Eugeniusz Żongołłowicz

polski wojskowy, kapitan armii Imperium Rosyjskiego i pułkownik piechoty Wojska Polskiego II RP

Eugeniusz Żongołłowicz (ur. 21 sierpnia 1895 w Pskowie, zm. 18 stycznia 1963 w Long Marston, Wielka Brytania) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Eugeniusz Żongołłowicz
Ilustracja
ppłk Eugeniusz Żongołłowicz (przed 1932)
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

21 sierpnia 1895
Psków

Data i miejsce śmierci

18 stycznia 1963
Long Marston

Przebieg służby
Lata służby

1914–

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

44 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca dywizji

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
III powstanie śląskie
II wojna światowa
kampania wrześniowa
obrona Warszawy (1939)

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Życiorys

edytuj

Urodził się 21 sierpnia 1895 w Pskowie, ówczesnej stolicy guberni pskowskiej, w rodzinie Tadeusza i Julii z domu Del Campo-Seypio[1]. Powołany do Armii Imperium Rosyjskiego w 1914 ukończył Oficerska Szkołę Piechoty i walczył na frontach I wojny światowej jako dowódca kompanii w stopniu kapitana.

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. W okresie od listopada 1918 do 1920 dowódca I Ochotniczego Warszawskiego Baonu Odsieczy Lwowa (później). W wojnie polsko-bolszewickiej dowodził 19 pułkiem piechoty[2]. W okresie od 1920 kolejno: dowódca batalionu, w 1921 dowódca Grupy Wawelberga w III powstaniu śląskim[2].

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 379. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 19 pp[3]. 10 lipca 1922 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy batalionu w 19 pp[4]. W latach 1923–1925 był dowódcą I batalionu 19 pp[5][6][7]. 1 grudnia 1924 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 101. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. 11 marca 1926 roku został zatwierdzony na stanowisku oficera sztabowego przysposobienia wojskowego w dowództwie 5 Dywizji Piechoty we Lwowie[9]. 5 maja 1927 roku został przeniesiony do 19 pp na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[10]. 23 sierpnia 1929 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska[11] i skierowany na trzymiesięczny staż w innych rodzajach broni, a następnie na dwumiesięczny Kurs Próbny przy Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, po czym powołany został na dwuletni Kurs 1929–1931 Wyższej Szkoły Wojennej[12]. Kursu nie ukończył, ponieważ już w styczniu 1930 wyznaczony został na stanowisko dowódcy 57 pułku piechoty w Poznaniu[13]. 10 grudnia 1931 roku został awansowany na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku i 10. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. Od 9 listopada 1934 do 15 listopada 1938 był komendantem Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej–Komorowie[15]. W listopadzie 1938 mianowany został dowódcą piechoty dywizyjnej 5 Dywizji Piechoty we Lwowie[16].

Pod koniec sierpnia 1939, zgodnie z przydziałem mobilizacyjnym, przybył do Łowicza, gdzie objął dowództwo formującej się rezerwowej 44 Dywizji Piechoty. W kampanii wrześniowej był dowódcą odcinka „Saska Kępa-Grochów” w obronie Warszawy. Po kapitulacji załogi stolicy do 1945 przebywał w niewoli niemieckiej.

Po uwolnieniu z niewoli został III zastępcą dowódcy 3 Dywizji Strzelców Karpackich we Włoszech i Wielkiej Brytanii. Po demobilizacji osiadł w Anglii. Zmarł 18 stycznia 1963 roku w Long Marston. Został pochowany na cmentarzu w Blockley. Generał broni Władysław Anders mianował go pośmiertnie generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1964 roku w korpusie generałów[16].

2 lipca 1922 ożenił się z Kazimierą ze Schneiderów, z którą miał córkę Irenę (ur. 1923)[17].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Kolekcja ↓, s. 2, 5.
  2. a b Mieczysław Bielski: Grupa Operacyjna „Piotrków” 1939. s. 419.
  3. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 33.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 546.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 179, 402.
  6. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 168, 345.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 268.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 732.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926 roku. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 2.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 130.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 289.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 376.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 21 stycznia 1930 roku, s. 8.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 11 grudnia 1931 roku, s. 395.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 254.
  16. a b Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 190.
  17. Kolekcja ↓, s. 3, 5.
  18. Dekret Naczelnika Państwa z 19 lutego 1922 r. L. 11429/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 320)
  19. M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  20. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 9, s. 106, 19 marca 1934. 
  21. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  22. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11 listopada 1936. 
  23. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  24. a b c Kolekcja ↓, s. 4.
  25. a b c d Na podstawie fotografii 014 [2].

Bibliografia

edytuj