Ganden

Ganden
དགའ་ལྡན
	; Mnisi w klasztorze Ganden
Państwo	Chiny
Miejscowość	góra Wangbur (dzielnica Dagzê)
Kościół	buddyzm tybetański
Rodzaj klasztoru	klasztor buddyjski
Właściciel	Gelug
Typ zakonu	męski
Styl	tybetański
Materiał budowlany	drewno, cegła, kamień
	Położenie na mapie Chin Ganden
	29°45′29″N 91°28′30″E/29,758000 91,475000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ganden (tyb. དགའ་ལྡན, Wylie dGa'-ldan, ZWPY Gandain) – klasztor tybetański w Tybecie, jeden z trzech głównych ośrodków szkoły Gelug obok Drepung i Sera^[1]. Nazwa Ganden znaczy dosłownie „pełny radości” i jest nawiązaniem do buddyjskiego raju Tuszita. Został ulokowany na wysokości 3800 m n.p.m. 57 km od centrum Lhasy^[2]. Jest poświęcony Majtreji, Buddzie Przyszłości.

Historia

Ganden był pierwszym klasztorem Gelugpa, został założony w 1409 roku przez Congkhapę^[3] i tradycyjnie uważany za główną siedzibę tej szkoły. Samego Congkhapę pochowano na terenie klasztoru w 1419. Powstanie klasztoru Ganden uznaje się za początek szkoły Gelug^[4].

W czasie rewolucji kulturalnej klasztor został doszczętnie zniszczony przez Chińczyków. Zostały jedynie fundamenty^[5]. Rekonstrukcję głównych budynków ukończono dopiero w latach 1980. W maju 1996 Chińczycy ciężko pobili i uwięzili niemal wszystkich mnichów Ganden. Klasztor został zamknięty i obstawiony przez wojsko^[6]. Po zniszczeniach klasztor nie został całkowicie odbudowany. Z pierwotnej liczby około 2 tysięcy mnichów obecnie pozostało zaledwie kilkuset. W Ganden można zobaczyć stupę zdobioną złotem i srebrem, zawierającą relikwie Congkhapy oraz tron i apartamenty jego następców^[7].

Ganden w Indiach

Debata mnichów w Ganden w Karnatace w Indiach

Do tradycji klasztoru Ganden nawiązuje ośrodek uchodźców tybetańskich, utworzony w 1966 roku w Indiach, niedaleko miejscowości Mundgod w stanie Karnataka. W tym samym ośrodku kultywowana jest również tradycja klasztoru Drepung.

Przypisy

↑ Marek Kalmus: Tybet. Legenda i rzeczywistość. Wyd. 1. Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1999, s. 45. ISBN 83-85109-23-4.
↑ Ganden Monastery: ganden history, ganden kora, ganden incense, ganden festival, ganden to samye trek, ganden monastery tour and all [online], Tibet Travel and Tours - Tibet Vista [dostęp 2022-05-25] (ang.).
↑ Robert Strauss: Tibet. Travel Survival Kit. Wyd. 2. Lonely Planet Publications, 1994, s. 126. ISBN 83-85639-06-3.
↑ Miejsca święte. Lhasa. Warszawa: Mediaprofit, 2011, s. 215. ISBN 978-83-61809-52-4.
↑ Chiny. Warszawa: Insight Guides/Mediaprofit, 2006. ISBN 83-60174-24-5.
↑ Marek Kalmus: Tybet. Legenda i rzeczywistość. Wyd. 1. Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1999, s. 54. ISBN 83-85109-23-4.
↑ Miejsca święte. Lhasa. Warszawa: Mediaprofit, 2011, s. 216. ISBN 978-83-61809-52-4.

Linki zewnętrzne

Alexander Berzin: Historia klasztoru Ganden

[1] Marek Kalmus: Tybet. Legenda i rzeczywistość. Wyd. 1. Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1999, s. 45. ISBN 83-85109-23-4.

[2] Ganden Monastery: ganden history, ganden kora, ganden incense, ganden festival, ganden to samye trek, ganden monastery tour and all [online], Tibet Travel and Tours - Tibet Vista [dostęp 2022-05-25] (ang.).

[3] Robert Strauss: Tibet. Travel Survival Kit. Wyd. 2. Lonely Planet Publications, 1994, s. 126. ISBN 83-85639-06-3.

[4] Miejsca święte. Lhasa. Warszawa: Mediaprofit, 2011, s. 215. ISBN 978-83-61809-52-4.

[5] Chiny. Warszawa: Insight Guides/Mediaprofit, 2006. ISBN 83-60174-24-5.

[6] Marek Kalmus: Tybet. Legenda i rzeczywistość. Wyd. 1. Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1999, s. 54. ISBN 83-85109-23-4.

[7] Miejsca święte. Lhasa. Warszawa: Mediaprofit, 2011, s. 216. ISBN 978-83-61809-52-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]