Fiodor Jurczichin
Fiodor Nikołajewicz Jurczichin, ros. Фёдор Николаевич Юрчихин (ur. 3 stycznia 1959 w Batumi (ZSRR), obecnie Adżarska Republika Autonomiczna w Gruzji) – inżynier, rosyjski kosmonauta. Jego rodzice są pontyjskimi Grekami[1].
Fiodor Jurczichin (2002) | |
Data i miejsce urodzenia |
3 stycznia 1959 |
---|---|
Narodowość |
grecko-rosyjska |
Status |
aktywny |
Funkcja |
specjalista misji, inżynier pokładowy, dowódca |
Łączny czas misji kosmicznych |
672 dni 20 godzin 39 minut i 51 sekund |
Misje |
STS-112, Sojuz TMA-10 (Ekspedycja 15), |
Odznaczenia | |
Wykształcenie i praca zawodowa
edytuj- 1976 – ukończył klasę matematyczno-fizyczną w średniej szkole w Batumi im. Siergieja P. Korolowa.
- 1983 – został absolwentem Moskiewskiego Instytutu Lotnictwa im. Sergo Ordżonikidze (МАИ – Московский авиационный институт) i uzyskał tytuł inżyniera-mechanika. Od września pracował jako inżynier w biurze konstrukcyjnym Zjednoczenia Naukowo-Badawczego Energia.
- 1990-1995 – przez blisko rok na statku „Kosmonauta Jurij Gagarin” kierował grupą kontrolerów lotu. Później pracował w Centrum Kierowania Lotem, gdzie zajmował się m.in. przygotowywaniem lotów statków towarowych typu „Progress”.
- 1995-1997 – był pomocnikiem kierownika lotu podczas realizacji programu „Mir-NASA”.
- 2001 – ukończył Rosyjską Akademię Służby Państwowej.
Kariera kosmonauty
edytuj- 1996 – po pomyślnym przejściu badań w Instytucie Problemów Medyczno-Biologicznych (ИМБП) został dopuszczony przez Główną Komisję Medyczną do specjalistycznego treningu.
- 1997 – 28 lipca decyzją Państwowej Komisji Międzyresortowej (ГМВК) oficjalnie został kosmonautą NPO Energia.
- 1999 – zakończył podstawowe przeszkolenie dla przyszłych kosmonautów. 1 grudnia zdał egzaminy przed Międzyresortową Komisją Kwalifikacyjną (МВКК) i uzyskał kwalifikacje kosmonauty-badacza.
- 2000 – został skierowany do grupy kosmonautów przygotowujących się do lotu na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
- 2001 – 1 sierpnia zaproponowano go do załogi misji STS-112. W sierpniu jego kandydaturę zatwierdziła NASA, a już we wrześniu rozpoczął treningi w Centrum Lotów Kosmicznych imienia Lyndona B. Johnsona.
- 2002 – w październiku uczestniczył na pokładzie wahadłowca Atlantis w 10-dniowym locie STS-112.
- 2003-2005 – pod koniec 2003 został inżynierem pokładowym załogi rezerwowej 13 ekspedycji na ISS. Razem z nim szkolił się także John Herrington, a później John Grunsfeld. Niezależnie od tych przygotowań w sierpniu 2005 skierowano go do grupy astronautów, z których sformowano później składy podstawowych stałych załóg ISS: 15, 16 i 17.
Z uwagi na opóźnienie wznowienia regularnych lotów wahadłowców dokonano kolejnych zmian w składach przygotowywanych załóg i ostatecznie partnerami Jurczichina pod koniec 2005 zostali Edward Fincke oraz Siergiej Wołkow. - 2006 – w marcu cała trójka była dublerami podstawowej załogi Sojuza TMA-8. Od maja Jurczichin został dowódcą podstawowej załogi 15. stałej załogi ISS. Razem z nim znaleźli się w niej Oleg Kotow oraz Clayton Anderson. Skład ten zaakceptowała również NASA.
- 2007 – w dniach 7 kwietnia – 21 października odbył lot w kosmos na pokładzie statku kosmicznego Sojuz TMA-10 i Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. 30 maja odbył swój pierwszy spacer w przestrzeni kosmicznej; następne wykonał 6 czerwca i 23 lipca.
- 2010 – w dniach 15 czerwca – 26 listopada udział w ekspedycji 24. i 25. na Międzynarodową Stację Kosmiczną, lot na pokładzie Sojuza TMA-19, którego był dowódcą. Dwa spacery kosmiczne: 27 lipca i 15 listopada.
- 2013 – czwarty lot na MSK, dowództwo na pokładzie Sojuza TMA-09M. Inżynier pokładowy ekspedycji 36. i dowódca ekspedycji 37.
- 2017 – 20 kwietnia na pokładzie Sojuza MS-04 wystartował w swój piąty lot kosmiczny. Wszedł w skład 51. (jako inżynier pokładowy) i 52. ekspedycji (jako dowódca). Na Ziemię powrócił 3 września tym samym statkiem.
Loty załogowe
edytuj7 października 2002 na pokładzie wahadłowca Atlantis wystartował do misji STS-112. Podczas lotu pełnił funkcję specjalisty misji (MS-4). Razem z nim w kosmos polecieli: Jeffrey Ashby (dowódca), Pamela Melroy (pilot), David Wolf (specjalista misji MS-1), Sandra Magnus (MS-2) oraz Piers Sellers (MS-3). Dwa dni później prom kosmiczny połączył się z Międzynarodową Stacją Kosmiczną. Głównym celem tego lotu były dalsze prace związane z rozbudową konstrukcji stacji. Astronauci zajęli się przede wszystkim montażem nowych elementów kratownicy ITS. W tym celu Sellers i Wolf trzykrotnie wychodzili na zewnątrz ISS. Załoga promu przeniosła poza tym na pokład stacji kosmicznej ponad 800 kg wyposażenia i wykonała kilka niezbędnych prac remontowych. Podczas misji prowadzono również obserwacje atmosfery w poszukiwaniu ewentualnych ubytków ozonu. 16 października prom odłączył się od stacji. Przez dwa kolejne dni pozostawał na orbicie. Na Przylądku Canaveral astronauci wylądowali 18 października 2002.
Nagrody i odznaczenia
edytuj- Order Przyjaźni (2003)
- Medal za Lot Kosmiczny (NASA Space Flight Medal)
- Bohater Federacji Rosyjskiej (2008)
- Order Feniksa (Grecja)
Wykaz lotów
edytujLoty kosmiczne, w których uczestniczył Fiodor N. Jurczichin | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
№ | Data startu | Statek kosmiczny | Data lądowania | Statek kosmiczny | Funkcja | Czas trwania |
1 | 7 października 2002 | STS-112 Atlantis F-26 |
18 października 2002 | STS-112 Atlantis F-26 |
specjalista misji (MS-4) | 10 dni 19 godzin 57 minut i 49 sekund[2] |
2 | 7 kwietnia 2007 | Sojuz TMA-10 | 21 października 2007 | Sojuz TMA-10 | inżynier pokładowy Sojuza TMA-10, dowódca ekspedycji 15 na ISS |
196 dni 17 godzin 4 minuty i 35 sekund |
3 | 15 czerwca 2010 (16 czerwca czasu miejscowego) |
Sojuz TMA-19 | 26 listopada 2010 | Sojuz TMA-19 | dowódca Sojuza TMA-19, inżynier pokładowy ekspedycji 24/25 na ISS |
163 dni 7 godzin 10 minut i 47 sekund |
4 | 28 maja 2013 | Sojuz TMA-09M | 11 listopada 2013[3] | Sojuz TMA-09M | dowódca Sojuza TMA-09M, inżynier pokładowy ekspedycji 36 na ISS, dowódca ekspedycji 37 |
166 dni 6 godzin 16 minut i 46 sekund |
5 | 20 kwietnia 2017 | Sojuz MS-04 | 3 września 2017 | Sojuz MS-04 | dowódca Sojuza MS-04, inżynier pokładowy ekspedycji 51 na ISS, dowódca ekspedycji 52 |
135 dni 18 godzin 8 minut i 17 sekund |
Łączny czas spędzony w kosmosie – 672 dni 20 godzin 39 minut i 51 sekund |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ The first cosmonaut of greek descent. [w:] ellines.com [on-line]. [dostęp 2017-04-20]. (ang.).
- ↑ NASA: Podsumowanie misji STS-112. [dostęp 2010-09-05]. (ang.).
- ↑ Michał Moroz: Sojuz TMA-09M wylądował. Kosmonauta.net, 2013-11-11. [dostęp 2013-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-27)]. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Biogram na stronie Spacefacts (ang.)
- Biografia na stronie NASA (ang.)
- Fiodor Nikołajewicz Jurczychin. [w:] Loty Kosmiczne [on-line].