Gazeta Olsztyńska (1886–1939)

Gazeta Olsztyńska – polska gazeta wydawana w latach 1886–1939 w Olsztynie w podówczas niemieckiej prowincji Prusy Wschodnie.

Gazeta Olsztyńska
Ilustracja
Winieta „Gazety Olsztyńskiej”, nr 1 z 16.04.1886
Częstotliwość

tygodnik, dziennik

Państwo

 III Rzesza

Pierwszy numer

1886

Ostatni numer

1939

Historia

edytuj

Pierwszymi wydawcami byli Jan Liszewski, Andrzej Samulowski i Franciszek Szczepański, a po nich rodzina Pieniężnych. Od 1 stycznia 1921 „Gazeta Olsztyńska” wychodziła sześć razy w tygodniu wraz z dodatkami: „Gość Niedzielny”, „Gospodarz”, „Życie Młodzieży”, „Głos Pogranicza”. Szczególną pozycję w Gazecie zajmowały felietony w gwarze warmińskiej „Kuba spod Wartemborka gada” pisane przez Seweryna Pieniężnego[1] (Wartembork to przedwojenna polska nazwa Barczewa).

Drukowano również inne pisma, jak: „Gazetę Polską dla Powiatów Nadwiślańskich” z dodatkami „Dla Młodzieży” i „Wieczory Rodzinne”, „Mazurskiego Przyjaciela Ludu”, „Mazura”, miesięcznik „Głos Ewangelijny”, „Kulturwehr”, „Kalendarz dla Mazurów”, „Poradnik Nauczycielski”. W latach 1918–1939 drukarnia Pieniężnych opublikowała 47 książek, broszur i ulotek propagandowych.

Galeria

edytuj
Budynek redakcji (w 1939 zburzony przez Niemców, jako dom hańby[2])
Olsztyn – tablica upamiętniająca gazetę ufundowana w stulecie założenia (1986)
Joanna Pieniężna – redaktorka, matka Seweryna Pieniężnego
Zawiadomienie o konfiskacie gazety
Jan Liszewski – założyciel
Seweryn Pieniężny (syn) zamordowany przez Niemców w KL Hohenbruch za propolską postawę

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2009-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-28)].
  2. Leon Sobociński, Na gruzach Smętka, wyd. B. Kądziela, Warszawa, 1947, s. 61.

Linki zewnętrzne

edytuj

Opracowania

edytuj
  • Kuba spod Wartemborka gada. Felietony Seweryna Pieniężnego drukowane w „Gazecie Olsztyńskiej”, wstęp i oprac. Jan Chłosta, Olsztyn 1989