Górniki (Ustronie)

Górniki (niem. Zechenhäuser) – część wsi Ustronie w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w gminie Lwówek Śląski[3][4].

Górniki
część wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

lwówecki

Gmina

Lwówek Śląski

Część miejscowości

Ustronie

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

59-600[2]

Tablice rejestracyjne

DLW

SIMC

1004537

Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski
Mapa konturowa gminy Lwówek Śląski, u góry znajduje się punkt z opisem „Górniki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Górniki”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Górniki”
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego
Mapa konturowa powiatu lwóweckiego, blisko górnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Górniki”
Ziemia51°10′24″N 15°36′29″E/51,173333 15,608056[1]

W latach 1975–1998 Górniki należał administracyjnie do województwa jeleniogórskiego.

Historia

edytuj
 
Pozostałości budynków w dawnej kolonii

Już na przełomie XII i XIII wieku na terenach na północ od nieistniejącego jeszcze wówczas Gaszowa rozpoczęto wydobycie złota, które trwało niemal do początków wieku XV. Najprawdopodobniej już wówczas w tym miejscu zaczęły powstawać pierwsze zabudowania, jednak nie przetrwały one do końca średniowiecza[5].

W XVIII w. właściciel majątku ziemskiego w pobliskiej Skale, Karol Krystian von Redern w miejscu dawnej kopalni złota utworzył dla górników wydobywających węgiel kamienny w okolicznych miejscowościach niewielką kolonię na zachód od Ustronia, nazwaną Zehenhauser (niem. Dom Cechu)[6].

W roku 1813 na teren osady wkroczyły wojska francuskie, które stacjonowały wcześniej w pałacu w Skale. Pijani żołnierze otworzyli ogień do cywili, którzy zostali następnie opatrzeni przez francuskiego lekarza[7].

Przysiółek liczył wówczas kilkanaście domostw, które przetrwały do lat 40. XX wieku. Wtedy to Śląsk przeszedł we władanie polskiej administracji, a ludność niemiecka została wysiedlona na zachód. Jak wynika z relacji miejscowej ludności, pierwsi polscy osadnicy przybyli do Górników w roku 1946, jednak brak elektryczności, która nigdy nie została tu doprowadzona, rozbudowanej infrastruktury drogowej (do kolonii nie prowadziła utwardzona droga) oraz dalekie położenie od innych miejscowości sprawiły, że już od początku lat 50. przysiółek zaczął się wyludniać. Ostatni mieszkańcy opuścili go najprawdopodobniej w latach 60 XX w.

 
Przedmioty odnalezione w ruinach dawnej kolonii

Obecnie po dawnych gospodarstwach pozostały jedynie fundamenty i niewielkie fragmenty ścian. Tereny dawnego przysiółka są obecnie wykorzystywane rolniczo.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 36517
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1315 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  4. GUS. Rejestr TERYT.
  5. Mateusz Stanek, Gehnsdorf, Nieznana historia Gaszowa, Lwówek Śląski, 17 maja 2017.
  6. Józef Andrzej. Bossowski, Historia książęcego pałacu w Skale koło Lwówka Śląskiego, BUD-STAL-TEST II, 2005, ISBN 83-921424-5-4, OCLC 749868499 [dostęp 2018-12-08].
  7. Olczak, Mariusz, 1969-, Kampania 1813 r.: Śląsk i Łużyce, Wyd. OPPIDUM, 2004, ISBN 83-920174-3-9, OCLC 225564601 [dostęp 2018-12-08].