Fort Campbell (Malta)
Fort Campbell (malt. Forti Campbell lub Fortizza ta' Campbell), znany również lokalnie jako Il-Fortizza tas-Selmun[1], jest byłym fortem w Mellieħa na Malcie. Został zbudowany przez Brytyjczyków w latach 1937–1938. Jest uznawany za najważniejszą fortyfikację na północ od Victoria Lines, oraz ostatnią ważną fortyfikacją, zbudowaną na Malcie. Dzisiaj znajduje się w ruinie.
_04_ies.jpg) Fort Campbell widziany od strony morza | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Część | |
| Typ | |
| Data budowy |
1937–1938 |
| Data eksploatacji |
1938-1970. |
| Wydarzenia | |
Położenie na mapie Malty  | |
Położenie na mapie Morza Śródziemnego  | |
 35°57′49,5″N 14°23′25,7″E/35,963750 14,390472
| |
Historia
edytujFort Campbell znajduje się na półwyspie Selmun, mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Baterią Mistra a Wieżą Ghajn Hadid, skierowany jest w stronę wyspy św. Pawła. Zbudowany został, aby chronić dojście do zatoki Mellieha (Mellieħa Bay) oraz Saint Paul’s Bay. Również osłaniał brytyjskie wodnosamoloty, lądujące w zatoce Mistra (Mistra Bay)[2]. Fort przejął zadania Baterii Wardija, zbudowanej w roku 1915.[3]
Zanim rozpoczęto budowę fortu, jego przyszłą lokalizację odwiedził gubernator Charles Bonham-Carter. Prace budowlane najprawdopodobniej rozpoczęto w grudniu 1937 roku. Układ monachijski we wrześniu 1938 roku znacznie je przyspieszył[4]. Fort był modyfikowany podczas II wojny światowej, kiedy zbudowano budynki koszarowe i zainstalowano radar.
Nie wiadomo dokładnie kiedy fort został wycofany z użycia. Jego wartość strategiczna zmalała po wojnie, w roku 1949 był bliski zamknięcia. Jednak pozostał w „żołnierskich rękach”, strażnik stacjonował tam aż do lat 1970.[5]
Wygląd fortu
edytuj
Fort Campbell bardzo się różni od wcześniejszych fortyfikacji na Malcie, przykładowo fortów z bastionami, budowanych przez Zakon Maltański lub fortów poligonalnych budowanych przez Brytyjczyków w XIX wieku. Ze względu na nowe zagrożenie ze strony lotnictwa, fort był otoczony przez cienki mur, a budynki były rozproszone. W związku z tym fort był zamaskowany, ponieważ z powietrza przypominał murki oddzielające pola w wiejskim krajobrazie. W odróżnieniu od wielu wcześniejszych fortyfikacji, fort Campbell został zaprojektowany z myślą o funkcjonalności raczej niż estetyce. Na ten przykład, brama wejściowa do fortu jest zwyczajną przerwą w murze obwodowym, chronioną jedynie przez małą strażnicę, w przeciwieństwie do przeważnie ozdobnych bram w wielu fortach rycerskich czy wiktoriańskich[2].
Projekt Fortu Campbell jest podobny do innych fortyfikacji, zbudowanych przez Imperium brytyjskie tuż przed lub podczas II wojny światowej, jak np. Fortu Stanley w Hongkongu, Baterii Good Head w Nowej Zelandii, Baterii Brownstone w Devon czy Fortu South Sutor w Szkocji[2].
Fort posiadał dwa stanowiska dział, uzbrojone w 6-calowe działa ładowane odtylcowo. Stanowisko trzecie mogło mieścić kolejne działo 6-calowe lub ciężkie działo przeciwlotnicze. Dodatkowo, w murze obwodowym, w odstępach nieregularnych, znajdowało się kilka betonowych stanowisk karabinów maszynowych (podobnych do pillboxów) oraz otwory strzelnicze. W forcie mieścił się Posterunek Obserwacyjny Baterii, który służył jako siedziba dowództwa fortu i zawierał pomieszczenie sterowania działami oraz podziemną salę planowania akcji. Fort posiadał też posterunki kierunkowe, zbiornik na wodę, podziemne magazyny, siłownię prądową oraz schrony przeciwlotnicze wykute w skale. Poza terenem fortu umieszczone były stanowiska reflektorów przeciwlotniczych[2].
W roku 1942, na zewnątrz fortu zbudowano budynki koszarowe, w celu umieszczenia w nich piechoty, stacjonującej w Selmun. Tak na zewnątrz, jak i wewnątrz fortu zbudowane zostały również różne rodzaje baraków (Barak Nissen, Barak Romney)[2].
Dzień dzisiejszy
edytuj
Od kiedy fort został wycofany z użycia, opuszczony i nie naprawiany, zaczął popadać w ruinę. Wciąż widać wiele oryginalnych budowli, choć są one w „opłakanym stanie”. Fort był sukcesywnie niszczony przez wandali, a w roku 2004 punkt sterowania ogniem został kompletnie zniszczony[6]. W pewnym momencie, metalowe belki podtrzymujące dachy baraków zostały skradzione, i skutkiem tego niektóre elementy zawaliły się lub są tego bliskie. Od kiedy fort został opuszczony, jest możliwe wejście do środka, lecz pewne jego partie są niebezpieczne dla ludzi[7].
Burmistrz Mellieħa Local Council, Robert Cutujar, chce podjąć próbę odnowienia fortu[5]. Jak dotąd, nie zrobiono nic w tym kierunku, ze względu na olbrzymie koszty utrzymania terenu fortu. Padła propozycja, aby miejsce wykorzystać jako teren piknikowy lub kampingowy. W roku 2014, premier Joseph Muscat powiedział, że rząd ma zamiar przywrócić fort i jego otoczenie do stanu pierwotnego[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Alex Camilleri. It-Toponomastika ta' Malta: Il-Mellieħa u Madwarha. „L-Imnara”. 9 (4), s. 196, 2011. Għaqda tal-Folklor. (malt.). Zarchiwizowano z oryginału 17 Kwi 2016.
- ↑ a b c d e Simon Mifsud Fort Campbell, „MilitaryArchitecture.com” (14.09.2012). Dostęp 15 Mar 2015 (ang.)
- ↑ Stephen C. Spiteri. A general overview of the fortifications in the locality of Mellieha. „Arx – Online Journal of Military Architecture and Fortification”, s. 44, 2004–2007. (ang.). Dostęp 14 Lis 2015.
- ↑ Charles Debono Fortifications – Fort Campbell (Selmun). „Mellieha.com”. Dostęp 15 Mar 2015 (ang.)
- ↑ a b Fort Campbell Facing its biggest threat ever. „The Malta Independent” (22.09.2012). Dostęp 15 Mar 2015 (ang.)
- ↑ Historic fort attacked again. „Times of Malta” (31.03.2004). Dostęp 15 Mar 2015 (ang.)
- ↑ Selmun Peninsula. iluvmalta.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].. „iluvmalta.com”. Zarchiwizowano 4 Mar 2016 (ang.)
- ↑ Government intends to rehabilitate Fort Campbell. [w:] Times of Malta [on-line]. 2014-12-01. [dostęp 2016-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-13)]. (ang.).