Forezja

przenoszenie jednych organizmów przez drugie

Forezja[1][2], foreza[3] (gr. phora – nosić, wozić[4]) – przenoszenie jednych organizmów przez drugie; chrząszcze są często przenosicielami roztoczy, muchówkizaleszczotków, pszczoły – wczesnych stadiów larwalnych chrząszczy z rodziny Meloidae. Forezja nie dotyczy przenoszenia pasożyta przez żywiciela[5], jednak może powodować śmierć przenosiciela[6].

Pseudolynchia canariensis przenosząca roztocze

Przemieszczanie się poprzez forezję jest rozpowszechnione u gatunków zwierząt o ograniczonej ruchliwości[5]. Jest szczególnie ważne dla organizmów żyjących w niekorzystnych warunkach środowiskowych oraz skutecznym sposobem kolonizowania nowych siedlisk[3][5].

Terminu „forezja” użył po raz pierwszy francuski entomolog Pierre Lesne(inne języki)[5].

Przypisy

edytuj
  1. forezja, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-02-07].
  2. forezja, [w:] Encyklopedia Leśna [online], Lasy Państwowe [dostęp 2022-02-07].
  3. a b Jerzy Duszyński i inni, Biologia. Podręcznik. Liceum ogólnokształcące. Zakres rozszerzony, wyd. 3, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2007, s. 210-211, ISBN 978-83-7446-009-5, OCLC 749285320.
  4. Mariusz Lewandowski, Pasażerowie na gapę, „Wiedza i Życie”, 7/1996 [zarchiwizowane z adresu 2019-12-29].
  5. a b c d Karel Samšiňák, Foretyczne powiązania między roztoczami i owadami, „Wiadomości Entomologiczne”, 4 (3-4), 1983, s. 93-107 [dostęp 2022-02-07].
  6. Józef Razowski, Słownik entomologiczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, ISBN 83-01-07907-X.