Góry Krucze

Góry Krucze (cz.  Vraní hory, niem. Rabengebirge) – zachodnia część Gór Kamiennych, należących do Sudetów Środkowych. Od zachodu i północnego zachodu graniczą z Bramą Lubawską i Karkonoszami, od północnego wschodu z pasmem Czarnego Lasu, od wschodu z Kotliną Krzeszowską i Zaworami, od południa z czeską częścią Gór Stołowych (Broumovská vrchovina; Czesi Góry Krucze traktują jako jej część). Grzbietem południowej części Gór Kruczych biegnie granica polsko-czeska.

Góry Krucze

Zimowa panorama południowej części Gór Kruczych – widok od zachodu
Megaregion	Pozaalpejska Europa Środkowa
Prowincja	Masyw Czeski
Podprowincja	Sudety z Przedgórzem Sudeckim
Makroregion	Sudety Środkowe
Mezoregion	Góry Kamienne
Mikroregion(y)	Góry Krucze

Widok na Długosza z drogi krajowej nr 5 – zjazd do Przedwojowa

Widok na Sępią Górę i Polską Górę z Bramy Lubawskiej

Opis

Pasmo ma przebieg północ-południe, co jest nietypowe dla Sudetów, a spowodowane jest ich budową geologiczną. Na północy rozpoczyna się Kościelną (513 m n.p.m.) w granicach administracyjnych miasta Kamiennej Góry a kończy się Jańskim Wierchem na południu.

Szczyty

Královecký Špičák od strony Kralovca

Polska nazwa	Czeska nazwa	Niemiecka nazwa	Wysokość m n.p.m.
Anielska Góra		Angenelii Berg, Angenelli-Berg	651
Bogoria		Geislerberg	645
Bógdał		Magdalenen Felse	747
Buczak		Buchberg, Buchen Berg	587
Długa Góra		Lange-Berg	635
Długosz		Langerberg, Der Langer Berg	612
Drążona		Höllen Berg	600
Głazica		Stein Berg	798
Golicowa Kopa		Gollkuppe	703
Gołota		Gölte-Berg	762
Jański Wierch	Janský vrch	Johannesberg	697
Jaworowa		Ulmerberg, Ulmen Berg	786
Kierz		Die Kerze	662
Kobyla Góra	Dlouhá straň	Fleischerberg, Fleischer Berg	758
Końska		Pferde Berg	813
Kościelna		Kirchberg	513
	Královecký Špičák	Königshaner Spitzberg	881
Krucza Skała		Rabenstein	681
Kurek		Hahnberg	548
Leszczówka		Hasenberg	680
Lipowiec		Lindenberg, Linden Berg	605
Miejska Górka		Kahleberg, Kahle Berg	650
Młynarz		Mühl Berg	573
Mrowiniec		Ameisen Hügel	817
Owcza Głowa		Schafberg, Schaf Berg	753
Parkowa		Krichberg	510
Pliszczyna		Fleischer Berg	735
Płonina		Palm Berg	626
Polska Góra		Gotschenberg	792
Pośrednia		Mittelberg	789
Pustelnia		Einsiedelberg	683
Rudna		Rothe Höhe	528
Sądowa Góra		Gerichtsberg, Geriths-berg	538
Sępia Góra			740
Skowroniec		Lechenberg	581
Skowrończa			707
Sołtysia		Scholzenberg, Scholzen Berg	640
Starzec		Der alte Berg	722
Szeroka		Der breite Berg	842
Szubianka		Galgenberg, Galgen Berg	513
Święta Góra		Heiligerberg, Heiliger Berg	701
Świstak		Pfeifferberg	678
Trzy Kawałki		Die Drei Stücke	598
Wiązowa		Ulmen Berg	800
Widok		Aussicht	712
Wronie Wzgórze		Krähen Hügel	551
Zajęcznik		Hasen Berg	683
Zasieka		Grenzberg, Grenz Berg	650
	Kozlík	Kuischenberg	787
	Mravenčí vrch	Omsenberg	836

Masyw Jańskiego Wierchu jest oddzielony od właściwych Gór Kruczych doliną Beczkowskiego Potoku (Bečkovský potok), dopływu Szkła, i wg czeskich geografów należy do pasma Jestřebí hory.

Doliny

Najdłuższą doliną w Górach Kruczych jest Krucza Dolina (4,8 km), są również nieco krótsze:

Dlouhé údolí (2,1 km),

Krótki Dół (1,6 km),

Dolina Miłości (1,5 km.)

Długi Dół (1,2 km),

Przedni Dół (1,1 km)

Čerstova rokle (1 km)

Vodní údoli (0,7 km)

Budowa geologiczna

Góry Krucze stanowią zachodnią część niecki śródsudeckiej. Zbudowane są z utworów czerwonego spągowca (dolnego permu), a ich zachodnie krańce i przedpole, również górnokarbońskich. Warstwy skalne zapadają generalnie ku wschodowi, ku centrum niecki i rozciągają się z południa na północ. Góry zbudowane są ze skał osadowych, głównie piaskowców, zlepieńców oraz wulkanicznych – porfirów i ich tufów, które tworzą najwyższe wzniesienia.

Krajobraz

Góry Krucze cechują strome zbocza i głęboko wcięte doliny potoków. Obniżenia wypreparowane są w mniej odpornych piaskowcach i tufach, natomiast wzniesienia zbudowane są ze zlepieńców lub porfirów. W wielu miejscach występują niewielkie skałki.

Roślinność

Góry Krucze pokryte są w większości lasami świerkowymi. Miejscami występują kwaśne buczyny. W rezerwacie „Kruczy Kamień” występuje rzadki, być może endemiczny, fiołek porfirowy.

Betlejem – pawilon na wodzie

Miejscowości

Po polskiej stronie

Betlejem, Błażejów, Błażkowa, Janiszów, Kamienna Góra, Lipienica, Lubawka, Okrzeszyn, Przedwojów, Uniemyśl

Po czeskiej stronie

Bečkov, Bernartice, Královec

Atrakcje turystyczne

• Arado – podziemna trasa turystyczna
• Trzej Bracia
• Betlejem i Kalwaria Krzeszowska
• Kalwaria na Świętej Górze
• Kruczy Kamień
• Dolina Miłości
• Jański Wierch – skałki na wierzchołku i na zboczach
• Královecký Špičák – panorama ze szczytu
• Bečkovský vodopád

Bibliografia

• Góry Kamienne, T. 9, pod red. Marka Staffy; Wydawnictwo I-BIS, Wrocław, 199