Głowocis japoński

gatunek rośliny

Głowocis japoński (Cephalotaxus harringtonia K. Koch) — gatunek krzewu lub niskiego drzewa, należący do rodziny cisowatych. Naturalnie występuje na terenie Azji — w Północnych Chinach, Japonii, Korei, Mandżurii i Syberii.

Głowocis japoński
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

cyprysowce

Rodzina

cisowate

Rodzaj

głowocis

Gatunek

głowocis japoński

Nazwa systematyczna
Cephalotaxus harringtonia (Knight ex J.Forbes) K. Koch
Dendrologie 2(2): 102 (1873)[3]
Synonimy
  • Taxus harringtonii Knight ex J. Forbes 1839
  • Cephalotaxus drupacea Sieb. & Zucc. 1846
  • Cephalotaxus pedunculata Siebold & Zucc. 1846
  • Cephalotaxus drupacea var. pedunculata (Sieb. & Zucc.) Miq. 1867
  • Cephalotaxus drupacea var. harringtonii (Knight ex J. Forbes) Pilger 1903
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Morfologia

edytuj
 
Pędy z liśćmi
 
Kwiaty
Pokrój
Zaokrąglony.
Pień
Po 10 latach osiąga ok. 1 m wysokości i 1 m szerokości. Maksymalnie 6 metrów wysokości.
Igły
Długości 5 cm i szerokości 0,3 cm na spodniej stronie mają dwa jasnosrebrzyste równoległe prążki.
Nasiona
Owalne, zebrane po kilka na krótkich szypułkach, na dolnej stronie pędów. Okryte mięsistą osnówką. Długości 2–3 cm. Dojrzewają w drugim roku.
Kwiaty
Niepozorne.
Kora
Brązowa, łuszcząca się.
Siewka
Posiada dwa liścienie.

Systematyka i zmienność

edytuj

Odmiana biologiczna:

  • głowocis japoński pestkowaty (Cephalotaxus harringtonia var. drupacea (Sieb. & Zucc.) Koidz. 1930) — dorasta do 1,5 m.

Odmiana uprawna:

  • głowocis japoński 'Fastigiata' — pokrój prawie kolumnowy, gałęzie wzniesione stromo do góry, układ igieł spiralny.

Uprawa

edytuj

W Polsce okazy tego gatunku znajdują się m.in. w arboretum w Ogrodzie Botanicznym PAN w Warszawie (rosną tam 3 sztuki), Ogrodzie Botanicznym UWr we Wrocławiu czy w arboretum w Wojsławicach.

Historia uprawy
Pierwsze uprawy w Wielkiej Brytanii w 1829 roku.
Wymagania
Gleby kwaśne, ciężkie i gliniaste. Toleruje kredowe. Stanowisko wilgotne i chłodne, w częściowym lub całkowitym cieniu. W Polsce mogą przemarzać.
Rozmnażanie
Z pędów końcowych pobieramy półzdrewniałe lub zdrewniałe sadzonki. Sadzonki z pędów bocznych nie wykształcają pędu wiodącego.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  3. Cephalotaxus harringtonia (Knight ex J.Forbes) K.Koch, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-25].
  4. Cephalotaxus harringtonia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Ilustrowana encyklopedia roślin, część 2. Agora SA, 2008. ISBN 978-83-7552-270-9.