieś przyjmuje nazwę Starawieś Gazomia

W latach 30. XX wieku w Starej Gazomi staraniem gminy Bogusławice, do której wieś wówczas należała, i kosztem 100 000 złotych, postawiono szkołę. Wieś posiada również remizę strażacką oraz rzeczoną, uwiecznioną na zdjęciu kapliczkę, wzniesioną prawdopodobnie, jak mówi nam inskrypcja na niej umieszczona, w 1957 roku (odnowiona w roku 2000).

Sama wieś, od końca II wojny światowej funkcjonuje już pod obecną nazwą, jako Gazomia Stara[5].

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 128113
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 256 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 67.
  5. Życie zatrzymane w kadrze - wieś Gazomia Stara, „ziemiapiotrkowska.com”, 6 maja 2017 [dostęp 2017-05-08] (pol.).