Fusō (1877)

Rodzaj statku

Fusō (jap. 扶桑 Fusō) – japoński okręt pancerny (pancernik centralnobateryjny) zbudowany w 1875 r., jedyny okręt tego typu. Brał udział w bitwach na frontach wojny chińsko-japońskiej.

Fusō
Ilustracja
Fusō
Historia
Stocznia

Samuda Brothers, Poplar (Londyn) Anglia

Położenie stępki

24 września 1875[1]

Wodowanie

17 kwietnia 1877

 Dai-Nippon Teikoku Kaigun
Wejście do służby

styczeń 1878

Wycofanie ze służby

1 kwietnia 1908

Los okrętu

złomowany w 1910

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

3717 ton normalna

Długość

67 m między pionami
68,5 m na linii wodnej[2]

Szerokość

14,6 m

Zanurzenie

5,5 m

Napęd
2 poziome sprzężone maszyny parowe o mocy 3932 indykowanych KM, 2 śruby,
8 kotłów cylindrycznych
Prędkość

13 węzłów

Zasięg

4500 mil/10 węzłów
360 ton węgla

Uzbrojenie
4 x 240 mm/20
4 x 170 mm/25
11 x 75 mm
1 karabin maszynowy Nordenfelta (stan początkowy, szczegóły w tekście)
Opancerzenie
pas burtowy: do 230 mm
kazamaty: do 203 mm
(pancerz compound)
Załoga

377

Historia

edytuj

"Fusō" został zamówiony w Wielkiej Brytanii w ramach programu rozwoju floty japońskiej na 1875 rok, w związku z przewidywanym konfliktem z Chinami. Głównym projektantem był Sir Edward Reed i projekt stanowił pomniejszoną wersję brytyjskiego HMS "Iron Duke", z rozmieszczeniem artylerii zapożyczonym z francuskiego "Redoutable". Początkowo posiadał pomocnicze ożaglowanie typu bark trzymasztowy. Był jednym z pierwszych japońskich pancerników i po ukończeniu najsilniejszym okrętem floty japońskiej.

 
"Fusō" - wygląd początkowy

Uzbrojenie okrętu zgrupowane było w centralnej opancerzonej baterii na śródokręciu. Stanowiły je pierwotnie 4 działa kalibru 240 mm Krupp L/30 umieszczone na rogach pancernej cytadeli (po 2 na burtę) oraz 2 działa 170 mm Krupp L/25 w odkrytych barbetach na burtach nad cytadelą. Uzupełniało je 6 dział 75 mm i poczwórny karabin maszynowy Nordenfelta[3].

W 1894 – tuż przed wojną z Chinami - okręt został zmodernizowany. Usunięto jeden z trzech masztów, a pozostałe dwa przesunięto i wyposażono w platformy dla lekkich dział. Stare działa 170 mm zostały zastąpione przez dwa nowoczesne szybkostrzelne 152 mm oraz dodano dwa dalsze, na podstawach z maskami przeciwodłamkowymi, w osi podłużnej okrętu, na pokładzie dziobowym i rufowym. Działa 75 mm zastąpiono przez 11 dział 47 mm i dodano 2 nadwodne wyrzutnie torped kal. 457 mm w burtach[3].

Po remoncie w latach 1898-1899 stare działa 240 mm zostały zastąpione przez 4 działa 152 mm (razem miał 8) i dodatkowe działa 47 mm. Już jednak w 1903 okręt z powodu małej wartości bojowej został częściowo rozbrojony. Jego uzbrojenie stanowiły odtąd 2 działa 152 mm w centralnej baterii i 4 działa 120 mm na pokładzie górnym oraz działa 47 mm.

Opancerzenie z pancerza typu compound stanowił główny pas burtowy na całej długości linii wodnej i wysokości 2,52 m o maksymalnej grubości na śródokręciu 230 mm, zmniejszającej się w kierunku krańców do 102-178 mm. Grubsza część pasa, obejmująca m.in. kotłownie i maszynownie, zamknięta była od przodu i tyłu grodziami grubości 178 mm, tworząc cytadelę. Nad pasem była centralna bateria długości 14,5 m, osłonięta pancerzem 203-178 mm[2].

Służba

edytuj

"Fusō" brał aktywny udział w wojnie chińsko-japońskiej (1894–1895), przede wszystkim w bitwie u ujścia Jalu 17 września 1894, w której został uszkodzony.

29 października 1897 na skutek kolizji z krążownikiem "Matsushima" wpadł na mieliznę koło wyspy Sikoku[2]. Został z niej ściągnięty dopiero 5 czerwca 1898[1], po czym był remontowany do 1899. W tym czasie 21 marca 1898 został przeklasyfikowany na pancernik II klasy[1].

Służył podczas wojny rosyjsko-japońskiej, lecz nie brał już czynnego udziału w walkach[2]. 12 grudnia 1905 został przeklasyfikowany na pancernik obrony wybrzeża II klasy[4]. Został skreślony z listy floty 1 kwietnia 1908, po czym złomowany w 1910.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Hiroshi Nishida, Fuso ironclad w serwisie Imperial Japanese Navy
  2. a b c d (ros.) Siergiej Suliga (С. Сулига): Korabli Russko-Japonskoj wojny 1904–1905. Czast 2. Japonskij fłot (Корабли Русско – Японской войны 1904–1905 гг. Часть 2. Японский флот), Moskwa: Askold, 1993, ISBN 5-86579-001-39
  3. a b Conay's...
  4. Data przeklasyfikowania według H. Nishida, Fuso ironclad. Według Conway’s.. - w 1903, przy redukcji uzbrojenia.

Bibliografia

edytuj
  • (ang.) Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1880–1905. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1979, s. 219. ISBN 978-0-85177-133-5.