František Ladislav Rieger
František Ladislav Rieger (ur. 10 grudnia 1818 w Semilach, zm. 3 marca 1903 w Pradze) – czeski polityk i ekonomista, jeden z twórców czeskiego odrodzenia narodowego.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Życiorys
edytujJeden z przywódców liberalno-konserwatywnej partii staroczeskiej. W 1848 najwybitniejszy obok Františka Palackiego przywódca czeskiego stronnictwa narodowego, jego zięć i rzecznik w parlamencie. W latach 1848–1849 piastował funkcję posła do austriackiego parlamentu.
W latach 1848–1851 działał na emigracji. Po powrocie do kraju stworzył 1858 czeską encyklopedię. Współtworzył i redagował pierwszą czeską encyklopedię (1859–1874, 11 tomów) oraz zainicjował budowę Teatru Narodowego. 13 lipca 1861 roku został wyróżniony tytułem honorowego obywatela miasta Rzeszowa. W 1861 założył w Pradze dziennik Národní listy. W 1867 wystąpił w obronie Polaków atakowanych za powstanie styczniowe na zjeździe słowiańskim w Moskwie. Ponadto opublikował wiele prac m.in.: „Słowianie austriaccy i Węgrzy”, „Czechy, kraj i lud”, „Mowy parlamentarne”.
Z nastaniem w Austrii ery konstytucyjnej początkowo uprawiał Rieger politykę bojkotowania parlamentu przez posłów czeskich, wróciwszy doń 1879 reprezentował kierunek federalistyczny i lojalny wobec państwa. Jako przywódca stronnictwa staroczeskiego zwalczany był przez radykalnych młodoczechów, którzy 1891 odebrali mu mandat. W 1883 wezwał w Pradze do odzyskania Śląska, w tym terenów zamieszkałych przez Polaków, dla Korony Czeskiej poprzez szkolnictwo[1].
W 1897 cesarz Franciszek Józef I powołał go do Izby Panów, a rok później nadał tytuł baronowski.
Przypisy
edytuj- ↑ Janusz Gruchała: Dzieje polityczne. W: Śląsk Cieszyński od Wiosny Ludów do I wojny światowej w latach 1848–1918. Krzysztof Nowak (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2013, s. 91. ISBN 978-83-935147-3-1.
Bibliografia
edytuj- Kronika. „Głos Rzeszowski”, s. 3, nr 10 z 8 marca 1903.
- „Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga”
Linki zewnętrzne
edytuj- František Ladislav Rieger – publikacje w bibliotece Polona (fr. • pol.)