Gęśnica czerwonawa

gatunek grzybów z rodziny kępkowcowatych

Gęśnica czerwonawa (Calocybe carnea (Bull.) Donk) – gatunek grzybów z rodziny kępkowcowatych (Lyophyllaceae)[1].

Gęśnica czerwonawa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

kępkowcowate

Rodzaj

gęśnica

Gatunek

gęśnica czerwonawa

Nazwa systematyczna
Calocybe carnea (Bull.) Donk
Beih. Nova Hedwigia 5: 42 (1962)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Calocybe, Lyophyllaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1792 r. Jean Baptiste François Bulliard, nadając mu nazwę Agaricus carneus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadał mu w 1962 r. Marinus Anton Donk, przenosząc go do rodzaju Calocybe[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus carneus Bull. 1792
  • Calocybe carnea (Bull.) Kühner 1938
  • Calocybe readiae (G. Stev.) E. Horak 1971
  • Collybia readiae G. Stev. 1964
  • Gyrophila carnea (Bull.) Quél. 1886
  • Gyrophila carnea var. mammosa Quél. 1890
  • Lyophyllum carneum (Bull.) Kühner & Romagn. 1953
  • Rugosomyces carneus (Bull.) Bon 1991
  • Tricholoma carneum (Bull.) P. Kumm. 1871

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 1,2–5 cm, początkowo lekko wypukły, potem płasko rozpostarty. Powierzchnia początkowo delikatnie włóknisto-kłaczkowata, potem naga, o barwie od cielisto-różowej do łososiowej. Jest niehigrofaniczny[4].

Blaszki

Delikatnie wycięte, gęste, białe[4].

Trzon

Wysokość 2,5–4 cm, grubość 2–5 mm, górą rozszerzony (nawet do 15 mm), rurkowaty. Powierzchnia sucha, tej samej barwy co kapelusz[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 4–6,5 × 2–3,5 µm, eliptyczne, gładkie, nieamyloidalne. Cystyd brak. Strzępki w skórce kapelusza o średnicy 3,5–7 µm. W strzępkach występują sprzążki[5].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i na Nowej Zelandii[6]. W Polsce gatunek rzadki. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano co najmniej 10 stanowisk[3]. Liczne i bardziej aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Zaliczona w nim jest do rejestru gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[7].

Rośnie na ziemi na łąkach, w parkach, ogrodach botanicznych, w zaroślach, rzadziej w lasach. Owocniki zazwyczaj od lipca do października[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-05-14] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2020-04-15] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 91–92, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c Świat śluzowców, grzybów i mszakówWigierskiego Parku Narodowego [online] [dostęp 2020-05-14].
  5. Calocybe carnea [online], Mushroom Expert [dostęp 2020-05-14] (ang.).
  6. DiscoverLife [online] [dostęp 2020-05-14] (ang.).
  7. Aktualne stanowiska gęśnicy czerwonawej w Polsce [online] [dostęp 2020-05-14].