Galeria Drezdeńska

Galeria Drezdeńska – muzeum Państwowych Zbiorów Sztuki w Dreźnie, jedna z największych kolekcji malarstwa europejskiego na świecie, która zwana jest Galerią Obrazów Starych Mistrzów (niem. Gemäldegalerie Alte Meister).

Galeria Drezdeńska

Oddział Państwowych Zbiorów Sztuki w Dreźnie
Budynek galerii
Państwo	Niemcy
Miejscowość	Drezno
Adres	Theaterplatz 1, 01067 Dresden
Data założenia	1560
Dyrektor	prof. dr Bernhard Maaz
Położenie na mapie Niemiec Galeria Drezdeńska
Położenie na mapie Saksonii Galeria Drezdeńska
Położenie na mapie Drezna Galeria Drezdeńska
51°03′12,20″N 13°44′04,60″E
Strona internetowa

Budynek galerii w roku 1900

Portret Augusta III ze zbiorów drezdeńskich (Pietro Antonio Rotari)

Rafael Santi Madonna Sykstyńska, 1514

Albrecht Dürer – Portret Bernharda von Reesen, 1521

Paolo Veronese – Wesele w Kanie 1563

Rembrandt – Autoportret z Saskią 1636

Adriaen Brouwer – Bójka 1640

Vermeer Dziewczyna czytająca list 1658

Historia

Powstanie Galerii datuje się na rok 1560, kiedy książę elektor Saksonii, August, założył skarbiec. Był on pasjonatem historycznych militariów, a także zgromadził liczne zbiory malarstwa renesansowego, głównie niemieckiego. Na tej bazie zaczęła powstawać kolekcja, która stała się jedną z ważniejszych w dziejach muzealnictwa.

Przełomowym okresem w historii muzeum były czasy panowania elektorów saskich i królów Polski – Augusta II i Augusta III z dynastii Wettynów, którzy dokonali zakupów licznych dzieł rzeźbiarstwa, malarstwa i rzemiosła artystycznego, a także sprowadzili m.in. 70 obrazów z galerii cesarskiej w Pradze, 268 obrazów z galerii Dux. Kolejnym dużym krokiem było sprowadzenie ponad 100 dzieł sztuki (m.in. obrazy Holbeinów, Tycjana, Rubensa) ze zbiorów Francesco III d'Este – księcia Modeny.

Z powstaniem kolekcji Wettynów ma także związek twórczość, wówczas nadwornego, malarza Augusta III, Bernardo Bellotto, który od 1747 roku malował liczne weduty Drezna i Pirny. Spektakularnym wydarzeniem było nabycie z klasztoru w Piacenzy Madonny Sykstyńskiej pędzla Rafaela. Kontakty Wettynów z dworami francuskimi, hiszpańskimi i holenderskimi zaowocowały sprowadzeniem do Drezna kolejnych dzieł.

W latach 1847–1857 architekt Gottfried Semper wzniósł monumentalny budynek, będący, od tamtego czasu, integralną częścią Zwingeru. Z przeznaczeniem na nową siedzibę Galerii urządzono w nim po wojnie również Galerię Obrazów Nowych. W czasie ostatniej wojny gmach uległ poważnemu zniszczeniu, zbiory zostały ewakuowane, duża część z nich została wywieziona (m.in. do ZSRR). Po odbudowie gmachu, przywróceniu i rewindykacji wywiezionych dzieł, Galerię udostępniono zwiedzającym.

Zbiory

Galeria Drezdeńska mieści pokaźne zbiory malarstwa europejskiego XV–XVIII w.

Malarstwo włoskie

• Andrea del Sarto – Ofiara Abrahama;
• Antonello da Messina – Święty Sebastian;
• Sandro Botticelli – Ostatni cud i śmierć św. Zenobiusza;
• Giovanni Antonio Canal – Widok Wielkiego Kanału na wschód, Widok Wielkiego Kanału z Palzzo Balbi, Rio dei Mendicanti, Widok Wielkiego Kanału z mostu Rialto;
• Bernardo Bellotto – Widok na Nowe Miasto w Dreźnie, Stary Rynek w Dreźnie, Widok na Zwinger i Oranżerię, Widok na Nowy Rynek z Kościołem NMP, Burzenie kościoła św. Krzyża, Widok na Drezno zza Łaby, Widok na Zwinger, Panorama Pirny od strony Łaby, Rynek w Pirnie, Pirna widziana z zamku Sonnenstein, Widok na Pirnę od południa ;
• Annibale Carracci – Tronująca Maria i św. Mateusz, Cierniem koronowanie;
• Correggio – Madonna i św. Łukasz, Madonna i św. Jerzy ;
• Giorgione – Śpiąca Wenus;
• Guercino – Święty Franciszek z aniołem;
• Lorenzo di Credi – Madonna z Dzieciątkiem i św. Janem Chrzcicielem, Święta Rodzina;
• Giuseppe Maria Crespi - Siedem sakramentów (cykl siedmiu obrazów);
• Andrea Mantegna – Święta Rodzina;
• Palma il Vecchio – Trzy siostry, Wenus, Jakub i Rachel;
• Pinturicchio – Portret młodzieńca;
• Rafael Santi – Madonna Sykstyńska ;
• Guido Reni – Pijący Bachus, Leżąca Wenus z Kupidynem;
• Ercole de’ Roberti – Pasja;
• Pietro Antonio Rotari – Portrety Augusta III i jego żony Marii;
• Giovanni Battista Tiepolo – Wizja św. Anny;
• Jacopo Tintoretto – Uwolnienie Arsinoe;
• Tycjan – Kobieta z chorągiewką, Mężczyzna z palmą, Grosz czynszowy;
• Paolo Veronese – Rodzina Coccinich adorująca Marię, Zmartwychwstanie, Wesele w Kanie.

Malarstwo niderlandzkie

• Joos van Cleve – Pokłon Trzech Króli;
• Jan van Eyck – Tryptyk;
• Hans Memling – Portret Antoniego Burgundzkiego.

Malarstwo flamandzkie

• Antoon van Dyck – Portret mężczyzny w zbroi;
• Jan Davidszoon de Heem – Martwa natura z ptasim gniazdem, Martwa natura z kwiatami i owocami;
• Jacob Jordaens – Diana i Akteon;
• Peter Paul Rubens – Polowanie na dzika, Betszeba przy fontannie, Diana wracająca z polowania, Merkury i Argus, Pijany Herkules.

Malarstwo holenderskie

• Gerrit Adriaenszoon Berckheyde – Plac Damm w Amsterdamie, Wnętrze kościoła św. Bawona w Haarlemie;
• Adriaen Brouwer – Bójka;
• Pieter Claesz – Martwa natura;
• Jan van Goyen – Studnia i chłopska chata, Rzeka zimą;
• Frans Hals – Portret mężczyzny;
• Willem Claesz Heda – Śniadanie z jeżynami;
• Meindert Hobbema – Młyn Wodny;
• Gerrit van Honthorst – Dentysta;
• Gabriël Metsu – Handlująca kogutami, Kobieta z kogutami, Portret artysty z żoną Isabellą de Wolff ;
• Adriaen van Ostade – Malarz w atelier;
• Paulus Potter – Stado bydła;
• Rembrandt – Portret młodej Saskii, Saskia z kwiatem, Porwanie Ganimedesa, Autoportret z Saskią;
• Jacob van Ruisdael – Klasztor;
• David Teniers II – Kermesse (Nocny festiwal) przy oberży;
• Gerard ter Borch – Oficer piszący list, Kobieta myjąca ręce, Grająca na lutni;
• Jan Vermeer – U stręczycielki, Dziewczyna czytająca list;
• Philips Wouwerman – Bitwa kawalerii z płonącym wiatrakiem w tle, Po polowaniu.

Malarstwo niemieckie

• Lucas Cranach Starszy – Adam i Ewa, Portrety Henryka Pobożnego księcia Saksonii i żony Katarzyny z Meklemburgii, Męczeństwo św. Katarzyny;
• Lucas Cranach Młodszy – Adam i Ewa;
• Albrecht Dürer – Portret Bernharda von Reesen, Tzw. Tryptyk Drezdeński, Siedem Boleści Marii;
• Hans Holbein – Portret podwójny:Thomasa Godsalve i jego syna Johna, Portret Charlesa de Solie.

Malarstwo francuskie

• Claude Lorrain – Pejzaż ze Świętą Rodziną odpoczywającą w drodze do Egiptu, Acis i Galatea;
• Nicolas Poussin – Pokłon Trzech Króli, Pan i Syrinx, Imperium Flory;
• Jean Antoine Watteau – Festiwal miłości.

Malarstwo hiszpańskie

• El Greco – Chrystus uzdrawiający ślepego;
• Bartolomé Esteban Murillo – Maria z Dzieciątkiem;
• Jusepe de Ribera – Diogenes;
• Diego Velázquez – Juan Mateos.

Wybrana bibliografia

• Drezdeńska Galeria Obrazów. Mistrzowie dawni. Dresden 1974
• Michał W. Ałpatow; Galeria drezdeńska, Dawni Mistrzowie. Warszawa 1989
• Dresdner Gemäldegalerie – Alte und Neue Meister. Leipzig 1985

Linki zewnętrzne

• Przykładowe obrazy ze zbiorów drezdeńskich
• Dzieje galerii Drezdeńskiej
• Informacje praktyczne. dresden-online.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-01)].
• Wersja Second Life. dresdengallery.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)].

• 
  Gabriel Metsu – Portret artysty z żoną
• 
  Giorgione – Śpiąca Wenus
• 
  Gerard Terborch – Lutnistka
• 
  Rembrandt – Porwanie Ganimedesa
• 
  José de Ribera – Św. Agnieszka
• 
  Bernardo Bellotto – Widok na Zwinger
• 
  Willem Claesz Heda – Martwa natura
• 
  Antoine Watteau – Wesoła kompania