GAU-8/A Avenger – napędzana hydraulicznie amerykańska armata automatyczna systemu Gatlinga skonstruowana w latach 70. przez General Electric. Stanowi główne uzbrojenie samolotu szturmowego A-10, GAU-8/A jest także wykorzystywany w holenderskim zestawie obrony bezpośredniej Goalkeeper.

GAU-8/A Avenger
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

General Electric

Rodzaj

wielolufowa armata automatyczna

Zasada działania

broń napędowa, z napędem hydraulicznym

Historia
Produkcja

od 1975

Dane techniczne
Kaliber

30 mm

Liczba luf

7

Nabój

30 x 173 mm

Zasilanie

beztaśmowy

Wymiary
Długość

6,4 m

Szerokość

356 mm

Długość lufy

2300 mm

Masa
broni

281 kg / 1830 kg z systemem podawania amunicji

Inne
Prędkość pocz. pocisku

1036 m/s

Szybkostrzelność teoretyczna

4200

Zasięg maks.

5000 m

Zasięg skuteczny

1200 m

Dane operacyjne
Platformy strzeleckie
Fairchild A-10 Thunderbolt II, Goalkeeper
Użytkownicy
Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Holandia

ZSRR w odpowiedzi na skonstruowanie działka GAU-8 skonstruował działko GSz-6-30.

Specyfikacje

edytuj

Samo działko GAU-8 waży 280 kg, ale kompletna broń z systemem podawania i bębnem waży 1828 kg. Siła potrzebna do działania działka zapewniona jest przez podwójne silniki hydrauliczne pod ciśnieniem wytwarzanym w dwóch niezależnych układach hydraulicznych. Magazyn może pomieścić 1174 naboi, chociaż typowy ładunek to 1150. Prędkość wylotowa podczas wystrzeliwania pocisków przeciwpancernych wynosi 1013 m / s, prawie tyle samo, co znacznie lżejszy pocisk z działka M61 Vulcan o średnicy 20 mm, co daje temu działku energię wylotową na poziomie 200 kilodżuli.

Innowacją w konstrukcji działka GAU-8 / A jest zastosowanie komory zamkowej odlewanej ze stopu aluminium zamiast tradycyjnej stali lub mosiądzu[1]. Samo to dodaje 30% do pojemności amunicji dla danej wagi. Prowadnice amunicyjne są zrobione z plastiku w celu zaoszczędzenia wagi. Pociski mają długość 290 mm i ważą 0,69 kg lub więcej[2].

Szybkostrzelność działka była pierwotnie ustawiona na 2100 pocisków na minutę w niskim ustawieniu lub 4200 pocisków na minutę w wysokich ustawieniach[3]. Później zmieniono to na stałą szybkostrzelność 3900 strzałów na minutę[4]. W praktyce działko jest ograniczone do jedno- lub dwusekundowych serii, aby uniknąć przegrzania i zbyt szybkiego zużycia amunicji. Żywotność działka jest również ważnym czynnikiem, ponieważ USAF określił minimalną żywotność na co najmniej 20 000 strzałów dla każdego zestawu luf.[5] Nie ma ograniczeń technicznych dotyczących długości serii, a pilot może potencjalnie wystrzelić cały ładunek amunicji w jednej serii bez uszkodzenia lub złego wpływu na sam system broni. Jednak znacznie skróci to żywotność działka, wymagać będzie dodatkowej kontroli działka i spowoduje krótsze odstępy między wymianami.

System podawania amunicji w GAU-8 / A jest beztaśmowy, zmniejsza to szansę na zablokowanie się działka. System podawania jest zapętlony, co pozwala na ponowne wykorzystanie zużytych osłon z powrotem do bębna amunicyjnego[6] zamiast wyrzucenia z samolotu, co wymagałoby znacznej siły, aby wyeliminować potencjalne uszkodzenia samolotu.System podawania oparty jest na tym opracowanym dla późniejszych instalacji M61, ale wykorzystuje bardziej zaawansowane techniki projektowania i materiały w całym procesie produkcji, aby zaoszczędzić na wadze.

Odrzut

edytuj

Średnia siła odrzutu GAU-8/A wynosi 10 000 funtów (45 kN), czyli nieco więcej niż wydajność każdego z dwóch silników TF-34 używanych w samolotach A-10 (9065 funtów tj. 40,3 kN)[7][8][9]. Siła odrzutu jest znacząca, w praktyce jednak ostrzał z armaty spowalnia samolot tylko o kilka kilometrów na godzinę w locie poziomym[10].

GAU-8 stanowi około 16% masy własnej samolotu A-10. Ponieważ działo odgrywa znaczącą rolę w utrzymaniu równowagi i środka ciężkości A-10, GAU-8 musi być przed każdym lotem samolotu podwieszony w celu zapobieżenia wywróceniu się samolotu do tyłu.

Amunicja

edytuj
  • Dokładność: 80% pocisków wystrzelonych na odległość 1200 m trafiło w okrąg o średnicy 12 m.
  • Stosowana amunicja:
    • PGU-14 / B API
    • PGU-13 / B HEI
    • PGU-15 / B TP (amunicja treningowa).
  • Penetracja pancerza amunicją przeciwpancerno-zapalającą, kąt natarcia 30° od pionu:[11]
    • 76 mm na 300 metrach
    • 69 mm na 600 metrach
    • 64 mm na 800 metrach
    • 59 mm na 1000 metrach
    • 55 mm na 1220 metrach

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. 30mm cannon GAU-8 Avenger - en, „archive.is”, 5 stycznia 2013 [dostęp 2018-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-05].
  2. 30mm cannon GAU-8 Avenger - en [online], www.military.cz [dostęp 2018-08-30].
  3. Stephens, Rick: A-10 Thunderbolt II. World Air Power Journal. 1995, s. 18. ISBN 1-874023-54-9.
  4. Time Compliance Technical Order 1A-10-1089, Flight manual TO 1A-10A-1. 1-150A (Change 8 ed.). United States Air Force. 20 February 2003. p. vi.
  5. Factsheets : General Electric GAU-8/A "Avenger" 30mm Cannon [online], 4 czerwca 2011 [dostęp 2018-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-04].
  6. GAU-8 Avenger [online], 19 lutego 2005 [dostęp 2018-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2005-02-19].
  7. [1.0] A-10: Development & Description [online], www.vectorsite.net [dostęp 2018-08-31] [zarchiwizowane z adresu 2009-09-25].
  8. GAU-8/A 30mm Gatling Gun, „General Dynamics Ordnance and Tactical Systems” [dostęp 2018-08-30] (ang.).
  9. John Pike, F108 / CFM56 Engine [online], www.globalsecurity.org [dostęp 2018-08-30].
  10. Jenkins, Dennis R.: Fairchild-Republic A/OA-10 Warthog. North Branch, Minnesota: Specialty Press, 1998. ISBN 1-58007-013-2.
  11. Berko Zecevic i inni, Dispersion of PGU-14 ammunition during air strikes by combat aircrafts A-10 near urban areas [online], 21 kwietnia 2010 [dostęp 2018-08-30].

Bibliografia

edytuj