Fryderyk August III Wettyn

Fryderyk August III
Friedrich August Johann Ludwig Karl Gustav Gregor Philipp
	król Saksonii
Okres	od 15 października 1904; do 13 listopada 1918
Poprzednik	Jerzy Wettyn
	Pretendent do tronu Saksonii
Okres	od 13 listopada 1918; do 18 lutego 1932
Następca	Fryderyk Krystian Saski
	Dane biograficzne
Dynastia	Wettynowie
Data i miejsce urodzenia	25 maja 1865 ; Drezno
Data i miejsce śmierci	18 lutego 1932 ; Szczodre
Ojciec	Jerzy Wettyn
Matka	Maria Anna Portugalska
Rodzeństwo	Maria Joanna, Elżbieta, Matylda, Maria Józefa, Jan Jerzy, Maksymilian Wilhelm, Albert
Żona	Ludwika Habsburg-Lotaryńska; od 21 listopada 1891; do 11 lutego 1903
Dzieci	Jerzy, Fryderyk Krystian, Ernest Henryk, Maria Alicja (starsza), Małgorzata, Maria Alicja (młodsza), Anna Monika
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Fryderyk August III, Ludwik Karol Gustaw Grzegorz Filip Saski, niem. Friedrich August III, Ludwig Karl Gustav Gregor Philipp von Sachsen (ur. 25 maja 1865 w Dreźnie, zm. 18 lutego 1932 w Szczodrem) – ostatni król Saksonii panujący w latach 1904–1918, Generalfeldmarschall armii niemieckiej podczas I wojny światowej.

Życiorys

Syn króla Saksonii Jerzego i infantki portugalskiej Marii Anny. Otrzymał staranne, ale i surowe wychowanie. W 1883 roku zdał maturę z wyróżnieniem. Po maturze w semestrze 1884/1885 studiował na Uniwersytecie w Strasburgu i jako pierwszy członek rodziny królewskiej w semestrze 1885/1886 na państwowym Uniwersytecie w Lipsku. Uczęszczał na kursy prawa, nauk politycznych i historii. Edukację na uczelni uzupełniał licznymi podróżami po Saksonii, Anglii, Włoszech, Grecji czy Bliskim Wschodzie.

W roku 1877 wstąpił do saskiego wojska. Z powodu swych koligacji rodzinnych szybko awansował. w 1898 roku został awansowany na generała-porucznika i dowódcę 1. Królewskiej Saksońskiej Dywizji. W cztery lata później, w 1902 roku został dowódcą 1. Saksońskiej Armii. Z dowództwa zrezygnował w momencie objęcia tronu. W 1912 roku został już jako król Fryderyk August III mianowany feldmarszałkiem. Król kochał wojsko i polowania. Często przebywał w wybudowanym przez siebie pałacyku w Dobrodzieniu (ówcześnie Guttentag), miasteczku w obecnym województwie opolskim. Otrzymał honorowy tytuł Wielkiego Łowczego Dobrodzienia, a po jego śmierci tamtejsi leśnicy upamiętnili Fryderyka Augusta III inskrypcją na głazie znajdującym się do dziś koło leśniczówki w Rzędowicach koło Dobrodzienia^[1]. Był także zapalonym alpinistą. Wspiął się na szczyt Großglockner oraz inne szczyty w Alpach^[2]

Fryderyk August III

Panowanie

Fryderyk August objął tron po swoim ojcu 15 października 1904 roku. W krótkim czasie zyskał sympatię i uznanie poddanych, dla których był ojcem ojczyzny. Był bardziej otwarty na kontakty i rozmowy z ludźmi. Współpracował z grupą konserwatystów w parlamencie. Po kolejnych wyborach siły konserwatystów zostały poważnie uszczuplone. Parlament stał się bardziej demokratyczny. Jako nominalny dowódca uczestniczył w I wojnie światowej. Osobiście nie dowodził armią. W następstwie wydarzeń rewolucji listopadowej 1918 roku dnia 13 listopada abdykował. Po abdykacji osiadł w pałacu w Szczodrem, gdzie zmarł.

Małżeństwo i dzieci

21 listopada 1891, w Wiedniu poślubił arcyksiężniczkę Luizę Habsburg-Lotaryńską, córkę księcia Toskanii Ferdynanda IV i księżniczki parmeńskiej Alicji. Rozwiedli się w 1903 roku po tym, jak Luiza uciekła, będąc w ciąży z ich ostatnim dzieckiem. Para miała 7 dzieci:

Fryderyk August Jerzy Ferdynand Albert Karol Antoni Paweł Marceli (1893–1943) – książę koronny Saksonii, później jezuita;
Fryderyk Krystian Albert Leopold Eneasz Sylwester Makary (1893–1968) – margrabia Miśni, tytularny książę koronny Saksonii ⚭ Elżbieta Thurn und Taxis (1903–1976);
Ernest Henryk Ferdynand Franciszek Józef Otto Maria Milcjades (1896–1971) – książę Saksonii ⚭ 1) Zofia Luksemburska (1902–1941), 2) Virginia Dulon (1910–2002);
Maria Alicja Karolina (1898);
Małgorzata Karolina Wilhelmina Wiktoria Adelajda Albertyna Petra Berta Paulina (1900–1962) – księżniczka Saksonii ⚭ Fryderyk Hohenzollern-Sigmaringen (1891–1965);
Maria Alicja Leopoldyna Anna Henryka Germana Agnieszka Damiana Michalina (1901–1990) – księżniczka Saksonii ⚭ Franciszek Honenzollern-Emden (1891–1964);
Anna Monika Pia (1903–1976) – księżniczka Saksonii ⚭ 1) Józef Franciszek Habsburg-Lotaryński (1895–1957), 2) Reginald Kazanjian (1905–1990).

Galeria

Fryderyk August z braćmi: Janem Jerzym (z prawej) i Maksymilianem (z lewej) w 1888 roku
Fryderyk August jako następca tronu około 1890 roku
Fryderyk August III z żoną i dziećmi w 1903 roku
Fryderyk August III w 1912 roku
Fryderyk August III z dziećmi w 1914 roku
Fryderyk August III w 1914 roku
Pogrzeb Fryderyka Augusta III w 1932 roku

Odznaczenia

Plan wielkiej podróży orientalnej Fryderyka Augusta odbytej na przełomie 1889 i 1890 roku

Wielki Mistrz Orderu Korony Rucianej (Saksonia)^[3]
Wielki Mistrz Orderu Świętego Henryka (Saksonia)
Wielki Mistrz Orderu Zasługi Cywilnej (Saksonia)
Wielki Mistrz Orderu Albrechta (Saksonia)
Wielki Mistrz Orderu Sydonii (Saksonia)
Wielki Mistrz Orderu Marii Anny (Saksonia)
Baliw Krzyża Wielkiego Orderu Maltańskiego (SMOM)^[3]
Order Orła Czarnego (Prusy)^[3]
Pour le Mérite (Prusy)
Krzyż Żelazny I i II Klasy (Prusy)
Order Złotego Runa (Austro-Węgry)^[3]
Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana(1886, Austro-Węgry)^[4]
Order Królewski Serafinów (Szwecja)^[3]
Order Świętego Andrzeja (Rosja)^[3]
Order Świętego Huberta (Bawaria)^[3]
Krzyż Zasługi Wojennej II kl. (Meklemburgia-Strelitz)^[5]

Genealogia


Prapradziadkowie	elektor Saksonii Fryderyk Krystian (1722–1763) ∞ 1747 Maria Antonina Wittelsbach (1724–1780)	książę Parmy Ferdynand I (1751–1802) ∞1769 Maria Amalia Habsburg (1746-1804)	Fryderyk Michał Wittelsbach (1724–1767) ∞1746 Maria Franciszka Wittelsbach (1724–1794)	Karol Ludwik Badeński (1755–1801) ∞1775 Amalia Fryderyka Heska (1754–1832)	książę Saksonii-Coburga-Saalfeld Franciszek (1750–1806) ∞1777 Augusta Reuss-Ebersdorf (1757–1831)	Franciszek Józef Koháry (1760–1826) ∞1792 Maria Antonia Waldstein-Wartenberg (1771–1854)	król Portugalii Jan VI (1767–1826) ∞1785 Karolina Joachima Burbon (1775–1830)	cesarz Austrii Franciszek II (1768–1835) ∞ 1790 Maria Teresa Burbon-Sycylijska (1772–1807)
Pradziadkowie	Maksymilian Saski (1759–1838) ∞1792 Karolina Burbon-Parmeńska (1770–1804)		król Bawarii Maksymilian I Józef (1756–1825) ∞ 1797 Karolina Fryderyka Badeńska (1776–1841)		Ferdynand Jerzy Koburg (1785–1851) ∞ 1815 Maria Antonina Koháry (1797–1862)		cesarz Brazylii, król Portugalii Piotr I (1798–1834) ∞ 1817 Maria Leopoldyna Habsburg (1797–1826)
Dziadkowie	król Saksonii Jan Wettyn (1801–1873) ∞1822 Amelia Augusta Wittelsbach (1801–1877)				król Portugalii Ferdynand II (1819–1885) ∞1836 królowa Portugalii Maria II (1819–1853)
Rodzice	król Saksonii Jerzy (1832–1904) ∞1859 Maria Anna Koburg-Bragança (1843–1884)
Fryderyk August III (1865–1932) król Saksonii

Przypisy

↑ Edard Goszyk, Łowiectwo Dobrodzienia, Echo Dobrodzienia, Październik – Listopad 2010, nr 80, s. 14.
↑ Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins, Jahrgang 1908 (Band XXXIV), S. 236.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 170. (ang.).
↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1818, s. 55.
↑ Peter Ohm-Hieronymussen: Die Mecklenburg-Strelitzer Orden und Ehrenzeichen, Kopenhaga, 2000, s. 150 (niem.).

Bibliografia

Frank-Lothar Kroll: Die Herrscher Sachsens, Markgrafen, Kurfürsten, Könige 1089–1918, C.H. Beck-Verlag, 2004, ISBN 3-406-52206-8.
Walter Fellmann: Sachsens letzter König, Friedrich August III., Berlin 1992, ISBN 3-7338-0103-2.
Albert Herzog zu Sachsen: Die Wettiner in Lebensbildern. Styria-Verlag Graz/Wien/Köln 1995, ISBN 3-222-12301-2.
Luise von Österreich-Toskana: Mein Leben, Dresden 1991, ISBN 3-364-00225-8.

Linki zewnętrzne

[1] Edard Goszyk, Łowiectwo Dobrodzienia, Echo Dobrodzienia, Październik – Listopad 2010, nr 80, s. 14.

[2] Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins, Jahrgang 1908 (Band XXXIV), S. 236.

[tn-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 170. (ang.).

[4] Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń: 1818, s. 55.

[5] Peter Ohm-Hieronymussen: Die Mecklenburg-Strelitzer Orden und Ehrenzeichen, Kopenhaga, 2000, s. 150 (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]