Friedrich Arnold Brockhaus
Friedrich Arnold Brockhaus (ur. 4 maja 1772 w Dortmundzie, zm. 20 sierpnia 1823 w Lipsku) – niemiecki wydawca i księgarz, twórca firmy wydawniczej Brockhaus oraz inicjator i wydawca Encyklopedii Brockhausa[1][2].
Gimnazjum ukończył w Dortmundzie, w 1788 przeprowadził się do Düsseldorfu i podjął pracę w jednej z tamtejszych firm kupieckich, zajmując się tym do 1793 r., po czym przez dwa lata studiował filologię współczesną na uniwersytecie w Lipsku. Później wrócił do rodzinnego miasta i założył skład towarów angielskich. W 1801 przeprowadził się do Arnhem, a w 1802 r. do Amsterdamu, w obu tych miastach prowadził magazyn towarów z Anglii[2]. Własną firmę wydawniczą utworzył w roku 1805 w Amsterdamie, w tym okresie nabył prawa do Konversations-Lexikon i kontynuował tę serię wydawniczą. Firma jednak miała liczne problemy i w 1810 r. musiał przeprowadzić ją do Niemiec, działając w 1811 w Altenburgu, a od 1818 r. w Lipsku. Już w 1812 zaczął drugą edycję Konversations-Lexikon, tym razem z dużym sukcesem.
Wydawał dwa czasopisma poświęcone literaturze: Journale Hermes oder kritisches Jahrbuch der Literatur[2] i Literarisches Wochenblatt das Verlagsprogramm. Opublikował też pracę Raumera Geschichte der Hohen Staufen und ihrer Zeit oraz Eberta Allgemeines bibliographisches Lexikon[2].
Po śmierci firmę przejęli jego synowie: Friedrich i Heinrich. Inny syn, Hermann Brockhaus, został orientalistą[2].
Firma działała do II wojny światowej, po której została znacjonalizowana w 1953 przez władze Niemieckiej Republiki Demokratycznej i nazwana VEB F.A. Brockhaus Verlag. Z kolei w Republice Federalnej Niemiec prywatni właściciele dawnej firmy utworzyli odrębną firmę wydawniczą F.A. Brockhaus[1].
W latach 1860–1894 firma wydała 81. tomową „Bibliotekę Pisarzy Polskich”, przez krótki czas (od 1861 do 1865) wydawała też miesięcznik „Bibliografia Polska”[1].
Na cześć wydawcy nazwano planetoidę (27765) Brockhaus[3].
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Encyclopædia Britannica, 1911, Volume 4. [1]
- Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, t. 2, 1963, Warszawa
- ISNI: 0000000108547922
- VIAF: 5006664
- ULAN: 500129418
- LCCN: no90000295
- GND: 119501201
- BnF: 12352524v
- SUDOC: 142411841
- NKC: mub2011672589
- BNE: XX1763264
- NTA: 074241044
- BIBSYS: 90565232
- Open Library: OL6003109A
- PLWABN: 9810657353305606
- NUKAT: n2007081760
- J9U: 987007281771005171
- PTBNP: 65234
- LNB: 000216522
- NSK: 000102486
- LIH: LNB:JRr;=Bk