Ewa wzywa 07
Ewa wzywa 07 (zapisywane również jako Ewa wzywa 07…) – seria opowiadań kryminalnych ukazująca się w wydawnictwie Iskry w latach 1968–1989[a]. W ramach serii ukazało się 146 opowiadań.
Pomysł serii
edytujGenezą serii była chęć przybliżenia pracy funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej czytelnikom, zapoznanie ich z kulisami służby, metodami pracy milicjantów. Na jednej z wewnętrznych narad w Komendzie Głównej MO pod koniec lat 60., stwierdzono, że praca milicji nie jest dostatecznie doceniana przez społeczeństwo. Zadecydowano wtedy, że należy podjąć takie działania, które w interesujący dla odbiorców sposób przekazywać będą pożądaną propagandową treść. Zadanie opracowania szczegółów tej strategii otrzymali pułkownik Zbigniew Gabiński, dyrektor Oddziału Kontroli, Badań i Analiz KG MO i ppłk Władysław Krupka, odpowiedzialny w KG MO za kontakty z filmowcami, literatami i dziennikarzami. W 1967 r. Gabiński i Krupka zaproponowali przełożonym wydawanie serii opowiadań kryminalnych dla dorosłych czytelników oraz serii komiksów dla dzieci i młodzieży. Po zaakceptowaniu tej decyzji, nawiązana została współpraca z wydawnictwami Iskry (seria „Ewa wzywa 07”) oraz Sport i Turystyka (seria komiksów z kapitanem Żbikiem)[1].
Forma wydawnicza
edytujZeszyty serii miały format B5, liczyły od 32 do 48 stron[b]. Ukazywały się w jednolitej szacie graficznej:
- niebieska okładka,
- na przedniej stronie okładki u góry znajdował się napis „Ewa wzywa 07…” oraz owalne logo z napisem „Powieść co miesiąc” i kolejnym numerem w środku; w górnej części okładki podawano także autora (imię i nazwisko wydrukowane w czarnym kolorze) oraz w drugim wierszu tytuł (zapisywany majuskułą, w białym kolorze); dolną połowę zajmowała ilustracja,
- na tylnej stronie okładki u góry biegła powtórzona dwa razy nazwa serii; środek okładki zajmował zwykle spis odcinków serii (przypominano tytuły ok. 30 poprzednich odcinków); z lewej strony znajdował się rysunek przodu radiowozu MO (warszawy w pierwszych częściach, a od połowy lat 70. Fiata 125p),
- w latach 1973–1974 okładkę uzupełniał z przodu pionowy napis „30 lat Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej”, a z tyłu zamiast spisu części serii drukowane było kalendarium MO i SB.
Nazwa serii opowiadań to hasło wywoławcze dyspozytorni MO: wezwanie do zameldowania się funkcjonariusza (lub patrolu) o kryptonimie „07”. Dyspozytornia MO otrzymała kryptonim „Ewa” na cześć żony jednego z pomysłodawców serii, Zbigniewa Gabińskiego[2].
Zapowiedź sformułowaną przez logo – „Powieść co miesiąc” – spełniano od 1969, pierwszego pełnego roku ukazywania się serii, do 1975 roku. Żadna premierowa część nie trafiła do czytelników w roku 1984.
Autorzy
edytujNa potrzeby serii pisali opowiadania m.in. Janusz Głowacki, Andrzej Szczypiorski, Aleksander Ścibor-Rylski, dziennikarze Wanda Falkowska i Kazimierz Koźniewski, a głównie klasycy polskiej powieści kryminalnej (milicyjnej): Danuta Frey, Barbara Gordon, Helena Sekuła, Jerzy Edigey, Jerzy Siewierski, Zygmunt Zeydler-Zborowski.
Spis odcinków
edytujLP | Rok wydania | ||
---|---|---|---|
1 | Barbara Nawrocka | Tajemnicza katarynka | 1968 |
2 | Kazimierz Koźniewski | Sztyletem w serce | 1968 |
3 | Jerzy Edigey | Szkielet bez palców | 1969 |
4 | Jacek Wołowski | Anastazja lubi reklamę | 1969 |
5 | Adrian Czobot | Skok śmierci[c][d] | 1969 |
6 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Złoty centaur | 1969 |
7 | Jan Bernard | Telefonował morderca | 1969 |
8 | Marcin Dor[e] | Zabójstwo Thomasa Jonesa[f] | 1969 |
9 | Krzysztof Opatowski | To nie oryginał, Hieronimie! | 1969 |
10 | Władysław Krupiński[g] | Złote kółka | 1969 |
11 | Zbigniew Safjan | Uwaga, komunikat specjalny | 1969 |
12 | Janusz Głowacki | Dzień słodkiej śmierci | 1969 |
13 | Henryk Gaworski | Fotografia mówi prawdę | 1969 |
14 | Helena Turbacz | Świecznik Maurów | 1969 |
15 | Artur Morena[h] | Umrzesz o północy | 1969 |
16 | Barbara Gordon | Filiżanka czarnej kawy | 1970 |
17 | Stanisław Goszczurny | Sylwestrowa noc | 1970 |
18 | Remigiusz Szczęsnowicz | Zaczęło się w „Sybilli” | 1970 |
19 | Adam Hauert | Dlaczego pan zabił moją mamę?[d] | 1970 |
20 | Ryszard Szczerba | Ślad prowadzi w przeszłość | 1970 |
21 | Sław Ankwicz | Kto zamknął drzwi? | 1970 |
22 | Emilia Cassa-Kasicka | Krzyk w nocy | 1970 |
23 | Barbara Nawrocka | Śmierć czarnoksiężnika | 1970 |
24 | Maciej Patkowski | Polowanie na kozła | 1970 |
25 | Andrzej Szypulski | Głupi kawał | 1970 |
26 | Zygmunt Sztaba | Śmierć lichwiarza | 1970 |
27 | Krzysztof Opatowski | Złoty podział | 1971 |
28 | Barbara Gordon | Bez atu | 1971 |
29 | Andrzej Szczypiorski | Wyspa czterech łotrów | 1971 |
30 | Wanda Falkowska | Kim jesteś? | 1971 |
31 | Aleksander Ścibor-Rylski | Złote koło | 1971 |
32 | Zygmunt Zeydler-Zborowski[i] | Prawda rodzi nienawiść | 1971 |
33 | Zygmunt Sztaba | To nie było samobójstwo | 1971 |
34 | Walerian Drohiczyn | Feralny wtorek | 1971 |
35 | Ewa Szczypiorska | Prezent dla Barbary | 1971 |
36 | Aleksander Minkowski | Kiedy wracają umarli | 1971 |
37 | Danuta Frey-Majewska | Maska Śmierci | 1971 |
38 | Władysław Krupiński | Tajemnica gotyckiej komnaty | 1971 |
39 | Jerzy Siewierski | Zaproszenie do podróży | 1972 |
40 | Witold Szymanderski | Ekspedycja | 1972 |
41 | Jerzy Gierałtowski | Grobowiec rodziny von Rausch[d] | 1972 |
42 | Artur Morena | Arlekin | 1972 |
43 | Helena Sekuła | Ślad rękawiczki[d] | 1972 |
44 | Julita Mikulska | Klamka z mosiądzu | 1972 |
45 | Maciej Z. Bordowicz | Toccata | 1972 |
46 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Czwartek, godzina 22 | 1972 |
47 | Jerzy Janicki | Amerykańska guma do żucia Pinky[j] | 1972 |
48 | Ewa Wielicka | Zanim zapadnie wyrok | 1972 |
49 | Zenon Borkowski | Zemsta kusi nad grobem | 1972 |
50 | Marian Butrym | Umarłym wstęp wzbroniony | 1972 |
51 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Dziewczyna w męskiej koszulce | 1973 |
52 | Helena Sekuła | Kartka z notesu[d] | 1973 |
53 | Maciej Z. Bordowicz | Fikcja | 1973 |
54 | Andrzej Zarzycki | Dimanche - znaczy niedziela | 1973 |
55 | Jerzy Edigey | Gang i dziewczyna | 1973 |
56 | Ryszard Szczerba | Alibi[d] | 1973 |
57 | Zenon Borkowski | Śmierć przeszła obok | 1973 |
58 | Władysław Krupiński | Celny strzał | 1973 |
59 | Janusz Osęka | Śmierć w żlebie Kirkora | 1973 |
60 | Jerzy Łaniewski | Prześwietlone zdjęcie | 1973 |
61 | Danuta Frey | Pensjonat pod „Złotym Lwem” | 1973 |
62 | Witold Szymanderski | Spokojne uzdrowisko | 1973 |
63 | Marian Butrym | Horoskop | 1974 |
64 | Krystyn Ziemski | Rubinowy ślad | 1974 |
65 | Kazimierz Sławiński | Zbrodnia rodzi zbrodnię | 1974 |
66 | Tadeusz Lembowicz | Neseser Marii Visconti | 1974 |
67 | Helena Sekuła | Siedem diabłów dziadka Osiornego | 1974 |
68 | Izabela Gierszewska | Szatan boi się myszy | 1974 |
69 | Waldemar Kurzejewski | Turysta z Durbanu | 1974 |
70 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Dżem z czarnych porzeczek | 1974 |
71 | Jerzy Romuald Milicz | Cena utraconego czasu | 1974 |
72 | Jerzy Edigey | Diabeł przychodzi nocą | 1974 |
73 | Maciej Z. Bordowicz | Handlarze jabłek | 1974 |
74 | Maria Osiadacz | Trop wiedzie w historię | 1974 |
75 | Marian Łohutko | Czarno na ulicy Błękitnej | 1975 |
76 | Wojciech Letki | Zbrodnia prawie doskonała | 1975 |
77 | Andrzej K. Bogusławski | Sprawa, której nie było | 1975 |
78 | Aleksander Mag | Podwójna gra | 1975 |
79 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Kukułka bez zegara | 1975 |
80 | Marian Butrym | Pajęczyna | 1975 |
81 | Fryderyka Janis | Człowiek z cienia | 1975 |
82 | Władysław Krupiński | Jak pan przeniósł ten gryps? | 1975 |
83 | Helena Sekuła | Srebrna moneta | 1975 |
84 | Kazimierz Sławiński | Romański krzyż | 1975 |
85 | Ignacy Seweryn Kryński | Szwedka | 1976 |
86 | Stefan Kos | Śmierć krąży o zmroku | 1976 |
87 | Andrzej Krzysztof Barcz | Madonna z Piaskowej Góry | 1976 |
88 | Jerzy Łaniewski | Rekontra | 1976 |
89 | Marian Łohutko | Odwołać poszukiwania | 1976 |
90 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Dwie lewe nogi | 1976 |
91 | Jerzy Edigey | Tajemnica starego kościółka | 1976 |
92 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Kardynalny błąd | 1976 |
93 | Danuta Frey | Ostrze noża | 1977 |
94 | Janina Martyn | Rozłączył was na zawsze | 1977 |
95 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Eliza nie zgadza się na rozwód | 1977 |
96 | Marian Łohutko | Pętla bieszczadzka | 1977 |
97 | Tadeusz Żołnierowicz | Pająk rozpina sieci | 1978 |
98 | Andrzej Barcz | Rendez-vous w hotelu „Royal” | 1978 |
99 | Ryszard Smolaga | Ślad prowadzi do „Delty” | 1978 |
100 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Major Downar zastawia pułapkę | 1978 |
101 | Jan Koprowski | Maskotka | 1978 |
102 | Jerzy Edigey | As trefl | 1978 |
103 | Maciej Z. Bordowicz | Off side | 1978 |
104 | Aleksander Gabrusiewicz | Pożyczyć narzeczoną i umrzeć | 1978 |
105 | Krystyn Ziemski | Uśmiech fortuny | 1979 |
106 | Danuta Frey | Hotel „Kormoran” | 1979 |
107 | Jadwiga Kaflińska | Magiczny papierek | 1979 |
108 | Helena Sekuła | Ośmiu gwardzistów w czarnych bermycach | 1979 |
109 | Marek Rymuszko | Sprawa osobista | 1979 |
110 | Tadeusz Żołnierowicz | Cios za ciosem | 1979 |
111 | Tadeusz Kwiatkowski | Turysta | 1979 |
112 | Jan Jerzy Koprowski | Śmierć w samolocie | 1979 |
113 | Jerzy Romuald Milicz | Wizyta u zmarłej | 1980 |
114 | Barbara Gordon | Dolina nocy | 1980 |
115 | Tadeusz Lembowicz | Śmierć pod Obidową | 1980 |
116 | Zygmunt Zeydler-Zborowski | Śmierć grabarza | 1980 |
117 | Tadeusz Żołnierowicz | Od zmroku do zmroku | 1980 |
118 | Kazimierz Tkacz | Nikt nie żałował ofiary | 1981 |
119 | Aleksander Gabrusiewicz | Kwadratura trójkąta | 1981 |
120 | Maciej Z. Bordowicz | Jeździec na ogniu[k] | 1981 |
121 | Stanisław Heleński | Anonim | 1981 |
122 | Jerzy Edigey | Siedem papierosów „Maracho” | 1982 |
123 | Andrzej Dziurawiec | Debiut | 1982 |
124 | Marianna Szymusiak | Milionerka | 1983 |
125 | Jerzy Siewierski | Opowieść o duchach i gorejącym sercu | 1983 |
126 | Andrzej Dziurawiec | Inny czas | 1983 |
127 | Zofia Kaczorowska | Szmaragd dla Agaty | 1983 |
128 | Barbara Gordon | Błąd porucznika Kwaśniaka | 1983 |
129 | Albert Wojt | Pan dyrektor jest zajęty | 1983 |
130 | Wojciech Wiktorowski | Na skraju niżu | 1985 |
131 | Danuta Frey | Fiat z placu Teatralnego | 1985 |
132 | Zygmunt Janet | Dzień szósty | 1985 |
133 | Jerzy Kulczyński | Labirynt | 1986 |
134 | Andrzej Kakiet | Silniejszy niż śmierć | 1986 |
135 | Zofia Kaczorowska | Podróż w żałobie | 1986 |
136 | Albert Wojt | Wyrok | 1986 |
137 | Wojciech Wiktorowski | Akcja mleczna | 1986 |
138 | Danuta Frey | Dama ze strusim piórem | 1987 |
139 | Wojciech Piotr Kwiatek[l] | Za żadne pieniądze | 1987 |
140 | Zofia Krajewska-Szukalska i Zygmunt Bohdanowicz |
Bezpieczny świadek | 1988 |
141 | Andrzej Strzelczyk | Skok | 1988 |
142 | Anatol Ulman | Polujący z brzytwą | 1988 |
143 | Danuta Frey | Zabawa w chowanego | 1988 |
144 | Helena Sekuła | Noc bliskiego księżyca | 1988 |
145 | Marianna Szymusiak | Zemsta | 1989 |
146 | Danuta Frey | Dom, w którym straszy | 1989 |
Ekranizacje
edytujNiektóre opowiadania zostały zekranizowane:
- Złote Koło jako film pod tym samym tytułem (1971)[3],
- Wyspa Czterech Łotrów jako film Skarb trzech łotrów (1972)[4],
- odcinki serialu telewizyjnego 07 zgłoś się[5]:
- Kartka z notesu – odcinek Wisior,
- Alibi – odcinek Dziwny wypadek,
- Baba Jaga gubi trop – odcinek 300 tysięcy w nowych banknotach,
- Dlaczego pan zabił moją mamę? – odcinek Dlaczego pan zabił moją mamę?,
- Grobowiec rodziny von Rausch – odcinek Grobowiec rodziny von Rausch,
- Wagon pocztowy GM 38552 – odcinek Wagon pocztowy,
- Skok śmierci – odcinek Skok śmierci,
- Ślad rękawiczki – odcinek Ślad rękawiczki,
- Amerykańska guma do żucia Pinky jako spektakl Teatru Sensacji "Kobra" pod tym samym tytułem (1972)[6]
Uwagi
edytuj- ↑ Katalog Biblioteki Narodowej klasyfikuje serię również pod nazwą „Powieść co miesiąc”.
- ↑ Zazwyczaj, ale dłuższe liczyły nawet 60 stron, np. Bez atu Barbary Gordon (zeszyt nr 28).
- ↑ Opowiadanie posłużyło także za podstawę czterozeszytowej mini-serii komiksów o przygodach kapitana Żbika ("Nocna wizyta", "Wąż z rubinowym oczkiem", "Pogoń za lwem", "Salto śmierci" – Artykuł "Ewa wzywa Żbika" o zbieżnościach między opowiadaniem a komiksami) oraz pierwowzór scenariusza do odcinka pt. "Skok śmierci" serialu "07 zgłoś się". Napisy końcowe tego odcinka wyjaśniają, że "Adrian Czobot" to pseudonim duetu Aleksander Minkowski i Władysław Krupka.
- ↑ a b c d e f Opowiadanie zekranizowane jako odcinek serialu "07 zgłoś się" pod tym samym tytułem.
- ↑ Pseudonim Aleksandra Minkowskiego.
- ↑ Elementy fabuły tego opowiadania można odnaleźć w dwóch mini-seriach komiksów o przygodach kapitana Żbika (zestawy "Dwanaście kanistrów", "Zakręt śmierci", "W pułapce" oraz "„St. Marie ” wychodzi w morze", "Nie odebrany telegram", "Ślady w lesie", "Smutny finał"). Szczegóły w artykule "Ewa wzywa Żbika".
- ↑ Pseudonim Władysława Krupki.
- ↑ Pseudonim Andrzeja Wydrzyńskiego.
- ↑ Na okładce błędnie zapisane nazwisko jako "Zedler-Zborowski". Część nakładu miała potem naklejany poprawny zapis.
- ↑ Ekranizacja pod tym samym tytułem jako spektakl teatru telewizji - zob. Amerykańska guma do żucia Pinky w bazie filmpolski.pl
- ↑ Ekranizacja pod tym samym tytułem jako jeden z odcinków serialu Zdaniem obrony w bazie filmpolski.pl
- ↑ Redaktor literacki wydawnictwa Iskry.
Przypisy
edytuj- ↑ Alex Kłoś, Akuszer Żbika, Tygodnik „Przekrój”, 12 maja 2002, nr 19/2968.
- ↑ Adamu Rusek (pod pseud. „Pułkownik Czeladka”), Drodzy Przyjaciele! [w:] Pięć błękitnych goździków, Wyd. Kultura Kolekcjonera, Warszawa 2001.
- ↑ Kryptonim MORD, czyli zbrodnia po peerelowsku (w dziesięciu odsłonach) [online], Onet } data = 2015=09-03 [dostęp 2020-09-17] .
- ↑ Skarb trzech łotrów w bazie filmpolski.pl
- ↑ 07 zgłoś się [online], TVP .
- ↑ Amerykańska guma do żucia Pinky w bazie filmpolski.pl
Linki zewnętrzne
edytuj- Recenzje niektórych opowiadań serii autorstwa Gustawa Czerwińskiego z Gazety Bezpłatnej „Echo”. echo.3w.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-10-27)].
- Klub MOrd – Klub Miłośników Powieści Milicyjnej. klubmord.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-23)].
- Okładki serii Ewa wzywa 07...