Esmeralda (BE-43) – czteromasztowa barkentyna chilijskiej marynarki wojennej służąca jako okręt szkolny. W czasach reżimu Augusto Pinocheta przetrzymywano na niej więźniów politycznych.

Esmeralda
Ilustracja
Poprzednie nazwy

Don Juan d'Austria

Bandera

 Chile

Numer na żaglu

BE-43

Port macierzysty

Valparaiso

Dane podstawowe
Materiał

stal

Historia
Stocznia

Echevarrieta y Larrinaga, Kadyks, Hiszpania

Data budowy

1946

Data wodowania

1954

Dane techniczne
Wyporność

3673 t

Liczebność załogi

330

Długość całkowita (L)

113 m

Szerokość (B)

13,6 m

Zanurzenie (D)

6 m

Ożaglowanie
Typ ożaglowania

barkentyna

Powierzchnia ożaglowania

2852 m²

Liczba masztów

4

Historia i rejsy

edytuj
 
Esmeralda 2011

Okręt jest szóstym z kolei okrętem chilijskim o tej nazwie. Pierwszym była fregata przejęta od Hiszpanów w Callao, Peru, przez kapitana O'Briena z chilijskiej marynarki, w wyniku śmiałego ataku w nocy 5 listopada 1820 roku. Drugim była korweta, która zatonęła 21 maja 1879 roku w bitwie pod Iquique po walce z przeważającymi siłami wroga. Te ważne dla chilijskiej marynarki wydarzenia sprawiły, że nazwa "Esmeralda" wciąż kojarzy się w tym kraju z odwagą i poświęceniem.

Budowa jednostki rozpoczęła się w Kadyksie (Hiszpania) w roku 1946. "Esmeralda" miała zostać okrętem szkolnym hiszpańskiej marynarki wojennej o nazwie "Don Juan d'Austria". W 1947 roku stocznia ucierpiała na skutek serii eksplozji, które m.in. uszkodziły okręt. Dalsza praca nad jednostką została zatrzymana. W 1950 roku Chile i Hiszpania rozpoczęły negocjacje dotyczące spłaty długu zaciągniętego u Chile w czasie hiszpańskiej wojny domowej w formie wyprodukowanych dóbr, wliczając to nieukończoną "Esmeraldę". Chile zaakceptowało ofertę i okręt został przekazany w 1951 roku. Wtedy dokończono budowę; oficjalnie wodowanie odbyło się 12 maja 1953 roku w obecności 5 tysięcy ludzi. Okręt został ochrzczony przez panią Raquel Vicuña de Orrego, która użyła butelki z narodowym flagami Hiszpanii i Chile. "Esmeralda" została dostarczona rządowi chilijskiemu 15 czerwca 1954 roku. Okrętem dowodził kapitan Horacio Cornejo Tagle. Latem 1973 roku chilijska "Esmeralda" przybyła z kurtuazyjną wizytą do portu w Gdyni. Ceremonię pożegnania okrętu opuszczającego gościnną Gdynię uwieczniono w jednym z odcinków polskiego serialu kryminalnego pt. "SOS (odcinek pt. "Jolka").

Raporty Amnesty International, Senatu Stanów Zjednoczonych, chilijskiej Komisji prawdy i pojednania oraz Narodowej Komisji ds. Więźniów Politycznych i Tortur ujawniły, iż w czasach wojskowego reżimu Augusto Pinocheta okręt był używany jako pływające więzienie, na którym w latach 1973-1980 torturowano więźniów politycznych. Szacuje się, że ponad sto osób było przetrzymywanych na nim i poddawanych nieludzkiemu traktowaniu[1].

Przypisy

edytuj
  1. https://web.archive.org/web/20060418031748/http://www.chile-esmeralda.com/ Strona komitetu, któremu przewodzi Germán F. Westphaln – były więzień polityczny oraz profesor Uniwersytetu w Meryland. Komitet uważa, że okręt nie powinien być wpuszczany do portów dopóki zbrodnie, które miały miejsce na tym statku nie zostaną ukarane.