Farba olejna
Farby olejne – rodzaj wolno wysychających farb o konsystencji pasty lub płynnej, w których cząsteczki pigmentu zawieszone są w nośniku, oleju, zwykle roślinnym. Używane zarówno w malarstwie artystycznym (malarstwo olejne), jak i w budownictwie i innych gałęziach przemysłu, w celach dekoracyjnych, lub jako powłoka ochronna. Niektóre farby olejne zawierają szkodliwe dla zdrowia pigmenty.
Artystyczne farby olejne
edytujDo prac artystycznych używane są farby olejne w tubkach, z których wyciska się je na paletę malarską i w razie potrzeby miesza, aby uzyskać potrzebny kolor.
Produkcja
edytujTradycyjnie do produkcji farb olejnych używany był olej lniany lub orzechowy, współcześnie dodaje się olej krokoszowy, a także nie wysychający bez promieni UV olej makowy. Do dwóch lat ten ostatni wydaje się twardy, po czym zaczyna chłonąć wodę i mięknie, co powoduje że nie powstaje linoksyd. Odkryto, że farba, na oleju makowym, w obrazie z lat 60 XX wieku, przechowywanym w ciemnym magazynie muzeum jest miękka (impasto).
Jednakże współcześnie farby olejne, z każdej półki cenowej[1][2], mają dodatki, które wpływają negatywnie na ich jakość, wysychanie farby i trwałość pigmentów[2][3].
Analiza farb studyjnych jednej z firm angielskich wykazała obecność: kaolinu, krzemionki, siarczanu baru, wosku pszczelego, soli cyrkonu i kobaltu, stearynianu glinu, węglanu magnezu oraz wapnia, a także obecność innych niż lniany olei, krokoszowego, makowego i być może słonecznikowego[2].
W farbach holenderskiego producenta z serii Artists Quality ze średniego segmentu znaleziono: stearynian glinu i węglan wapnia[2]. Natomiast w farbach innego producenta holenderskiego, który istnieje od 1664, wykazano obecność kaolinu, węglanu wapnia, wosku rycynowego (ang. castor wax)[2], W badaniach zauważa się, że najbardziej degradujący wpływ na powłokę malarską mają wosk rycynowy i stearyniany. W literaturze anglojęzycznej te ostatnie – metal soaps[2][4].
Przypisy
edytuj- ↑ Download Limit Exceeded [online], citeseerx.ist.psu.edu [dostęp 2020-11-14].
- ↑ a b c d e f (PDF) Modern Oil Paints – Formulations, Organic Additives and Degradation: Some Case Studies [online], ResearchGate [dostęp 2020-11-14] (ang.).
- ↑ Tate, The Trouble with Modern Oils: Recent CMOP progress at Tate [online], Tate [dostęp 2020-11-14] (ang.).
- ↑ (PDF) Metal soap efflorescence in contemporary oil paintings [online], ResearchGate [dostęp 2020-11-14] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Danuta Popowicz: Grafdan – pędzlem i piórem. [dostęp 2008-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 września 2008)]. (pol.).
