Feliks Zwierzchowski

Feliks Zwierzchowski (ur. 9 maja 1912[1] w Warszawie, zm. 26 maja 2003 tamże) – polski artysta fotograf z tytułami Artiste FIAP oraz Excellence FIAP[2][3]. Członek honorowy Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej[4][5]. Członek honorowy Związku Polskich Artystów Fotografików[6].

Feliks Zwierzchowski
Data i miejsce urodzenia

9 maja 1912
Warszawa

Data i miejsce śmierci

26 maja 2003
Warszawa

Zawód, zajęcie

artysta fotograf

Narodowość

polska

Odznaczenia
Medal 10-lecia Polski Ludowej

Życiorys

edytuj
 
Grób Feliksa Zwierzchowskiego na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie

Feliks Zwierzchowski fotografował od 1926 roku, a od roku 1928 własnym aparatem skrzynkowym „Box Tengor” firmy Zeiss.

Podczas II wojny światowej wykonywał zdjęcia pamiątkowe i rodzinne w okupowanej Warszawie. W tym czasie był wspólnikiem i pracownikiem sklepu z branży fotograficznej.

W 1945 roku założył i prowadził klub fotograficzny w Grodzisku Mazowieckim. W 1950 roku został właścicielem księgarni „Zwierzchowski i spółka”, przy ul. Wilczej w Warszawie. W 1951 roku został przyjęty w poczet członków Związku Polskich Artystów Fotografików[2][3]. Od 1951 roku (dożywotnio) prowadził bibliotekę ZPAF, której był pomysłodawcą, kustoszem i założycielem[2][3] (obecnie biblioteka nosi imię Feliksa Zwierzchowskiego[7]). 19 stycznia 1955 roku na wniosek Ministra Kultury i Sztuki odznaczony został Medalem 10-lecia Polski Ludowej[8]. Był członkiem nieformalnej grupy twórczej „Przedszkole”, działającej na terenie Warszawy od jesieni 1955 roku, do której należeli: Witold Dederko (1906–1988), Janusz Czarnecki (1928–2011), Stefan Deptuszewski (1912–1998), Leszek Dmowski (1930–2011), Jerzy Jarosz, Krystyna Małek (ur. 1923), Ryszard Mariański (1923–2008), Jan Sunderland (1891–1979), Janusz Szczerbatko (1924–1994), Antoni Ulikowski (1926–1992)[9]. W 1979 roku został członkiem honorowym ZPAF[6]. Był autorem i współautorem wielu wystaw krajowych i międzynarodowych[6], m.in. organizowanych pod patronatem FIAP. Głównym kierunkiem w twórczości Feliksa Zwierzchowskiego była fotografia krajoznawcza i krajobrazowa[2][3][6][10]. Jego prace (negatywy, płytki szklane, odbitki) znajdują się w zbiorach Fototeki Związku Polskich Artystów Fotografików, w Warszawie[11].

W 1951 roku otrzymał tytuł AFIAP (Artiste FIAP), nadany przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej FIAP, a w 1960 tytuł EFIAP (Excellence FIAP)[2][3].

Jego fotografie znalazły się w wielu publikacjach, m.in. albumowych takich jak: „Mistrzowie Polskiego Pejzażu” (Kielce 2000)[2][3][12][13], „Polska Fotografia Krajoznawcza” (Łódź 2000)[2][3], „Polegli na polu chwały 1939–1945”, „Towarzyszom broni 1944–1945”[14], „Antologia fotografii polskiej” (1999)[15].

Zmarł 26 maja 2003, pochowany 4 czerwca 2003 na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 45I-5-29)[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-11-23].
  2. a b c d e f g Feliks Zwierzchowski (1912–2003) [online], fototeka-zpaf.pl [dostęp 2017-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-02].
  3. a b c d e f g Projekt Wisła. Feliks Zwierzchowski. Fotografie z lat 1958–1989 [online], kordegarda.org [dostęp 2017-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-02].
  4. Region Radomski [online], fotoklubradom.strefa.pl [dostęp 2017-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-02].
  5. JMR, Członkowie – spis alfabetyczny wg nazwisk [online], fotoklubrp.org [dostęp 2017-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-22].
  6. a b c d Fotografowie Krajoznawcy [online], 2 czerwca 2018 [dostęp 2018-07-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-02].
  7. Biblioteka ZPAF im. Feliksa Zwierzchowskiego - Związek Polskich Artystów Fotografików [online], zpaf.pl [dostęp 2023-11-23].
  8. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  9. Witold Dederko Fotografia - Zachęta Narodowa Galeria Sztuki [online], zacheta.art.pl [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  10. Łowcy obrazów - szkice z historii fotografii [online], 16 maja 2018 [dostęp 2018-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].
  11. Katowice Miasto Ogrodów - wystawa dokumentalna „Czas na zdjęcie” - Związek Polskich Artystów Fotografików [online], web.archive.org, 29 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-29] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-29].
  12. Związek Polskich Artystów Fotografików Okręg Świętokrzyski „Mistrzowie Polskiego Pejzażu” [online], jasnet.pl [dostęp 2017-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-10].
  13. Mistrzowie Polskiego Pejzażu [online], fotosklepik.dybowski.pl [dostęp 2017-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-02].
  14. Polish Photobook • POLEGLI NA POLU CHWAŁY 1939–1945 TOWARZYSZOM..., „Polish Photobook” [dostęp 2017-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-02] (ang.).
  15. Michał Kusiak, Antologia Polskiej Fotografii [online], michalkusiak.blogspot.com [dostęp 2017-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-02].