Wikipedia

Ferdynand Piwowar

polski nauczyciel i oficer, ofiara zbrodni katyńskiej

Ferdynand Stanisław Piwowar (ur. 3 maja 1905 w Męcinie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski nauczyciel, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Ferdynand Piwowar
Ilustracja
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

3 maja 1905
Męcina

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1927–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

73 Pułk Piechoty
1 Pułk Strzelców Podhalańskich
2 Pułk Strzelców Podhalańskich

Stanowiska

dowódca plutonu ckm

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Późniejsza praca

nauczyciel, kierownik szkoły

Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys

edytuj

Urodził się jako syn Józefa i Marianny, z domu Wójtowicz. W 1925 ukończył Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Starym Sączu[a]. Trzy lata później w 1928 został absolwentem Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 4. Został mianowany na stopień podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931[1]. Był przydzielony do 73 pułku piechoty, później do 1 pułku Strzelców Podhalańskich, w którym odbywał następnie ćwiczenia wojskowe na stanowisku dowódcy plutonu ckm[2].

Zawodowo w latach 1934–1939 pracował jako nauczyciel i kierownik Szkoły Powszechnej w Mrzygłodzie[3][4]. Był członkiem Związku Strzeleckiego (w 1936 w stopniu kompanijnego rezerwy)[5].

 
Ferdynand Piwowar w mundurze z żoną Stanisławą

W sierpniu 1939, wobec zagrożenia konfliktem zbrojnym, został zmobilizowany do 2 pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku, a po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 w jego szeregach udał się na szlak wojenny. Podczas kampanii wrześniowej uczestniczył w walkach pod Mękarzowicami nad rzeką Nidę 7 września, później Koniecmostami, Skrobaczowem, Rytwianami, aż do kapitulacji pułku pod Tomaszowem Lubelskim. Został wzięty przez Niemców do niewoli, z której zbiegł, a następnie, po agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów pod Tarnopolem. Był przetrzymywany w obozie starobielskim[6]. Stamtąd nadesłał do bliskich dwie kartki pocztowe i telegram. Wiosną 1940 wraz z jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa[7], gdzie rozstrzelali go funkcjonariusze Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracownicy NKWD przybyli z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940, a następnie pogrzebano go w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach[7]. 17 czerwca 2000 został w tym miejscu oficjalnie otwarty Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[8]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 2744[7].

Jego żoną była Stanisława, z domu Steinmetz, z którą miał dwóch synów: Wiesława i Bogusława.

 
Tablica upamiętniająca Ferdynanda Piwowara w Mrzygłodzie
 
Kamień przy Dębie Pamięci honorującym Ferdynanda Piwowara w Mrzygłodzie

Upamiętnienie

edytuj

W rodzinnej Męcinie na cmentarzu istnieje symboliczny grób Ferdynanda Piwowara, zaś przy kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu jego nazwisko zostało umieszczone na tablicy pamiątkowej z 1992 (tak samo został upamiętniony inny zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej pochodzący z Męciny, Władysław Pociecha).

W 50. rocznicę śmierci Ferdynanda Piwowara w 1990 na ścianie budynku Szkoły Podstawowej im. Króla Władysława Jagiełły w Mrzygłodzie umieszczono tablicę upamiętniającą jego osobę.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[9] – mianował go pośmiertnie na stopień porucznika[10][11]. Awans został ogłoszony 10 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[12][13][14].

24 kwietnia 2009, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w ogrodzie przy tejże szkole został poświęcony Dąb Pamięci wraz z kamieniem honorujące Ferdynanda Piwowara (zasadzenia dokonali jego syn Wiesław, synowa, wnuk oraz byli uczniowie z Mrzygłodu)[15].

Zobacz też

edytuj

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Inne źródła podały Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Krakowie.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 66.
  2. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 572.
  3. ↑ Akcja KATYŃ... ocalić od zapomnienia. mrzyglod.ehost.pl. [dostęp 2014-03-06].
  4. ↑ Jacek Chrobaczyński, Szkolnictwo i oświata. Aneks w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 697.
  5. ↑ Lista oficerów Związku Strzeleckiego. Warszawa: Komenda Główna Związku Strzeleckiego, 1936, s. 63.
  6. ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 337. ISBN 83-7001-294-9.
  7. ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 419.
  8. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  9. ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  10. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 200 [dostęp 2024-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  11. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  12. ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  13. ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  14. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  15. ↑ Joanna Kozimor. Pamiętają o bohaterze. „Tygodnik Sanocki”. Nr 21 (915), s. 5, 22 maja 2009. 

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Ferdynand_Piwowar&oldid=75195914”