Feliks Zdankiewicz
Feliks Zdankiewicz, ps. Krwawy Feluś (ur. ok. 1868 w Warszawie, zm. po 1932) – warszawski złodziej i morderca.
Data i miejsce urodzenia |
ok. 1868 |
---|---|
Data śmierci |
po 1932 |
Zawód, zajęcie |
przestępca |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujJego ojciec był ślusarzem, matka prowadziła sklep w kamienicy hrabiego Branickiego przy ul. Książęcej[1]. Miał brata Michała.
Mieszkał z kochanką przy ulicy Bednarskiej. Podczas odbywania służby wojskowej w pułku w Rydze otrzymał przepustkę na sześciotygodniowy urlop. Po przyjeździe do Warszawy okazało się, że kochanka związała się z innym mężczyzną[2].
Został zatrzymany 12 grudnia 1890 roku u swojej innej kochanki o nazwisku Węgrzynowiczówna. Został przewieziony do Aresztu Centralnego na ul. Daniłowiczowskiej 7. Gdy agent Samodulski chciał go zrewidować, Zdankiewicz rzucił się na niego z nożem i zabił ciosem w brzuch. Drugiego agenta ranił w plecy, a trzeci, Edward Łapiński, ratował się ucieczką. Zdankiewicz wydostał się na plac Teatralny, gdzie zatrzymał dorożkę. Ujęto go w knajpie na ul. Mularskiej 3. Podczas procesu przyznał się do winy. Sąd orzekł, że Zdankiewicz jest winny dezercji z wojska i zabójstwa skazał go na dożywotnie zesłanie na ciężkie roboty[3]. Miał wtedy 22 lata[4]. W kwietniu 1891 roku wyrok warszawskiego sądu zatwierdził Główny Sąd Wojenny w Petersburgu[5].
Do 1904 roku Zdankiewicz pracował w kopalni srebra na Kamczatce. Po wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej na ochotnika zgłosił się do wojska. Za zasługi w walkach otrzymał kilka medali, w tym Krzyż Świętego Jerzego. Ułaskawiony za bohaterstwo wrócił do Warszawy gdzie wrócił do działalności przestępczej trudniąc się kradzieżami, doliniarstwem (kradzieżami kieszonkowymi)[6] oraz prowadzeniem domów publicznych[7].
„Kurier Warszawski” 2 stycznia 1927 donosił, że przed sądem doraźnym odpowiadać będą Feliks Zdankiewicz, mający 70 lat, i 25-letni Władysław Strzelak. Obrabowali oni mieszkanie i powiesili jego właścicielkę Wrzesińską na haku. Zdankiewicz otrzymał wyrok 3 lat ciężkiego więzienia za podżeganie morderstwa i paserstwo[8]. Sąd apelacyjny wyrok zatwierdził w 1928 roku. Na podstawie ustawy amnestyjnej wyrok złagodzono do 2 lat. Media podawały, że na rozprawie apelacyjnej Zdankiewicz miał długą siwą brodę, wielkie okulary, opierał się na drewnianej lasce[9].
W 1932 „Dobry Wieczór” donosił, że zawodowy złodziej Feliks Zdankiewicz skradł Józefowi Kozłowskiemu portfel zawierający 700 złotych gotówką i jest poszukiwany przez policję[10].
Zmarł w przytułku dla starców. W więzieniach przesiedział koło 40 lat.
Jest mu poświęcona Ballada o Felku Zdankiewiczu.
Wspomnienia Zdankiewicza opublikował Herman Czerwiński, który we wstępie napisał, że: „Podczas pobytu w więzieniu Zdankiewicz spisał swój pamiętnik w 36 kajetach”[11].
Przypisy
edytuj- ↑ Herman Czerwiński, Feliks Zdankiewicz król złodziei warszawskich, Warszawa : "Uniwersum", 1933, Biblioteka Universum, nr 48
- ↑ Jakub Chełminski: Felek Zdankiewicz był chłopak morowy. [w:] "wyborcza.pl/ale historia" [on-line]. [dostęp 2015-25-05].
- ↑ Z sądu, Kurjer Codzienny, R.27, nr 12 (31 grudnia/12 stycznia 1890/1891) dostęp http://polona.pl/item/41037880/2/
- ↑ Kurjer Warszawski., R.70, nr 344 (13 grudnia 1890) http://polona.pl/item/19237411/4/
- ↑ Kurjer Codzienny, R.27, nr 103 (15 kwietnia 1891) + dod. poranny. Dostęp http://polona.pl/item/41037973/1/
- ↑ Doliniarstwo. [w:] Słownik Języka Polskiego [on-line]. Wydawnictwo Naukowe PWN. [dostęp 2021-02-20].
- ↑ Polska Zbrojna, R.8 , nr 130 (10 maja 1928). Dostęp http://polona.pl/item/21586286/3/
- ↑ Rzeczpospolita, nr 137, (10 maja 1928). Dostęp http://polona.pl/item/19660581/6/
- ↑ W obliczu sprawiedliwości, Nasz Przegląd : organ niezależny, R.6, nr 271 (2 października 1928). Dosęp http://polona.pl/item/9186956/6/
- ↑ Dobry Wieczór : ilustrowane pismo codzienne, R.4, nr 150 (4 lipca 1932)
- ↑ Rozdziały: Nóż otwiera, Samodulskiego kładzie, z ratusza wystawia..., Zielińszczaki, "Wizyta" u Hersego, Bankiet złodziejski, Grunt "nie pucować się" i "mogiła", Piękna Micia - kochanka złodziejska, Pierwsza wsypa, Spółka doliniarz i szufladkarz, Romans w pułku, Funda dla huntów, Zdrada kochanki-złodziejki, Trzy trupy, Alarm i pościg, Na Sachalin, 12 lat w pojedynczej celi, Sto rózeg, Zbiegowie-ludożercy docierają do Japonii. Pierwsza kradzież na Sachalinie, U atamana chunchuzów, Znów w pokoju tortur, Zawrotna kariera