Etap – pierwsze drukowane polskie pismo o tematyce LGBT[1][2], kierowane do gejów[3]. Od numeru 3/1986 – pod nazwą „Etap”, wcześniej pod nazwą „Biuletyn”[1]. Zmiana nazwy wynikała z założenia we Wrocławiu pierwszej polskiej nieformalnej grupy lesbijsko-gejowskiej „Etap”, kierowanej przez Leszka Truchlińskiego, w ramach wsparcia dla tej grupy[1][4]. Było wydawane raz na kwartał w latach 1983–1987 w Wiedniu[3] przez Andrzeja Selerowicza[1], początkowo podpisującego się jako Marek Jaworski[5]. Łącznie ukazało się 18 numerów pisma, przy czym pismo numer 3 nigdy się nie ukazało (po numerze 2 od razu pojawił się numer 4)[4].

Andrzej Selerowicz, autor czasopisma Etap

Pismo było wydawane za granicą aby uniknąć cenzury panującej wówczas w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[4]. Początkowe wydania stanowiły pojedyncze kartki A4 zapisane po obu stronach na ręcznej maszynie do pisania w biurze Selerowicza[3] i kopiowane w nakładzie około 50/100 egzemplarzy[3], a następnie wysyłane z zagranicy (często z Budapesztu) do Polski pocztą do pojedynczych, zaprzyjaźnionych osób[4], w formie listów, rozpoczynających się nagłówkiem „Mój drogi”[5]. Maszyna do pisania nie obsługiwała polskich znaków, toteż litery były uzupełniane o kropki i ogonki ręcznie[3]. Pismo było przekazywane sobie z rąk do rąk z prośbą o pozostawienie kreski na marginesie, aby oszacować zasięg magazynu; według szacunków Selerowicza docierał on do blisko kilkuset osób[3]. Pismo finansował osobiście autor, toteż prosił w wydaniach on o przesyłanie znaczków pocztowych na jego adres, aby umożliwić mu dalszą dystrybucję pisma[3].

Motywacją Andrzeja Selerowicza do stworzenia tego rodzaju pisma był brak świadomości na temat ruchów gejowskich i walki o prawa LGBT za granicą wśród polskich homoseksualistów[3]. Tematyka pisma obejmowała m.in. sytuację osób homoseksualnych w Polsce w porównaniu do krajów zachodnich i socjalistycznych, mity związane z tzw. terapią konwersyjną oraz tematykę AIDS[5]. Przedstawiała też działalność IGA, a także HOSI i EEIP, a także poruszała tematy związane z ważnymi wydarzeniami związanymi z LGBT na świecie (m.in. zamieszki w Stonewall czy pierwszym festiwalu kultury gejowskiej w krajach socjalistycznych Magnus)[3]. Jednocześnie promowała powstrzymywanie się od przygodnego seksu i dążenie do nawiązania partnerstwa[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Biuletyn / Etap 1/1987 : QueerStoria [online], queerstoria.pl [dostęp 2024-08-29].
  2. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2024-08-29].
  3. a b c d e f g h i j Zza żelaznej firanki / Obyczaje / dwutygodnik.com [online], dwutygodnik.com [dostęp 2024-08-29] (pol.).
  4. a b c d Kolekcja Biuletyn / Etap: QueerStoria [online], queerstoria.pl [dostęp 2024-08-29].
  5. a b c PressReader.com – Repliki gazet z całego świata [online], www.pressreader.com [dostęp 2024-08-29].

Linki zewnętrzne

edytuj