GAZ-51

GAZ-51 – lekki samochód ciężarowy produkowany w latach 1946–1975 przez firmę GAZ w ZSRR.

GAZ-51

GAZ-51A
Inne nazwy	FSC Lublin-51 Sungri-58 Yuejin NJ-130
Producent	GAZ
Zaprezentowany	1940 (GAZ-11-51) czerwiec 1945 (GAZ-51)
Okres produkcji	1946 – 1975
Miejsce produkcji	ZSRR, Gorki ZSRR, Irkuck
Poprzednik	GAZ-MM
Następca	GAZ-52/53
Dane techniczne
Segment	samochód ciężarowy
Silniki	GAZ-51, 3480 cm³, 70 KM
Skrzynia biegów	4-biegowa, manualna
Napęd	tylny
Długość	5525 mm
Szerokość	2200 mm
Wysokość	2130 mm
Rozstaw osi	3300 mm
Masa własna	2710 kg
Liczba miejsc	2
Dane dodatkowe
Modele bliźniacze	FSC Lublin-51
Pokrewne	GAZ-63, GZA-651

Nazwa wytłoczona na masce modelu wczesnej produkcji („Mołotowiec”)

Historia modelu

Prace projektowe nad następcą lekkiego samochodu ciężarowego GAZ-AA i jego zmodernizowanej wersji GAZ-MM rozpoczęto w 1937 roku. Pierwsze prototypy o oznaczeniu GAZ-11-51 zbudowane zostały na początku 1939 roku i skierowane do badań drogowych, które zakończone zostały w czerwcu 1940 roku. Jeszcze w tym samym roku odbyła się oficjalna premiera tego modelu na Wszechzwiązkowej Wystawie Rolniczej w Moskwie. Do napędu prototypów modelu GAZ-51 wykorzystano 6-cylindrowy silnik benzynowy GAZ-11 o mocy maksymalnej 76 KM. Ładowność pojazdu wynosiła 2 tony. W 1941 roku dalsze prace rozwojowe zostały przerwane z powodu niemieckiego ataku na ZSRR.

W 1943 roku prace badawcze nad tym modelem zostały wznowione. Jednak zmieniono założenia konstrukcyjne pojazdu odnośnie do ładowności, która miała wynosić 2,5 tony. Samochód otrzymał kabinę wzorowaną na amerykańskim Studebaker US-6, natomiast forma błotników była podobna do samochodów niemieckich. Ostatecznie pojazd, pod zmienionym oznaczeniem – GAZ-51, zaprezentowany został w 1945 roku i skierowany do próbnej produkcji małoseryjnej. Produkcja seryjna rozpoczęta została w 1946 roku w zakładzie GAZ w Gorki, jednak ze względu na duże zapotrzebowanie w latach 1950–1952 model ten produkowany był również w Irkucku.
Do napędu GAZa-51 przewidziano 6-cylindrowy silnik benzynowy typu GAZ-51 o pojemności skokowej 3480 cm³ i mocy maksymalnej 70 KM. Jednostka napędowa zblokowana została z 4-biegową skrzynią manualną, poprzez którą napęd przenoszony był na koła tylne. W układzie jezdnym zastosowano przednią oś sztywną opartą na półeliptycznych wzdłużnych resorach piórowych wspartych przez ramieniowe amortyzatory hydrauliczne. Tylny most napędowy zawieszony został na resorach piórowych oraz dodatkowych resorach pomocniczych.

W 1955 roku do produkcji skierowano zmodernizowaną wersję oznaczoną jako GAZ-51A. W modelu tym zastosowano centralny bębnowy hamulec pomocniczy, skrzynię ładunkową ze wszystkimi burtami otwieranymi oraz zmodernizowaną kabinę. Produkcja wszystkich odmian modelu GAZ-51 została zakończona w 1975 roku, po wyprodukowaniu 3 481 033 egzemplarzy tego modelu.

Na bazie podwozi GAZ-51 produkowano w kilku fabrykach autobusy GZA-651 i modele pochodne (PAZ-651, KAwZ-651 i inne). GAZ-51 produkowano też na licencji w Polsce jako FSC Lublin-51, w Korei Północnej i Chinach.

Wersje

• GAZ-51U – Wersja eksportowa GAZa-51.
• GAZ-51A – Wersja po modernizacji, produkowana w latach 1955–1975.
• GAZ-51AU – Wersja eksportowa GAZa-51A.
• GAZ-51B – Wersja wyposażona w silnik dostosowany do zasilania gazem koksowym.
• GAZ-51I – Wersja z kabiną załogową, produkowana w latach 1956–1975.
• GAZ-51N – Wersja dla Armii Radzieckiej.
• GAZ-51P – Ciągnik siodłowy, dostosowany do pracy w zestawie z jednoosiową naczepą.
• GAZ-51R – Taksówka osobowo-towarowa.
• GAZ-51S – Wersja przeznaczona dla rolnictwa, wyposażona w powiększony zbiornik paliwa.
• GAZ-51T – Taksówka towarowa.
• GAZ-51W – Wersja eksportowa o ładowności 3 ton, produkowana w latach 1956–1975.
• GAZ-51Ż – Wersja wyposażona w silnik dostosowany do zasilania gazem LPG.
• GAZ-63 – Wersja z napędem na obie osie.
• GAZ-93 – Wersja z tylno zsypowym nadwoziem wyładowczym, na bazie skróconego o 320 mm podwozia modelu GAZ-51.
• GAZ-93A – Wersja z tylno zsypowym nadwoziem wyładowczym, na bazie modelu GAZ-51A.

Linki zewnętrzne

• Opis modelu GAZ-51 (ros.)
• Opis i dane techniczne modelu GAZ-51 i jego wersji pochodnych (ros.)