Fosforan tributylu
Fosforan tributylu, TBP – organiczny związek chemiczny, ester butanolu i kwas fosforowego.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C12H27O4P | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inne wzory |
(С | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masa molowa |
266,31 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd |
przezroczysta, bezbarwna ciecz, bez zapachu[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Jest to bezbarwna, bezwonna ciecz, nierozpuszczalna w wodzie, ale miesza się z etanolem. Substancja ta jest stosowana jako rozpuszczalnik organiczny, plastyfikator oraz jako ekstrahent przy ekstrakcji.
W przemyśle jądrowym rozcieńczony (15–40%, zwykle 30%) TBP stosowany jest w procesie PUREX – przy ekstrakcji uranu, plutonu i toru z wypalonych prętów paliwowych rozpuszczonych w kwasie azotowym. Popularnym rozcieńczalnikiem TBP w tym celu jest Amsco 123-15 (83% parafin, 11% związków aromatycznych, 6% naftenów). W temperaturze pokojowej jest nietoksyczny, względnie odporny na promieniowanie jonizujące i nie powoduje korozji aparatury[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Tributyl phosphate, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 31357 (ang.).
- ↑ a b c d e f g Fosforan tributylu (nr 240494) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2018-01-17]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b c Tributyl phosphate, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-08-27] (ang.).
- ↑ Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0 .
- ↑ Tributyl phosphate, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2018-01-17] (ang.).
- ↑ Tributyl phosphate (nr 240494) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2018-01-17]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Encyklopedia Techniki. Energia jądrowa, Jan Zienkiewicz (red.), Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1970, s. 16 .