Erytrogram

Erytrogram – termin medyczny, określający opis erytrocytów, wykonany na podstawie oceny rozmazu krwi, po jego wybarwieniu metodą May-Grunwalda-Giemsy (barwienie MGG).

Dwuwklęsły kształt erytrocytów widoczny w skaningowym mikroskopie elektronowym (SEM)

Rozmaz krwi, w którym wskutek neutropenii widoczne są praktycznie tylko erytrocyty

Obecnie badania morfologii krwi wykonywane są zwykle przez automatyczne analizatory hematologiczne w związku z czym nie ma możliwości zauważenia pewnych odchyleń w budowie erytrocytów. Stwierdzenie jednak zaburzeń, takich jak nieprawidłowa objętość erytrocytu, lub zaburzenia dotyczące stężenia hemoglobiny powinny być wskazaniem do wykonania tradycyjnego rozmazu krwi i jego oceny pod mikroskopem.

W warunkach prawidłowych, erytrocyt ma kształt dwuwklęsłego dysku (krążka) i jego środku widoczne jest przejaśnienie. W trakcie oceny erytrogramu można stwierdzić następujące odchylenia od stanu prawidłowego:

• dotyczące wielkości erytrocytu
  • erytrocyt o prawidłowej wielkości – normocyt
  • mikrocyt
  • makrocyt
  • megalocyt
• nieprawidłowy kształt
  • sferocyt – mniejszy, okrągły, bez przejaśnienia w środku
  • leptocyt (anulocyt) – cienki o zwiększonym przejaśnieniu w środku
  • krwinka tarczowata – cienka o mocniej zabarwionym obwodzie i części środkowej
  • owalocyt (eliptocyt) – zwiększona długość powodująca owalny kształt
  • akantocyt – erytrocyt z wypustkami rozmieszczonymi nieregularnie
  • echinocyt – erytrocyt z wypustkami rozmieszczonymi regularnie
  • krwinka sierpowata (drepanocyt)
  • schizocyt – to fragment erytrocytu
  • występowanie erytrocytów różnego kształtu nazywane jest poikilocytozą.
• nieprawidłowe zabarwienie erytrocytów
  • hipochromia (niedobarwliwość) – zmniejszone zabarwienie ze zwiększeniem przejaśnienia środkowego, co w zaawansowanych przypadkach doprowadza do powstania leptocytów
  • hiperchromia (nadbarwliwość) – silne wybarwienie erytrocytu z zanikiem przejaśnienia środkowego (np. sferocyt, megalocyt)
  • anizochromia – współistnienie krwinek barwiących się prawidłowo i nieprawidłowo
  • polichromatofilia (polichromazja) – niejednorodne barwienie się pojedynczej krwinki, istnieją obszary o różnej intensywności zabarwienia związana z nieukończonym procesem dojrzewania krwinki i jej przedwczesnym uwolnieniem do krwiobiegu.
• inne nieprawidłowości
  • erytroblast, czyli erytrocyt zawierający jądro komórkowe, pojawiają się we krwi obwodowej w przypadkach wzmożonej erytropoezy (np. po krwawieniach) lub patologicznej w przebiegu chorób rozrostowych krwi
  • rulonizacja krwinek – krwinki zwijają się w rulony wskutek opłaszczenia ich przez immunoglobuliny, do czego może dojść gammapatiach monoklonalnych
  • nakrapiania zasadochłonne erytrocytów będące agregatami rybosomów, występują w zatruciu ołowiem
  • ciałka Howella-Jolly'ego – różowo-niebieskie pozostałości jądra, występują w niedokrwistościach oraz u osób po splenektomii, ich brak w tym przypadku świadczy o istnieniu dodatkowej śledziony
  • ciałka Heinza – widoczne w mikroskopie świetlnym, tylko w wypadku specjalnego barwienia (błękitem Nilu) lub w mikroskopie kontrastowo-fazowym, powstałe ze zdenaturowanej hemoglobiny i białek zrębu erytrocytu, występują w talasemii, methemoglobinemii i w przypadku niedoboru dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
  • pierścienie Cabota – mają kształt pętli lub ósemki, powstają jako pozostałość wrzeciona podziałowego w przypadku nieprawidłowej erytropoezy
  • ciałka Pappenheimera – ciemne, położone obwodowo ziarnistości, zwykle występują po kilka, odpowiadają ziarnistościom syderocytow

Bibliografia

• "Choroby wewnętrzne" pod red. A. Szczeklika, str. 1408 -1409 ISBN 83-7430-069-8

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.