Evenus felixgatunek motyla z rodziny modraszkowatych i podrodziny ogończyków. Zamieszkuje krainę neotropikalną.

Evenus felix
Neild et Bálint, 2014
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

motyle

Rodzina

modraszkowate

Podrodzina

ogończyki

Rodzaj

Evenus

Gatunek

Evenus felix

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten po raz pierwszy opisany został w 2014 roku przez Andrew F.E. Neilda i Zsolta Bálinta. Jako miejsce typowe autorzy wskazali Baños w Ekwadorze. Gatunek ten zajmuje w obrębie rodzaju Evenus pozycję siostrzaną względem Evenus coronata i wcześniej nie był od niego odróżniany. Epitet gatunkowy nadano na cześć Felixa Appelbe w podziękowaniu za wsparcie prac nad serią książek poświęconych motylom dziennym Wenezueli[1].

Morfologia

edytuj

Motyl ten osiąga od 26 do 32 mm długości przedniego skrzydła w przypadku samca i od 24 do 28 mm w przypadku samicy. Wierzch skrzydeł jest głównie metalicznie błękitny, miejscami z odcieniem zielonkawym. Skrzydła u samca mają wąskie, a u samicy szerokie obrzeżenie czarnej barwy. U samicy wierzch tylnego skrzydła ma ponadto bardzo duże ciemnoczerwone plamy w części przyogonowej, słabo rozdzielone bardzo wąskim, czarnym paskiem. Spód skrzydeł jest głównie metalicznie zielony. Na spodzie skrzydła przedniego występuje poprzeczna, czarna przepaska, węższa niż u E. coronata i o regularnej szerokości. Na spodzie skrzydła tylnego poprzeczna czarna linia załamuje się w części tylnej ku nasadzie skrzydła i na tym odcinku jest zdublowana przez czarną linię biegnącą bardziej z tyłu. Bezpośrednio za poprzeczną linią czarną leżą dwie przepaski zaśrodkowe, bliższa czerwona do fioletowej i dalsza czerwono lub fioletowo-biała; przepaski te są węższe niż u E. coronata i pozostawiają zielone pole dystalne szerszym. Na spodzie skrzydła przedniego samca występuje najbardziej charakterystyczna cecha gatunkowa − dwa cienkie i długie, kremowoszare paski androkoniów położone w przyśrodkowej części skrzydła, po obu stronach żyłki kubitalnej, nasadowo od początku drugiej jej gałęzi (Cu2)[1].

Biologia i ekologia

edytuj

Owad ten preferuje rzędne od 1100 do nieco ponad 2000 m n.p.m., ale spotkać go można na wysokości od 600 do 3250 m n.p.m. Najchętniej zasiedla górskie i podgórskie lasy mgliste, zwłaszcza pierwotne, ale bywa także spotykany w suchszych, wyżej położonych, wiecznie zielonych lasach równikowych, a nawet w siedliskach zaburzonych ludzką działalnością[1].

Samice chętnie latają i na krótko przysiadają na liściach. Odżywiają się nektarem roślin z plemienia Eupatorieae, najczęściej z rodzaju sadziec. Samce spotyka się znacznie rzadziej. Bytują na wierzchołkach zalesionych wzgórz i grani, wybierając miejsca nasłonecznione jak przerwy w drzewostanie, pobrzeża leśnych duktów i potoków. Odbywają krótkie, kilkuminutowe loty przy słonecznej pogodzie, zwykle na wysokości od 6 do 12 metrów nad poziomem gruntu, rzadziej niżej. Nie obserwowano nigdy ich żerowania na nektarze[1].

Rośliną żywicielską gąsienic jest Pouteria lucuma. Jaja składane są na pąkach liściowych, młodych liściach i pod kwiatami. Maskująco ubarwione gąsienice żerują całą dobę, głównie na młodych liściach, w przypadku liści starszych wyjadając epidermę od spodu. Rozwój gąsienicy trwa około miesiąca. Przypominające ptasie odchody poczwarki znajdowane są w ściółce pod rośliną żywicielską. W stadium poczwarki owad ten spędza zwykle 5 do 6 miesięcy[1].

Rozprzestrzenienie

edytuj

Gatunek neotropikalny. W Wenezueli zamieszkuje pasma Cordillera de la Costa, wschodnią część Cordillera de Mérida oraz Sierra de El Tamá. W Kolumbii znany jest z gór Sierra Nevada de Santa Marta, Kordyliery Wschodniej i Kordyliery Środkowej, ale przypuszczalnie zasiedla też Kordylierę Zachodnią. W Ekwadorze rozmieszczony jest wzdłuż wschodnich stoków Andów. Dalej na południe występuje w północnej i środkowej części Peru, docierając do regionu Junín[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Andrew F.E. Neild, Z. Bálint. Notes on the identity of Evenus felix (Hewitson, 1865) (Lepidoptera: Lycaenidae: Theclinae: Eumaeini) with the description of a remarkably overlooked sibling species. „Trop. Lepid. Res.”. 24 (2), s. 105-120, 2014.