Ewodia Daniella

(Przekierowano z Ewodia koreańska)

Ewodia Daniella[4] (Tetradium daniellii) – gatunek rośliny należący do rodziny rutowatych. Pochodzi z Azji (Mandżuria). W Polsce bywa (bardzo rzadko) uprawiany jako roślina ozdobna, znajduje się też w kolekcji niektórych ogrodów botanicznych. Ponieważ lokalnie dziczeje (np. w Poznaniu), ma w polskiej florze status kenofita[5].

Ewodia Daniella
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mydleńcowce

Rodzina

rutowate

Rodzaj

Tetradium

Gatunek

ewodia Daniella

Nazwa systematyczna
Tetradium daniellii (Benn.) T. G. Hartley
Gard. Bull. Singapore 34:105. 1981
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Pokrój
Pień
Mieszki z nasionami

Nazewnictwo

edytuj

Gatunek po raz pierwszy został opisany w 1862 przez angielskiego botanika Johna Josepha Benetta jako Zanthoxylum daniellii. W 1908 sklasyfikowany został jako Euodia hupehensis. Jeszcze kilkakrotnie gatunek ten przez różnych botaników klasyfikowany był pod różnymi nazwami. W 1981 zaliczony został do rodzaju Tetradium jako Tetradium danielli[6].

Synonimy
  • Ampacus danielli (Benn.) Kuntze
  • Euodia baberi Rehder & E.H.Wilson
  • Euodia delavayi Dode
  • Euodia henryi Dode[7]
  • Euodia hupehensis Dode[8]
  • Euodia labordei Dode
  • Euodia sutchuenensis Dode
  • Euodia velutina Rehder & E.H.Wilson[9]
  • Euodia vestita W.W.Smith
  • Zanthoxylum bretschneideri Maxim.

Morfologia

edytuj
Pokrój
Drzewo osiągające w swojej ojczyźnie wysokość do 30 m. W Polsce jest dużo mniejsze, do 10 m[4].
Liście
Nakrzyżległe, nieparzystopierzasto złożone, 7–11 listkowe, jasnozielone, do 30 cm długości[4].
Kwiaty
Drobne, zebrane w szczytowe wiechy, jednopłciowe (drzewa są jednopienne), listki okwiatu białawe[4].

Zastosowanie i uprawa

edytuj
  • Roślina ozdobna. Jej walorami jest soczysta zieleń liści i przyjemny, ziołowy zapach jaki wydziela po dotknięciu lub zmiażdżeniu tkanek. Jest rośliną bardzo miododajną, stąd też w niektórych krajach jest uprawiana przy pasiekach.
  • Wymagania. Jest średnio odporna na mróz. Może być uprawiana w strefach 8-10. Podczas bardziej surowych zim obmarzają jej drobniejsze pędy, jednak roślina odradza się. Bardziej wrażliwe są młode drzewka, starsze stają się odporne na mróz i nie trzeba ich na zimę osłaniać. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, ale toleruje też półcień. Stanowisko powinno być osłonięte.
  • Sposób uprawy. Uprawia się ją z nasion. Należy je przez 12 godzin namoczyć i wysiewać do szklarni lub ciepłego inspektu. Kiełkują nierównomiernie. 1000 nasion waży 8 g.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
  3. Tetradium daniellii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b c d Włodzimierz Seneta, Jakub Dolatowski, Dendrologia, wyd. 2 popr. (nowe), Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN, 1997, s. 343, ISBN 83-01-12099-1, OCLC 69314709.
  5. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 191, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. GRIN. [dostęp 2009-03-05].
  7. Bull. Soc. Bot. France 55:706. 1908
  8. Bull. Soc. Bot. France 55:707. 1908
  9. C. S. Sargent, Pl. wilson. 4:134. 1914

Bibliografia

edytuj
  • Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.