Florian Leopold Gassmann

Florian Leopold Gassmann
Data i miejsce urodzenia	3 maja 1729 ; Most
Pochodzenie	czeskie
Data i miejsce śmierci	20 stycznia 1774 ; Wiedeń
Gatunki	muzyka poważna, muzyka klasycyzmu
Zawód	kompozytor
	Multimedia w Wikimedia Commons

Florian Leopold Gassmann (ur. 3 maja 1729 w Moście, zm. 20 stycznia 1774 w Wiedniu^[1]^[2]^[3]) – czeski kompozytor.

Życiorys

Uczył się śpiewu, gry na skrzypcach i harfie u Jana Vobořila w rodzinnych Mostach^[1]^[2]. Z powodu konfliktu z ojcem, który sprzeciwiał się muzycznym zainteresowaniom syna, uciekł z domu i wyjechał do Włoch^[2]. Przypuszczalnie był uczniem Giovanniego Battisty Martiniego w Bolonii^[1]^[2]. Przebywał na dworze hrabiego Leonarda Veneriego w Wenecji, związany był z Conservatorio degl’Incurabili^[1]. W 1757 roku w weneckim Teatro S. Moisè wystawił swoją pierwszą operę, Merope^[1]^[2]. W 1763 roku, jako następca Glucka, otrzymał posadę kompozytora baletowego na dworze cesarskim w Wiedniu^[1]^[2]^[3]. Na przełomie 1765 i 1766 roku przebywał w Wenecji, a na przełomie 1769 i 1770 roku w Rzymie^[1]. W 1770 roku skomponował operę La contessina, wystawioną z okazji spotkania cesarza Józefa II z królem pruskim Fryderykiem Wielkim w Mährisch Neustadt^[1]^[3]. W 1772 roku został mianowany kapelmistrzem dworu wiedeńskiego^[1]^[2]^[3]. Był współtwórcą Tonkünstler-Sozietät^[1]^[2]. Jego uczniem był Antonio Salieri^[1]. Od 1768 roku żonaty był z Barbarą Damm^[3]. Miał z nią córki Marię Annę zam. Fux (1771–1858) i Theresę zam. Rosenbaum (1774–1837), które były uczennicami Salieriego i zostały śpiewaczkami^[2]^[3].

Twórczość

Największą sławę zdobył jako twórca dzieł dramatycznych, jego opery poza Wiedniem i scenami włoskimi doczekały się także wystawień w Kopenhadze, Lizbonie i Warszawie^[1]. Tworzył głównie opery buffa, łącząc melodykę włoskiego typu z niemieckimi elementami pieśniowymi^[1]. Dużą rolę w swoich operach powierzał orkiestrze^[1]. Symfonie Gassmanna stanowią ogniwo pośrednie między symfonią barokową a symfonią typu klasycznego^[1].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[2])

Opery

Merope (wyst. Wenecja 1757; zachowała się uwertura i 1 akt)
Issipile (wyst. Wenecja 1758)
dramma giocoso Gli Uccellatori (wyst. Wenecja 1759)
dramma giocoso Filosofia ed amore (wyst. Wenecja 1760)
Catone in Utica (wyst. Wenecja 1761; zachował się 1 akt)
dramma giocoso Un Pazzo nefa cento (wyst. Wenecja 1762)
L’Olimpiade (wyst. Wiedeń 1764)
azione teatrale II trionfo d’amore (wyst. Wiedeń 1765)
Achille in Sciro (wyst. Wenecja 1766)
dramma giocoso II Viaggiatore ridicoio (wyst. Wiedeń 1766)
dramma giocoso L’amore artigiano (wyst. Wiedeń 1767)
Amore e Psiche (wyst. Wiedeń 1767)
dramma giocoso La notte critica (wyst. Wiedeń 1768)
commedia per musica L’opera seria (wyst. Wiedeń 1769)
Ezio (wyst. Rzym 1770)
dramma giocoso La contessina (wyst. Mährisch Neustadt 1770)
dramma giocoso II Filosofo inamorato (wyst. Wiedeń 1771)
dramma giocoso Le Pescatrici (wyst. Wiedeń 1771)
komedia Don Quischott von Mancia (wyst. Wiedeń 1771; autorstwo aktu 3, akty 1 i 2 skomponował Giovanni Paisiello)
komedia Il rovinati (wyst. Wiedeń 1772)
dramma giocoso La casa di campagna (wyst. Wiedeń 1773)

Utwory religijne

oratorium La Betulia liberata (wyst. Wiedeń 1772)
msze
motety
offertoria
graduały
hymny

Utwory instrumentalne

około 60 symfonii
27 uwertur
koncert fletowy
37 kwartetów smyczkowych
8 kwintetów smyczkowych
10 kwintetów dętych
37 triów dętych
7 duetów dętych

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 240–241. ISBN 83-224-0344-5.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1233. ISBN 0-02-865527-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 297. ISBN 0-674-37299-9.

Linki zewnętrzne

Florian Leopold Gassmann – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 240–241. ISBN 83-224-0344-5.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1233. ISBN 0-02-865527-3.

[harvard-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 297. ISBN 0-674-37299-9.

[1]

[2]

[3]